لیپوم یک تومور خوش خیم با رشد غیر سرطانی است که رو یا زیر پوست ایجاد می‌شود. لیپوم از سلول‌های چربی (آدیپوسیت) ساخته شده است و احساس نرمی و لاستیکی دارد.
به گزارش تکناک، لیپوم‌ها ممکن است در هر جایی از بدن شما ظاهر شوند. آنها معمولاً دردناک نیستند.
لیپوم‌ها شایع‌ترین رشد غیر طبیعی هستند که توسط پزشکان مشاهده می‌شوند. حدود 1% از افراد در مقطعی از زندگی خود دچار لیپوم می‌شوند. با این حال، لیپوم‌ها ممکن است شایع‌تر از داده‌های ثبت شده باشند زیرا اغلب کوچک هستند و آزاردهنده نیستند.
لیپوم‌ها معمولاً نیازی به درمان ندارند، اما در صورت تمایل می‌توان آنها را با جراحی برداشت. تزریق استروئید و لیپوساکشن از دیگر گزینه‌های درمانی هستند.
انواع لیپوم
پزشکان لیپوم‌ها را بر اساس جایی که در بدن رخ می‌دهند یا نحوه نگاه سلول‌های تومور زیر میکروسکوپ طبقه‌بندی می‌کنند.
انواع لیپوم عبارتند از:
- لیپوم معمولی: رایج‌ترین نوع لیپوم، متشکل از سلول‌های چربی سفید بالغ (سلول‌های چربی که انرژی را در قطرات بزرگ ذخیره می‌کنند)
- هیبرنوما: متشکل از سلول‌های چربی قهوه‌ای (سلول های چربی که انرژی کمتری ذخیره می‌کنند و کالری بیشتری نسبت به سلول‌های چربی سفید می‌سوزانند)
- فیبرولیپوما: سلول‌های چربی و بافت رشته‌ای و فیبری
- آنژیولیپوما: سلول‌های چربی بالغ همراه با بسیاری از رگ‌های خونی کوچک
- میلولیپوم: سلول‌های چربی و مواد تولید‌کننده سلول‌های خونی مشابه مغز استخوان (مرکز اسفنجی استخوان‌ها)
- میولیپوم: چربی بالغ و ماهیچه صاف
- لیپوم سلول‌های دوکی: سلول‌های چربی و میله‌ای شکل به نام سلول‌های دوکی
- لیپوم پلئومورفیک: سلول‌های چربی با اشکال و اندازه‌های مختلف، از جمله سلول‌های چربی غول پیکر
- آدنولیپوم: سلول‌های چربی و غدد عرق
- لیپوم غول پیکر: وزن بیش از یک کیلوگرم یا بیش از 10 سانتی‌متر عرض
بیشتر لیپوم‌ها سطحی هستند، به این معنی که در سطح پوست یا در بافت زیر جلدی درست زیر پوست رشد می‌کنند. همچنین لیپوم‌ها می‌توانند در بافت نرم عمیق‌تر زیر پوست، از جمله بافت ماهیچه‌ای ایجاد شوند.
محققان به توسعه آزمایش‌هایی ادامه می‌دهند که به تمایز انواع لیپوم‌ها از یکدیگر و از برخی انواع سرطان کمک می‌کند.
علائم لیپوم
لیپوم‌ها معمولاً گرد یا بیضی شکل هستند. سلول‌های چربی در لیپوم‌ها اغلب در گلوله‌های بزرگ‌تری به نام لوب در کنار هم قرار می‌گیرند و کل رشد چربی توسط کیسه‌ای فیبری به نام کپسول نگهداری می‌شود.
بیشتر لیپوم‌ها بدون هیچ علامتی وجود دارند. یک ناحیه نرم و توده‌ای، معمولاً کمتر از 4 سانت عرض، ممکن است روی سطح یا زیر پوست احساس یا دیده شود. لیپوم اغلب کند رشد می‌کند و می‌توان آن را کمی زیر پوست حرکت داد.
لیپوم می‌تواند در هر نقطه از پوست و در اکثر اندام‌ها ایجاد شود. حدود 5 درصد از افراد مبتلا به لیپوم دارای لیپوم‌های متعدد هستند.
بیشتر لیپوم‌ها در نواحی زیر ظاهر می‌شوند:
- پاها (مخصوصاً ران‌ها)
- باسن
- دست‌ها
- شانه‌ها
- قسمت بالایی پشت
- سر و گردن
لیپوم‌ها معمولاً به همان اندازه باقی می‌مانند و به‌طور کلی دردناک نیستند. با این حال، آنها می‌توانند بر ساختار مجاور مانند یک عصب یا رگ خونی فشار وارد کنند که این حالت می‌تواند باعث درد در ناحیه شود.
علل لیپوم
علت دقیق بروز لیپوم‌ها شناخته نشده است. هیچ مدرک قطعی مبنی بر اینکه قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی یا تشعشع می‌تواند باعث ایجاد آنها شود، وجود ندارد.
برخی از انواع لیپوم ممکن است ژنتیکی باشند، اما به نظر نمی‌رسد که جنسیت و پیشینه قومی عاملی موثر در تشکیل آنها باشد. محققان به مطالعه عوامل خطر عمومی ادامه می‌دهند تا بهتر بفهمند چه کسانی ممکن است به لیپوم مبتلا شوند.
عوامل خطرناک
هر کسی ممکن است به لیپوم مبتلا شود. آنها معمولاً زمانی ظاهر می‌شوند که افراد به بلوغ رسیده‌اند، به ویژه در سنین بین 40 تا 60 سالگی.
