آستیگماتیسم یک مشکل بینایی است که باعث تاری، انحراف بینایی و مشکل در دید در شب و سایر علائم می شود.
به گزارش تکناک، محققان دقیقاً نمی دانند چه چیزی باعث آستیگماتیسم (astigmatism : refractive error characterized by the optics of the eye to focus a point object into a sharp focused image on the retina, has_symptom blurred vision.) می شود، اما می دانند که این وضعیت زمانی رخ می دهد که قرنیه (یا بیرونی ترین لایه چشم شما) تغییر شکل می دهد.
همچنین ممکن است در صورت داشتن سابقه خانوادگی این بیماری، آسیب دیدگی چشم یا انجام عمل جراحی چشم، در معرض خطر ابتلا به آستیگماتیسم باشید.
تخمین زده می شود که 40 درصد از جمعیت در مقطعی از زندگی خود این وضعیت را تجربه خواهند کرد. خوشبختانه چندین گزینه درمانی وجود دارد که بر اصلاح آستیگماتیسم تمرکز دارند. این گزینه ها شامل استفاده از عینک، استفاده از لنزهای خاص یا انجام عمل جراحی برای اصلاح شکل قرنیه است.
انواع آستیگماتیسم
نوع آستیگماتیسم (یک نوع بیماری چشم در انسان) شما می تواند به پزشک شما کمک کند تا گزینه های درمانی مناسب شما را تشخیص دهد. انواع مختلفی از آستیگماتیسم وجود دارد که عبارتند از:
- قرنیه: شایع ترین نوع آستیگماتیسم است که با تغییر انحنا یا شکل قرنیه رخ می دهد.
- عدسی: زمانی اتفاق می افتد که تغییری در عدسی چشم ایجاد شود.
- نزدیک بینی: نوعی آستیگماتیسم است که در افرادی که چشمان نزدیک بین دارند رخ می دهد.
- هایپروپیک: نوعی آستیگماتیسم است که در افرادی که دارای چشم های دور بین هستند رخ می دهد.
- مختلط: در افرادی که یک چشم دوربین دار و در چشم دیگر نزدیک بین هستند تاثیر می گذارد.
علائم
شایع ترین علامت آستیگماتیسم تغییر در توانایی دید شماست. علائم دیگری مرتبط با بینایی نیز ممکن است رخ دهد، از جمله:
- تاری دید: آستیگماتیسم بر توانایی شما برای دیدن چیزهای نزدیک و دور تأثیر می گذارد. تجربه تاری یا سایر انحرافات بینایی معمول است.
- چشمک زدن: این واکنش رایج در کنار هم قرار دادن جزئی پلک ها زمانی رخ می دهد که چشمان شما قادر به دیدن واضح نیستند.
- خستگی چشم: هنگامی که شما نمی توانید به خوبی ببینید، چرک چشم می تواند باعث خستگی چشم شود و در نتیجه احساس سنگینی، آبریزش یا سوزش در چشمان شما ایجاد کند. در نتیجه فشار چشم، ممکن است سردرد نیز شایع باشد.
- مشکل دید در تاریکی: آستیگماتیسم گاهی اوقات می تواند چشمان شما را برای تطبیق با تغییرات نور دشوار کند. برخی از افراد در شب یا در شرایط کم نور با مشکل دید مواجه می شوند.
علل
در چشمهای غیر آستیگمات، نور وارد چشم میشود و به شبکیه برخورد میکند که لایهای حساس در پشت چشم است و مسئول ارسال اطلاعات به عصب بینایی در مغز است. همانطور که نور وارد چشم شما می شود، شبکیه شما باعث تحریک تکانه های عصبی به مغز می شود. هنگامی که عصب بینایی شما تحریک می شود، مغز شما قادر به پردازش تصویر بصری برای دیدن چشمان شما است.
با این حال هنگامی که شما آستیگماتیسم دارید، شبکیه چشم شما نمی تواند به درستی کار کند، که این مسئله می تواند بینایی شما را تحت تاثیر قرار دهد. دلیل این اتفاق این است که آستیگماتیسم باعث تغییر شکل چشمان شما می شود. در نتیجه شما نمی توانید به درستی بر روی اشیاء روبروی خود تمرکز کنید، که این موضوع می تواند دید شما را تار یا مخدوش کند.
اینکه چرا آستیگماتیسم اتفاق می افتد در حال حاضر ناشناخته است. برخی از محققان این نظریه را مطرح می کنند که تغییرات طبیعی در بینایی با افزایش سن یا داشتن یک بیماری زمینه ای چشم می تواند خطر ابتلا به آستیگماتیسم را افزایش دهد.
