اوّلین کارآزمایی ایالات متحده آمریکا که از داروی ترک سیگار برای کمک به ترک ویپ استفاده کرد، نشان داد که این دارو حتی بدون مشاورۀ مداوم نیز مؤثر است و برای ترک ویپ می‌توان از آن بهره برد.
به گزارش تک‌ناک، با توجه به افزایش مصرف سیگار الکترونیکی، سؤال مهم این بود که آیا داروی ترک سیگار میتواند تأثیری برای مصرف‌کنندگان سیگار الکترونیکی نیز داشته باشد و به آنها کمک کند؟
همه از خطرات سیگار کشیدن و مزایای سلامتی ناشی از ترک آن آگاه هستند. وارنیکلین (با نام تجاری چانتیکس و چامپیکس)، داروی انتخابی برای ترک سیگار است و نشان داده که میتواند به شکل مؤثری از دوباره سیگار کشیدن در کوتاه مدت و بلند مدت جلوگیری کند. امروزه امّا نگرانی جدیدی به وجود آمده اینکه اگر بخواهید سیگار الکترونیکی را ترک کنید چه کاری باید انجام شود؟
استفاده از سیگار الکترونیکی یا ویپ، به ویژه در بین جوانان، به طور چشمگیری افزایش یافته است، به همین دلیل تحقیقات فراوانی در مورد تأثیر آن بر سلامت انجام می‌شود. در همین راستا نگرانی در میان افرادی که به دنبال ترک ویپ هستند یا متخصصان پزشکی که به ترک کردن آن تشویق می‌کنند، وجود دارد که امکان دارد درمان‌های سنتی مثل وارنیکلین تأثیری بر روی آن نداشته باشد.
به دنبال همین موضوع اوّلین کارآزمایی ایالات متحده برگزار شد تا مشخص‌کنندۀ این مسئله باشد و در نهایت نتایج نشان داد که وارنیکلین برای کمک به ترک سیگار الکترونیکی مؤثر است.
لیزا فوسینو، مدیر خدمات ترک دخانیات در مرکز سرطان ییل و بیمارستان سرطان اسمايلوو و نویسندۀ اصلی و مسئول این مطالعه، گفت: مردم می‌توانند با مصرف سیگار الکترونیکی به سطوح بسیار بالایی از مصرف نیکوتین برسند و امکان دارد به صورت دائمی در طول روز از آنها استفاده کنند. بنابراین، سؤالی که همۀ ما داشتیم این بود که آیا هرگونه داروی ترک اعتیادی میتواند در برابر این چالش مقاومت کند؟
محققان مرکز سرطان ییل و مرکز سرطان Hollings دانشگاه پزشکی کارولینای جنوبی (MUSC) این کارآزمایی را انجام دادند. 40 شرکت‌کننده با میانگین سنی 28 سال انتخاب شدند، که انحصاری به مدت 6 ماه یا بیشتر هر روز سیگار الکترونیکی مصرف می‌کردند و به آنها برای مدت 8 هفته به صورت تصادفی به گروهی وارنیکلین و به گروه دیگر دارونما داده شد.
50 درصد شرکت‌کنندگان از دستگاه‌های ویپ یک‌بار مصرف استفاده می‌کردند و ۹۰ درصد مصرف‌کننده‌ها ویپ آنها مبتنی بر نیکوتین نمک بود. کمی بیشتر از نصف جمعیت شرکت‌کنندگان (52.5 درصد) سابقۀ مصرف سیگار معمولی را هم گزارش کردند و میانگین زمان مصرف سیگار الکترونیکی 4.9 سال بود. برخی از آنها شرایط روانی از پیش موجود، مانند: افسردگی (22.5 درصد) و اضطراب (25 درصد) داشتند.
فوسینو عنوان کرد: ما در گروه دارویی 15 درصد اختلاف با گروه دارونما را برای نرخ ترک داشتیم و نرخ ترک در گروه دارویی 45 درصد بود.
این نتایج در 8 هفته به دست آمد و قابل مقایسه با نتایج کسب شده در کارآزمایی‌های وارنیکلین برای ترک سیگار است.