لیپوم ممکن است پس از آسیب یا ضربه فیزیکی به یک ناحیه ایجاد شود. سایر عوامل خطر احتمالی عبارتند از:
- اختلال مصرف الکل(AUD)
- بیماری کبد
- عدم تحمل گلوکز (قند)( GI) که یک وضعیت ناشی از هیپرگلیسمی (قند خون بالا)است
- چاقی
تشخیص
لیپوم‌ها معمولاً توسط پزشک‌های عمومی شناسایی می شوند. پزشک ممکن است بتواند با مشاهده و احساس توده شما، لیپوم را در طی ارزیابی فیزیکی تشخیص دهد. آنها اندازه، قوام و تحرک آن را بررسی می‌کنند (این که آیا حرکت می‌کند یا نه و اگر حرکت می‌کند، چگونه).
نمونه‌برداری برای تأیید اینکه آیا تومور لیپوم است یا نه، لازم است. این کار می‌تواند به تعیین نوع لیپوم کمک کند. برای نمونه‌برداری، پزشک شما یک نمونه بافت کوچک می‌گیرد و آن را زیر میکروسکوپ بررسی می‌کند.
آزمایش‌های اضافی ممکن است مورد نیاز باشد، به خصوص اگر نگرانی در مورد نتایج اولیه نمونه‌برداری وجود داشته باشد. آزمایش ممکن است شامل تست‌های تصویربرداری مانند:
- اولتراسوند: فناوری است که از امواج صوتی برای تولید تصاویر (سونوگرافی) استفاده می‌کند.
- اشعه ایکس: یک روش تصویربرداری پزشکی که از اشعه برای تولید تصاویر دو بعدی استفاده می‌کند.
- اسکن توموگرافی کامپیوتری یا سی‌تی اسکن: یک روش تصویربرداری پزشکی که از پرتو برای تولید تصاویر سه بعدی استفاده می‌کند.
- تصویربرداری تشدید مغناطیسی یا MRI: یک روش تصویربرداری پزشکی است که از یک میدان مغناطیسی قوی و امواج رادیویی برای تولید تصاویر (معمولاً دو بعدی) استفاده می‌کند.
تصویربرداری ممکن است به اندازه، شکل و محل جرم بستگی داشته باشد. هر آزمایش نوع متفاوتی از تصویر بصری از توده ایجاد می‌کند و به پزشک کمک می‌کند تا تشخیص دهد. همچنین تصویربرداری می‌تواند در درک ساختارهای نزدیک لیپوم و میزان جریان خون در ناحیه مفید باشد.
درمان
لیپوم‌ها اغلب نیازی به درمان ندارند. این تومورهای خوش‌خیم به سایر نواحی بدن گسترش نمی‌یابند و وارد بافت‌های مجاور نمی‌شوند.
اگر درمان را دنبال نمی‌کنید، بهتر است تومور خود را از نظر هر گونه تغییر زیر نظر داشته باشید و از پزشک خود بخواهید که به‌طور مرتب آن را بررسی کند.
اگر لیپوم به سرعت رشد کند یا درد ایجاد کند، ممکن است پزشک شما درمان را پیشنهاد دهد.
همچنین ممکن است به دلایل زیبایی آن را درمان کنید. لیپوم‌ها معمولا توسط متخصص پوست، جراح عمومی یا جراح پلاستیک درمان می‌شوند.
رایج ترین گزینه‌های درمانی لیپوم عبارتند از:
- برداشتن(اکسیزیون): برداشتن کل تومور و کیسه یا کپسول اطراف با جراحی. اکسیزیون رایج‌ترین درمان و تنها راه برای برداشتن کل لیپوم است.
- لیپوساکشن: حذف بیشتر سلول‌های چربی مانند خلاء. لیپوساکشن بیشتر برای از بین بردن لیپوم‌های بزرگ استفاده شود.
- تزریق کورتیکواستروئید: قرار دادن یک کورتیکواستروئید (داروی ضد التهاب) با سوزن به داخل توده. این کار می‌تواند به کاهش اندازه لیپوم کمک کند، به خصوص اگر عرض آن کوچک باشد. تزریق به ندرت لیپوم را از بین می‌برد.
برداشتن کل لیپوم احتمال رشد مجدد را کاهش می‌دهد. این روش برای لیپوم‌های زیر جلدی (درست زیر پوست) آسان‌تر است زیرا معمولاً به بافت همبند متصل نیستند. اگر به فکر برداشتن لیپوم هستید، از پزشک خود در مورد خطرات و مزایای این روش، زمان بهبودی پیش‌بینی‌شده و موارد مشابه، سؤال کنید.
لیپوم به‌طور کلی پس از برداشتن کامل درمان می‌شود و احتمالاً برنمی‌گردد.
جلوگیری
هیچ راه اثبات شده‌ای برای جلوگیری از بروز لیپوم یا کاهش رشد آن وجود ندارد. خوشبختانه لیپوم‌ها معمولاً خوش‌خیم و بدون درد هستند.
زندگی با لیپوم
لیپوم‌ها به‌طور کلی بی ضرر در نظر گرفته می‌شوند. اکثر مردم به دنبال درمان هستند زیرا ظاهر لیپوم را دوست ندارند، به خصوص اگر روی صورت، گردن یا سایر مناطق بسیار قابل مشاهده باشد. اکسیزیون رایج‌ترین گزینه درمانی است، اما گزینه‌های دیگر شامل لیپوساکشن و تزریق کورتیکواستروئید برای کاهش اندازه لیپوم است.
محققان به بررسی انواع لیپوم‌ها، علل آن و دستورالعمل‌هایی برای زمان و نحوه درمان آنها ادامه می‌دهند.
