چگونه بفهمیم اکسیژن خون‌ پایین آمده است؟

ما از کارشناسان در مورد اینکه چگونه بفهمیم اکسیژن خون خیلی پایین است سؤال کرده ایم تا بتوانید خودتان سطح آن  را اندازه بگیرید و نظارت کنید.

به گزارش تکناک، سطح اکسیژن خون به طور ایده آل باید در یک محدوده خاص نگه داشته شود.این به این دلیل آن است که خون تزریق شده با اکسیژن همه چیز را از عملکرد مغز گرفته تا حرکت صحیح انگشتان شما حفظ می‌کند.
اگر اکسیژن خون شما خیلی کم است، و سطح آن خارج از محدوده ایده آل است، این یک نشانه جدی است که ریه های شما مقدار مناسبی از سلول های خونی را با اکسیژن لود نمی کنند، که بر توانایی قلب شما برای گردش خون اکسیژن دار در بقیه قسمت های بدن شما تأثیر می گذارد.

بر اساس گزارش مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری ها ، اگر بدن میزان مناسبی از اکسیژن را به قلب شما توزیع نمی کند، این می تواند به طور جدی بر سلامت شما تأثیر بگذارد.

با ظهور بهترین ردیاب‌های تناسب اندام که میزان اکسیژن حمل شده توسط سلول‌های خونی را از طریق سیستم شما اندازه‌گیری می‌کنند، نظارت بر بررسی اینکه آیا اکسیژن خون شما خیلی کم است آسان‌تر از همیشه شده است. ردیاب های تناسب اندام که این قابلیت افزوده را ارائه می دهند می توانند به شما در مدیریت درصد اکسیژن خون مناسب برای بدن و حتی تشخیص مشکلات بالقوه سلامت کمک کنند.

به عنوان مثال، یک ردیاب ممکن است به شما هشدار دهد که از پایین آمدن سطح اشباع اکسیژن در شرایط ورزشی شدید، مانند کوهپیمایی در ارتفاعات، جلوگیری کنید. برای اطلاعات بیشتر در مورد ردیاب های تناسب اندام، دقت ردیاب‌های تناسب اندام را بخوانید؟ (در تب جدید راهنمایی باز شود).

در اینجا، ما به علم پیرامون سطوح اکسیژن خون می پردازیم، از جمله نحوه اندازه گیری آن، سطح طبیعی اکسیژن باید چقدر باشد و چگونه می توان متوجه شد که آیا اکسیژن خون شما خیلی کم است یا خیر.

سطح اکسیژن خون چقدر است؟

به زبان ساده، سطح اکسیژن خون شما میزان اکسیژنی است که سلول های خونی شما حمل می‌کنند. حفظ تعادل مناسب خون غنی از اکسیژن برای سلامتی شما حیاتی است.

دکتر مارک برتبی، معاون مدیر پزشکی در Veincentre به لایو ساینس گفت: بدن ما از گلوکز و اکسیژن تغذیه می‌شود که برای ایجاد انرژی برای هدایت عملکرد سلولی، با مواد زائد آب و دی اکسید کربن مصرف می‌شود. ما اکسیژن را از اتمسفر تنفس می‌کنیم و این اکسیژن توسط هموگلوبین موجود در گلبول‌های قرمز به شکل اکسی هموگلوبین در ریه‌ها جذب می‌شود که سپس به سراسر بدن منتقل می‌شود و سپس اکسیژن در بافت‌های مورد نیاز آزاد می‌شود.

دکتر مارک برتبی

برتبی مشاور رادیولوژیست مداخله ای است و در نوامبر 2021 به عنوان مدیر پزشکی در Veincentre منصوب شد. او در دانشگاه کمبریج و دانشکده پزشکی Charing Cross و Westminster (مورد صلاحیت 1998) آموزش دید و موفق به دریافت جایزه در پزشکی شد. براتبی قبلاً به مدت 21 سال در NHS و 11 سال به عنوان مشاور رادیولوژیست مداخله ای در بیمارستان دانشگاه آکسفورد کار کرده است.