عوامل خطرناک
هر کسی ممکن است به آستیگماتیسم مبتلا شود، اما برخی از عوامل ممکن است احتمال تجربه این بیماری را افزایش دهند. این عوامل خطرناک عبارتند از:
- داشتن سابقه خانوادگی آستیگماتیسم
- تجربه آسیب به چشم
- تحت عمل جراحی چشم یا داشتن عوارض بعد از عمل
تشخیص
اگر متوجه تغییراتی در بینایی خود شدید، بهتر است برای آزمایش به پزشک خود (مانند اپتومتریست یا چشم پزشک) مراجعه کنید. در طول معاینه چشم، پزشک میتواند درباره علائم شما اطلاعات بیشتری کسب کند، بینایی شما را بررسی کند و سایر بیماری هایی که ممکن است باعث تاری یا فشار چشم شوند را رد کند.
پزشک شما میتواند تعدادی آزمایش تشخیصی برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد وضعیت شما و آزمایش سایر بیماریهای چشمی (مانند نزدیکبینی یا دوربینی) انجام دهد. این تست ها عبارتند از:
- حدت بینایی: با خواندن حروف در اندازه های مختلف روی نمودار میزان دید شما را در اجسام نزدیک و دور آزمایش می کند
- انکسار: میزان عیب انکساری (عدم تمرکز در چشم) را ارزیابی می کند
- رتینوسکوپی: از یک دستگاه دستی به نام رتینوسکوپ برای آزمایش میزان عیب انکساری چشم استفاده می کند
- کراتومتری: شامل استفاده از دستگاهی به نام کراتومتر برای اندازه گیری انحنا و شکل قرنیه است
- Pachymetry: ضخامت قرنیه را در حین استفاده از دستگاهی به نام pachymeter اندازه گیری می کند تا تشخیص دهد که آیا به جراحی چشم نیاز دارید یا خیر
درمان
بسته به شدت بیماری شما، گزینه های درمانی مختلفی وجود دارد که پزشک شما می تواند در نظر بگیرد. هدف از درمان آستیگماتیسم اصلاح علت اصلی علائم شما یا کاهش شدت علائم است.
موارد خفیف آستیگماتیسم ممکن است همیشه نیاز به درمان نداشته باشند، اما اغلب به معاینات منظم برای ارزیابی پیشرفت بیماری نیاز دارند. موارد شدیدتر آستیگماتیسم ممکن است شامل گزینه های درمانی مانند استفاده از عینک، لنزهای اصلاحی یا جراحی باشد.
جراحی انکساری
اگر چشم پزشک شما فکر می کند که جراحی برای شما مناسب است، ممکن است روش هایی را توصیه کند که به تغییر شکل قرنیه برای اصلاح آستیگماتیسم کمک کند. به طور معمول، این جراحی ها موفقیت آمیز بوده و منجر به نتایج دائمی می شوند. پزشک شما ممکن است یکی از روش های زیر را در نظر بگیرد:
- کراتکتومی آستیگماتیک: شامل ایجاد برشهای کوچک در قرنیه برای کمک به تغییر نحوه ورود نور به چشم است.
- کراتومیلوسیس درجا با لیزر (لیزیک): جراحی لیزیک بر استفاده از پرتوهای لیزر برای برداشتن بافت از قرنیه داخلی است که به تغییر شکل چشم کمک می کند.
- کراتکتومی فوتورفرکتیو (PRK): عمل جراحی PRK نیز مانند لیزیک برای تغییر شکل چشم با خراش دادن لایههای داخلی و خارجی قرنیه با لیزر کار میکند.
ارتوکراتولوژی
ارتوکراتولوژی یا استفاده از لنزهای شب، یک روش غیر جراحی است که شامل استفاده از لنزهای تخصصی و سفت و سخت در شب برای کمک به تنظیم مجدد شکل قرنیه است. در طول این دوره درمان، ممکن است از یک یا چند مجموعه از لنزهای شبانه استفاده کنید زیرا ساختار چشم شما به آرامی تغییر می کند. توجه به این نکته مهم است که این تغییرات دائمی نیستند، اما درمان مداوم می تواند به شما کمک کند که به وضوح ببینید.
عینک و لنز
برخی از افراد ممکن است به عینک هایی نیاز داشته باشند که با عدسی های مخصوص به نام عدسی های استوانه ای ساخته شده اند تا به کاهش علائم آستیگماتیسم آنها کمک کنند. عدسیهای استوانهای میتوانند به بهبود حدت بینایی (تیزبینی) و کاهش فشار چشم مرتبط با آستیگماتیسم کمک کنند.
