یک تیم بین المللی از محققان در قالب پروژه تحقیقاتی Amara West موزه بریتانیا از کشفی پیشگامانه در امتداد سواحل رود نیل در مصر و سودان خبر داد.
به گزارش تکناک، یافتههای این تیم بین المللی که در مجله Geoarchaeology منتشر شد، شبکهای خارقالعاده از موج شکن های رودخانه یا دیواره های سنگی کنار رودخانه را آشکار میکند.
این دیوارهای سنگی که عمود بر ساحل رودخانه ساخته شده اند، برای شکستن جریان آب و فرسایش رسوب ایجاد شده بودند. این سازهها شکل دیرینه ای از مهندسی هیدرولیک را نشان میدهند که نوبیا (منطقه ای در سودان) و مصر باستان را به هم متصل کرده است.
نقشه برداری گسترده و ریشه های باستانی
این تیم طیف وسیعی از تکنیک های پیشرفته را تحت رهبری دکتر متیو دالتون از دانشگاه استرالیای غربی، شامل تصاویر ماهوارهای، بررسیهای زمینی و پهپادی و منابع تاریخی را برای نقشهبرداری از نزدیک به 1300 موج شکن رودخانه از سرچشمه اول در جنوب مصر تا سرچشمه چهارم در سودان استفاده کرده است.
برخی از این موج شکن ها در زیر مخزن سد بلند اسوان غوطهور شدند، اما وجود آنها از طریق خاطرات مسافران قرن نوزدهم، نقشه های 200 ساله و آرشیو عکسهای هوایی دوباره کشف شد.
بسیاری از این موج شکن های رودخانه اکنون در کانالهای باستانی و خشک نیل در داخل بیابان قرار دارند که نشاندهنده اهمیت تاریخی آنها است.
جيمي وودوارد، استاد جغرافيا در دانشگاه، منچستر و یکی از نویسندگان این مطالعه مي گويد: وجود اين ديوارها در كانال هايي كه هزاران سال پيش خشك شده اند، به شدت نشان مي دهد كه بخشي از اين مهندسي در پاسخ به كاهش جريان ها و نياز به گسترش منطقه ساحلي مناسب براي كشاورزي بوده است.
این تیم برای تشخیص قدمت بیش از 3 هزار ساله دیوارها، از روشهای رادیوکربن و تاریخ گذاری لومینسانس استفاده کرد. این شواهد نشان میدهد که جوامع بومی سودان و ساکنان بعدی شهرهایی که توسط دولت مصر باستان تأسیس شدهاند، این شکل از معماری منظر را برای انطباق با جریانهای رودخانههای در حال تغییر ناشی از تغییرات آب و هوایی اجرا کردند.
میراث ماندگار و سدهای تاریخی
موج شکن های رودخانه بهعنوان موانعی عمل میکردند که در طول طغیان سالانه نیل، گلهای حاصلخیز را جذب و فعالیتهای کشاورزی را بدون آبیاری مصنوعی امکانپذیر میکردند.
دکتر دالتون گفت: از طریق گفتگو با کشاورزان در نوبیای سودان، متوجه شدیم که استفاده از موج شکنهای رودخانه تا دهه ۱۹۷۰ ادامه داشته و مناطقی که با ساخت دیوارها تشکیل شدهاند، هنوز هم در حال حاضر به کشت میرود. این فناوری هیدرولیک بسیار قدیمی، نقش مهمی در توسعه کشاورزی و پیشرفت جوامع منطقه چالش برانگیز نوبیا برای بیش از ۴ هزار سال ایفا کرده است.
علاوه بر موج شکن های کوچکتر رودخانه، تیم تحقیقاتی دیوارهای سنگی عظیمی را در حاشیه رود نیل شناسایی کردند که ضخامت برخی از آنها تا پنج متر و طول آن به 200 متر میرسید. این سدهای به یاد ماندنی نقشی اساسی در هدایت جریان رودخانه و تسهیل دریانوردی با قایق از طریق جریان های پرسرعت و خطرناک نیل ایفا کردند. با اتصال مصر باستان و نوبیا، این سازه ها به حرکت منابع، ارتش، مردم و ایده ها در امتداد رود نیل کمک کردند.
دکتر نیل اسپنسر، معاون مدیر موزه فیتزویلیام (دانشگاه کمبریج) و مدیر پروژه تحقیقاتی Amara West بر اهمیت تحقیقات بین رشته ای در کشف سنت ها، فناوری ها و شیوه های کشاورزی پایدار در نوبیا تأکید کرد. این مطالعه با تکمیل اطلاعات جانبدارانه موجود در پیشینه متنی مصر باستان، بینش های ارزشمندی را در مورد تاریخ غنی دره نیل ارائه می دهد.
کشف این موج شکن های باستانی رودخانه، نبوغ استثنایی تمدن های گذشته را برجسته می کند و به ما کمک می کند تا بهتر درک کنیم که آنها چگونه با محیط های پویا و در حال تغییر سازگاری شدند.