دکتر برتبی ادامه داد: سپس مولکول اکسی‌هموگلوبین به دئوکسی‌هموگلوبین تغییر ساختار می دهد و آماده پذیرش اکسیژن از ریه ها می شود. اکسی هموگلوبین به خون رنگ قرمز روشن می دهد، دئوکسی هموگلوبین به خون رنگ آبی بنفش می دهد.

در اینجا یک واقعیت شگفت‌انگیز در مورد سطح اکسیژن خون وجود دارد: انتقال اکسیژن به سلول های بدن یکی از حیاتی ترین عملکردهای سیستم قلبی عروقی است و در میکروسیرکولاسیون (ریز‌گردش‌خون) است که تعیین‌کننده های محلی نهایی عرضه اکسیژن، تقاضای اکسیژن و طبق یک مطالعه انجمن میکروسیرکولاتوری تصمیمات آنها تصمیم‌گیری می شود.

چگونه می‌توان سطح اکسیژن خون را اندازه‌گیری کرد؟

ممکن است از خود بپرسید چرا باید سطح اکسیژن خونم را پیگیری کنم؟ خوب، از آنجایی که سطح اکسیژن خون شما به طور معمول توسط پزشک بررسی نمی شود ( مگر اینکه علائم بیماری مانند مشکلات تنفسی یا درد قفسه سینه را نشان دهید ) بسیار مهم است که برای ردیابی سلامت خود تلاش کنید تا هر گونه الگوی تغییر را کنترل کنید. در بدن شما با استفاده از یک ردیاب تناسب اندام برای اندازه‌گیری این سطوح، شما به نوبه خود داده‌های بیشتری را به پزشکان با پتانسیل برای تشخیص زودهنگام و راهنمایی درمان ارائه می دهید.

سطح اکسیژن خون را می‌توان به ‌شیوه‌های مختلفی اندازه‌گیری کرد، از مواردی که دقیق‌ترین نتایج را ارائه می‌دهند تا مواردی که دقت کمتری نسبت به سایر اشکال دارند.

دکتر برتبی گفت: دقیق‌ترین اندازه‌گیری اکسیژن در خون نیاز به آزمایش نمونه خون در دستگاه آنالایزر گاز خون برای اندازه‌گیری فشار جزئی اکسیژن محلول در خون دارد. با این حال، این آزمایش معمولاً فقط در یک بیمار ناخوش در بیمارستان انجام می شود که نگرانی های دیگری در مورد میزان اکسیژن در گردش خون وجود داشته باشد و نتایج غیرطبیعی از اندازه‌گیری‌های غیرتهاجمی اکسیژن در خون وجود داشته باشد. در این شرایط، کادر پزشکی می‌خواهند از میزان اکسیژن در شریان‌هایی که نیاز به خون‌گیری دارند، بدانند.

با این حال، اگر فکر آزمایش خون شما را ناامید می‌کند، گزینه‌های دیگری نیز وجود دارد. رایج‌ترین روشی که برای اندازه‌گیری سطح اکسیژن‌خون استفاده می‌شود، پالس‌اکسیمتر غیر‌تهاجمی است که می‌توانید خودتان از آن استفاده کنید. اکسیمتر وسیله‌ای است که به انگشت خود وصل می‌کنید. اما حتماً قبل از اندازه‌گیری لاک‌ناخن و جواهرات خود را در بیاورید، زیرا این عوامل خارجی می‌توانند باعث شوند که خوانش نبض کمتر از حد طبیعی باشد.

دکتر برتبی توضیح داد: این روش متکی بر تابش دو طول‌موج مختلف (یکی نور قرمز، دیگری مادون‌قرمز) نور از طریق قسمت نیمه‌شفاف بدن بیمار، معمولاً نوک انگشت یا لاله گوش است. جذب نور در این طول‌موج‌ها بین خون مملو از اکسیژن و خون فاقد خون متفاوت است. سپس پردازشگر موجود در مانیتور می‌تواند میزان اشباع اکسیژن را محاسبه کند. اشباع اکسیژن درصد هموگلوبین حامل اکسیژن را اندازه‌گیری می‌کند. دستگاه‌های پالس اکسیمتر (در تب جدید باز می شود) به صورت آنلاین به طور گسترده‌ای در‌دسترس هستند و همچنین می‌توان آنها را در بسیاری از داروخانه‌ها تهیه کرد.