اگر لنز را به عینک ترجیح می دهید، با پزشک خود صحبت کنید تا ببینید آیا لنز برای آستیگماتیسم شما مناسب هستند یا خیر. به خاطر داشته باشید که کسانی که از لنز استفاده می کنند باید مراقب تمیز کردن و مراقبت از لنزهای خود باشند تا از عفونت یا سایر مشکلات چشمی جلوگیری کنند.
همچنین شایان ذکر است که لنزهای نرم برای آستیگماتیسم مفید نیستند. به این دلیل که لنزهای معمولی برای قرنیههایی با شکل گرد ساخته میشوند، و افراد مبتلا به آستیگماتیسم قرنیههایی دارند که خمیدهتر هستند و به شکل توپ فوتبال هستند.
افراد مبتلا به آستیگماتیسم می توانند از استفاده از لنزهای توریک بهره مند شوند، که لنزهایی هستند که به روشی خاص شکل می گیرند تا به کاهش اثرات آستیگماتیسم کمک کنند و در بهبود علائم موثرتر باشند. همچنین لنزهای توریک شامل خطوط یا علامت هایی بر روی تماس هایی هستند که به طور خاص برای اصلاح آستیگماتیسم شما ساخته شده اند. هدف از این خطوط این است که به پزشک شما کمک کند تا بررسی کند که آیا لنزها به درستی بر روی چشم شما قرار گرفته اند یا خیر.
چگونه از آستیگماتیسم جلوگیری کنیم؟
متأسفانه از آنجایی که علت دقیق آستیگماتیسم ناشناخته است، هیچ راه مطمئنی برای پیشگیری از این بیماری وجود ندارد. علاوه بر این برخلاف تصور رایج، عادات سبک زندگی مانند چشم دوختن بیش از حد یا تماشای بیش از حد تلویزیون منجر به این بیماری نمی شود.
با این حال توجه به این نکته مهم است که کودکان خردسال در سنین پیش دبستانی که بیش از حد در معرض نمایشگرها قرار می گیرند، ممکن است در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به آستیگماتیسم در آینده باشند.
برای برخی از افراد، آستیگماتیسم می تواند به خودی خود بهبود یابد و موارد خفیف ممکن است نیازی به درمان نداشته باشند. با این حال، آستیگماتیسم به خصوص اگر با تغییر شکل قرنیه همراه باشد، همیشه باید توسط پزشک شما نظارت شود.
از آنجایی که این بیماری می تواند بدتر شود، راه هایی برای جلوگیری از بدتر شدن وضعیت شما وجود دارد. این راه می تواند شامل پیروی از برنامه درمانی شما طبق تجویز و انجام معاینات منظم چشم باشد.
بیماری های مرتبط
زندگی با آستیگماتیسم خطر ابتلا به سایر مشکلات بینایی را افزایش می دهد. این بیماری ها ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- از دست دادن بینایی: نزدیک بینی (ناتوانی در دیدن واضح دوردست) و دوربینی (ناتوانی در دیدن چیزهای نزدیک) اغلب در کنار آستیگماتیسم رخ می دهد.
- آب مروارید: آب مروارید لکه های کدر روی عدسی چشم است که می تواند با افزایش سن ایجاد شود. مطالعات نشان داده است که 35 تا 40 درصد افراد مبتلا به آب مروارید به آستیگماتیسم نیز مبتلا هستند.
- آمبلیوپی: آمبلیوپی که به عنوان تنبلی چشم شناخته می شود، یک نقص بینایی در یک چشم است که به دلیل استفاده بیش از حد یا اتکا به چشم دیگر رخ می دهد. آستیگماتیسم در یک چشم- به ویژه در دوران نوزادی یا کودکی، می تواند منجر به این بیماری شود.
- استرابیسم: استرابیسم که معمولاً چشم های ضربدری نامیده می شود، و زمانی رخ می دهد که چشم ها به درستی درجای خود قرار نمی گیرند. برخی تحقیقات نشان می دهد که آستیگماتیسم درمان نشده گاهی اوقات می تواند خطر ابتلا به این بیماری را افزایش دهد.
زندگی با آستیگماتیسم
هیچ راه مطمئنی برای جلوگیری از آستیگماتیسم وجود ندارد. با این حال، درمان (به عنوان مثال، جراحی، لنز یا عینک) می تواند علائم شما را بهبود بخشد و علت اصلی تغییرات بینایی شما را اصلاح کند. اگر این بیماری درمان نشود، ممکن است به طور قابل توجهی بر توانایی شما در انجام کارهای روزانه تأثیر بگذارد.
با اینکه آستیگماتیسم می تواند بینایی شما را تحت تاثیر قرار دهد، اما اکثر افرادی که تحت درمان قرار می گیرند، به زندگی سالم و عادی ادامه می دهند.