ابداع یک پروتئین برای مهار سلول های سرطانی

برای اولین بار، محققان دارویی تولید کردند که به طور خاص ژن اصلی ایجاد کننده سرطان “MYC” را هدف قرار می دهد و فعالیت آن را به طور ایمن و موثر مهار می کند.

به گزارش تکناک، تیم تحقیقاتی یافته های خود را در سی و چهارمین سمپوزیوم EORTC-NCI-AACR در مورد اهداف مولکولی و درمان سرطان در بارسلون اسپانیا ارائه کردند.

MYC یکی از تحت تعقیب‌ترین اهداف در سرطان است زیرا نقش کلیدی در هدایت و حفظ بسیاری از سرطان‌های رایج انسان مانند سرطان سینه، پروستات، ریه و تخمدان دارد. دکتر النا گارالدا، مدیر واحد توسعه اولیه دارو در موسسه سرطان شناسی Vall d’Hebron (VHIO) در بارسلونا و یکی از اعضای کمیته علمی این نشست گفت: تا به امروز هیچ دارویی که MYC را مهار کند، برای مصارف بالینی تایید و استفاده نشده است.

یک پروتئین کوچک به نام OMO-13

دانشمندان VHIO یک پروتئین کوچک به نام “OMO-103” ابداع کردند که می تواند به داخل سلول ها نفوذ کند و به هسته برسد و آن را روی موش ها آزمایش کردند. نتایج نشان داده‌اند که این پروتین می‌تواند توانایی MYC برای تقویت رشد تومور را مسدود کند.  پروتئین OMO-103  این کار را  با ممانعت از کنترل جریان اطلاعات از بسیاری از جهش‌های رایج ژنتیکی موجود در سرطان، انجام می دهد.

محققان مرحله اول کارآزمایی بالینی را در آوریل 2021 برای ارزیابی ایمنی OMO-103 آغاز کردند. این کارآزمایی شامل 22 بیمار بود که انواع مختلف تومور مانند سرطان پانکراس، روده و ریه سلول های غیر کوچک داشتند و قبلاً تحت درمان های دیگری قرار گرفته بودند.

در مجموع شش سطح دوز OMO-103، از 0.48 تا 9.72 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بیمار، به صورت داخل وریدی، یک بار در هفته تجویز شد. به منظور اندازه گیری سطح فعالیت ژن MYC و سایر شاخص های بیولوژیکی سرطان، محققان در ابتدای درمان و سه هفته پس از درمان، بیوپسی (biopsies) از تومورها به دست آوردند.

پس از نه هفته، هشت نفر از دوازده بیمار که تحت سی تی اسکن قرار گرفتند، شرایط  پایدار را نشان دادند، به این معنی که رشد سرطان متوقف شده بود. دو نفر از آنها به سرطان لوزالمعده، سه نفر به سرطان روده بزرگ، یک نفر به سرطان ریه غیر کوچک، یک نفر سارکوم و یک نفر سرطان غدد بزاقی مبتلا بودند.

دکتر گارالدا گفت.هنوز روزهای اولیه برای ارزیابی فعالیت دارو است، اما ما شاهد تثبیت بیماری در برخی از بیماران هستیم. به صورت شگفت آوری تومور یک بیمار مبتلا به سرطان لوزالمعده بیش از شش ماه از مطالعه هشت درصد کوچک شد، همچنین کاهش DNA مشتق شده از تومور که در جریان خون در گردش است مشاهده شد.  بیمار مبتلا به تومور غدد بزاقی شرایط پایداری دارد و هنوز پس از 15 ماه تحت بررسی و مطالعه است.

هیجان‌انگیزترین چیز این است که نشانگرهای بیولوژیکی نشان می‌دهند که ما با موفقیت MYC را هدف قرار می‌دهیم. علاوه بر این، عوارض جانبی نامطلوب عمدتاً خفیف هستند، که وقتی شروع به فکر کردن در مورد مراحل بعدی و ترکیب OMO-103 با شیمی‌درمانی یا سایر درمان‌ها می‌کنیم، مهم است.

نشان دادن عوارض جانبی خفیف

آزمودنی ها برخی عوارض جانبی خفیف مانند لرز، تب، حالت تهوع، بثورات پوستی و فشار خون پایین را نشان دادند. با این حال، یک بیمار التهاب پانکراس داشت که تنها واکنش محدودکننده دوز بود که در طول کارآزمایی مشاهده شد.

با توجه به تجزیه و تحلیل نحوه جذب و پردازش OMO-103 در بدن، این پروتین حداقل 50 ساعت در سرم خون باقی ماند.

دکتر گارالدا گفت: ما شواهد تجربی داریم که نشان می دهد مدت زمان ماندگاری دارو در تومور میتواند دست کم گرفته شود. شواهد حاصل از کار ما روی موش ها نشان می دهد که غلظت دارو در تومور حداقل چهار برابر بیشتر از خون است. علاوه بر این، حتی پس از درمان طولانی مدت، ما نتوانستیم هیچ آنتی بادی ضد دارو را شناسایی کنیم، که می تواند مقدار داروی موجود را کاهش دهد و بنابراین اثربخشی آن را کاهش دهد.

او در پایان گفت: OMO-103 اولین مهارکننده MYC است که یک کارآزمایی بالینی فاز I را با موفقیت به پایان رساند و آماده ادامه کارآزمایی فاز دوم است. ما دوز توصیه شده برای فاز II را 6.48 میلی گرم بر کیلوگرم تعیین کرده ایم.