اکنون بسیاری از گوشی‌های هوشمند و ردیاب‌های تناسب‌اندام دارای ویژگی اضافه‌شده سطح اکسیژن‌خون هستند که به مصرف‌کنندگان دانش و آگاهی بیشتری در مورد سلامت کلی خود ارائه می‌دهد. با این حال، گزارشی در مرکز پزشکی مبتنی بر شواهد (در برگه جدید باز می‌شود)، هشدار داد که از نظر بالینی در مقایسه با سایر اشکال اندازه‌گیری، دقیق نیستند.

چگونه متوجه شویم که اکسیژن خون خیلی پایین است؟

فهمیدن اینکه خوانش سطح طبیعی اکسیژن‌خون برای شما چیست، توسط عوامل زیادی تعیین می شود، از جمله سن شما، تناسب اندام و سلامتی شما، و هر گونه بیماری زمینه‌ای که ممکن است داشته باشید. اگر تمام کادرهای مناسب برای تناسب اندام و سن را علامت بزنید، طبق گفته کلینیک مایو خوانش عادی بین 95 تا 100 درصد در نظر گرفته می شود.

دکتر برتبی ادامه داد: اشباع اکسیژن تنها زمانی شروع به کاهش می‌کند که فشار جزئی اکسیژن در خون به میزان قابل توجهی پایین بیاید. فشار جزئی اکسیژن به طور معمول 80 100 میلیمتر جیوه با اشباع اکسیژن در محدوده 95 100 درصد است. دکتر برتبی ادعا می‌کند که اگر اشباع اکسیژن به 90درصد کاهش یابد، این با فشار جزئی اکسیژن 60 میلیمتر جیوه مرتبط است. اگر سطح اشباع اکسیژن به زیر 90درصد کاهش یابد، آن سطح پایین در نظر گرفته می‌شود و هیپوکسمی (سطوح اکسیژن پایین) نامیده می‌شود. سطوح اشباع اکسیژن زیر 80درصد می‌تواند عملکرد اندام را به خطر بیندازد و باید فورا مورد رسیدگی قرار گیرد.

بر اساس گزارش مرکز ملی اطلاعات بیوتکنولوژی تعدادی از عوامل به حفظ اکسیژن بدن کمک می‌کنند. اینها شامل داشتن اکسیژن کافی در هوایی که تنفس می‌کنید، ریه‌ها قادر به استنشاق هوای حامل اکسیژن و جریان خون قادر به گردش خون حاوی اکسیژن در سراسر بدن شما می‌باشد.

دكتر برتبي توضيح مي‌دهد اشباع کم اکسیژن می‌تواند در ارتفاع بالا (در تب جدید باز می‌شود)، با مشکلات ریوی یا قلبی، یا به دلیل بیماری شدید عمومی رخ دهد. علل شایع آن عبارتند از کم‌خونی، آسم، آمفیزم، پنومونی، آمبولی ریوی، نقص مادرزادی قلب و داروهایی که می‌توانند كه تنفس را تضعيف مي‌كند (يعني تركيباتي مانند مورفين).

از سوی دیگر، خوانش بیش از حد می‌تواند منجر به سمیت اکسیژن شود. این آسیب ریوی است که در اثر قرار گرفتن بیش از حد در معرض فشار اکسیژن مکمل اتفاق می‌افتد. می‌تواند باعث سرفه و مشکلات تنفسی شود.

مهم نیست که سطح اکسیژن در خون شما چقدر است، یا اینکه می‌خواهید سطح آن را افزایش دهید، یا به سادگی می خواهید میزان اکسیژن خون خود را در آینده پیگیری کنید، همیشه مهم است که در صورت مشاهده هرگونه تغییر در شرایط سلامتی خود با پزشک خود مشورت کنید.

(این مقاله فقط برای اطلاع رسانی است به منظور ارائه توصیه‌های پزشکی به مخاطبان نیست.)