فوسینو بیان کرد: این تفاوت در هفتۀ 12 نیز ادامه داشت و 40 درصد برای گروه دارویی در مقابل 30 درصد برای گروه دارونما نشان داده شد. بزرگسالان با سابقۀ سیگار کشیدن نسبت به افرادی که سیگار نکشیده بودند، احتمال ترک ویپ بیشتری داشتند (47.6 درصد در مقابل 26.3 درصد). نکتۀ مهم این است که شرکت‌کنندگان پس از ترک سیگار الکترونیکی به سیگار کشیدن معمولی بازنگشتند.
بنجامین تول از بخش روان‌پزشکی و علوم رفتاری در MUSC و نویسندۀ ارشد این مطالعه نیز گفت: اگر سابقۀ سیگار کشیدن دارید، یکی از نگرانی‌های موجود این است که پس از ترک ویپ دوباره به سیگار کشیدن روی بیاورید و ما چنین موضوعی را در این پژوهش ندیدیم.
وی افزود: همچنین عوارض جانبی جدی دیده نشد و شایع‌ترین عوارض جانبی مشاهده شده در گروه وارنیکلین، شامل: تهوع، بی‌خوابی و رویاهای واضح یا کابوس بود.
نکتۀ جالب در مورد مطالعۀ آنها این بود که به غیر از یک دفترچۀ راهنمای ترک خودراهنما که حاوی نکات عملی برای ترک سیگار الکترونیکی بود و به آنها ارائه شد. حمایت بسیار کمی به شرکت‌کنندگان از ملاقات با یک ارائه‌دهندۀ مراقبت‌های بهداشتی دارای مجوز که در مورد مصرف دارو و تعیین تاریخ ترک به آنها اطلاع دهد، داده شد.
فوسینو در این زمینه بیان کرد: ما رویکرد ملایم‌تری را در پیش گرفتیم تا حمایت رفتاری را که به احتمال زیاد در صورت مراجعه به پزشک و درخواست کمک برای ترک سیگار الکترونیکی تجربه می‌کردید، منعکس کنیم.
قابل بحث است که در صورت ارائه حمایت مشاورۀ فشرده‌تر، نرخ ترک سیگار میتواند بالاتر باشد.
محققان بر این باور هستند که پزشکان به دلیل سابقۀ ایجاد عوارض جانبی روان‌پزشکی، از جمله: اضطراب، افسردگی، روان‌پریشی و نوسانات خلقی، از تجویز وارنیکلین دست کشیده‌اند. در نتیجه، این دارو برای مدتی یک «اخطار جعبۀ سیاه» داشت که پس از یک مطالعۀ بزرگ نشان داد که این دارو بی خطر است و این نگرانی در سال ۲۰۱۶ برطرف شد. به همین دلیل است که محققان حضور شرکت‌کنندگان با شرایط روانی را پیش از مطالعۀ خود مهم تلقی کردند.
تول در این باره گفت: هنوز هم تردید در تجویز این داروی ترک سیگار بسیار ایمن – که اکنون ژنریک است – وجود دارد، ولی واقعاً نباید این نگرانی وجود داشته باشد.
نتایج امیدوارکنندۀ کارآزمایی فعلی باید راه را برای کارآزمایی‌های بزرگ‌تر هموار کند. در همین حال، محققان تأکید دارند: متخصصان پزشکی نباید در تجویز وارنیکلین برای افرادی که می‌خواهند ویپ را ترک کنند، تردیدی داشته باشند.
فوسینو بیان کرد: ما می‌خواهیم مردم به این داروی ترک سیگار بازگردند. افرادی هستند که اکنون به کمک نیاز دارند و به احتمال زیاد به تنهایی برای ترک سیگار الکترونیکی تلاش خواهند کرد، چرا که این فناوری جدید، استفاده از نیکوتین را در سطحی تسهیل می‌کند که در گذشته هرگز ندیده‌ایم.
این مطالعه در مجلۀ آمریکایی پیشگیری از بیماری منتشر شده است.
منبع: مرکز سرطان Hollings دانشگاه پزشکی کارولینای جنوبی (MUSC)
