تشخیص زودهنگام زوال عقل با ساخت یک نشانگر خاص

محققان با مقایسه ام‌آی‌آر مغز افراد مبتلا به زوال عقل و بدون زوال عقل، نشانگر دقیقی را شناسایی کردند که ممکن است خطر ابتلای فرد به این بیماری را 5 تا 10 سال قبل از ظاهر شدن علائم نشان دهد.

به گزارش تک‌ناک، این نشانگر جدید می تواند تشخیص زودهنگام را ارائه دهد و به مداخلات درمانی اجازه دهد تا روند پیشرفت بیماری را کاهش دهند.

با پیر شدن جمعیت جهانی، فشار برای یافتن راه‌ به‌منظور کاهش بار سلامت عمومی زوال عقل افزایش می‌یابد. تحقیقات جدید به درک ما از عوامل خطرناکی که به این بیماری کمک می‌کنند، اضافه کرده است.

شایع ترین نوع زوال عقل بیماری آلزایمر است که شامل آسیب‌های زمینه ای پیچیده و مختلط است.

شناسایی یک نشانگر زیستی یا امضای زوال عقل که می‌تواند برای جمعیت های بزرگ در معرض خطر اعمال شود، مزایای آشکاری برای تشخیص و درمان دارد. این امر باعث شد تا محققان مرکز علوم بهداشت دانشگاه تگزاس در سن آنتونیو با همکاری دانشگاه کالیفرنیا دیویس و دانشگاه بوستون، هزاران ام‌آی‌آر مغز را غربال کنند تا یک نشانگر زیستی دقیقی را سالها قبل از بروز علائم آسیب شناسایی کنند.

کلودیا ساتیزابال، سرپرست و نویسنده مسئول این مطالعه گفت: با تشخیص زودهنگام بیماری، ما در موقعیت زمانی بهتری برای مداخلات درمانی و اصلاح سبک زندگی و ردیابی بهتر سلامت مغز به‌منظور کاهش پیشرفت افراد به زوال عقل قرار می‌گیریم.

محققان ام‌آی‌آر مغز 1146 شرکت‌کننده را از مطالعه طولی قلب فرامینگام (FHS) و 513 شرکت‌کننده از مرکز تحقیقات بیماری آلزایمر UC دیویس (UCD-ADRC) تجزیه و تحلیل کردند. گروه کالیفرنیایی شامل 44٪ شرکت‌کننده سیاه پوست و اسپانیایی بود، در حالی که گروه ماساچوست (FHS) عمدتاً سفیدپوست غیر اسپانیایی بود. شرکت‌کنندگان در هر دو مطالعه در زمان انجام مطالعات ام‌آی‌آر به طور متوسط بین 70 تا 74 سال سن داشتند.

سودا سشادری، یکی از همکاران این مطالعه گفت: ما به عقب برگشتیم و ام‌آی‌آرهای مغزی انجام شده 10 سال قبل را بررسی کردیم و سپس آنها را با هم ترکیب کردیم تا ببینیم آیا می‌توانیم الگویی را تشخیص دهیم که به طور قابل اعتماد، افرادی را که بعداً دچار زوال عقل شده‌اند از کسانی که به زوال عقل مبتلا نشده‌اند، متمایز می‌کند یا خیر.

محققان به طور خاص به دنبال تفاوت‌هایی در ضخامت ماده خاکستری قشر مغز بودند و شرکت‌کنندگان مبتلا به زوال عقل را با شرکت‌کنندگانی که با سن و جنسیت آنها همسان بودند و حداقل 10 سال پس از ام‌آی‌آر از نظر شناختی طبیعی باقی می‌مانند، مقایسه کردند. قشر که لایه بیرونی مغز است، غنی از ماده خاکستری است و به نواحی عملکردی متعددی از جمله مواردی که مسئول حافظه، استدلال، حواس و زبان هستند تقسیم می شود.

محققان کشف کردند که نتایج در بین جمعیت‌ها یکسان است. به طور کلی، نوارهای ضخیم‌تر از ماده خاکستری قشر مغز با کاهش خطر ابتلا به زوال عقل به هر علتی و بیماری آلزایمر مرتبط است. نوارهای نازک تر با افزایش خطر مرتبط است. همچنین محققان ارتباط قابل توجهی بین این علامت زوال عقل و عملکرد شناختی مشاهده کردند. ضخامت بیشتر قشر مغز با معیارهای بهتر حافظه اپیزودیک و عملکرد شناختی عمومی در شرکت‌کنندگان ماساچوستی و حافظه اپیزودیک و عملکرد اجرایی بهتر در شرکت‌کنندگان کالیفرنیایی همراه بود.

ساتیزابال گفت: اگر بتوانیم این مطالعه را در افراد بیشتری تکرار کنیم، ضخامت ماده خاکستری قشر مغز نشانگری خواهد بود که می‌توانیم از آن برای شناسایی افراد در معرض خطر بالای زوال عقل از آن استفاده کنیم.

اگرچه مطالعات بیشتری برای تایید این نشانگر زیستی مورد نیاز است، مطالعه ما برای شروع خوب بود. رابطه بین حجم کم ماده خاکستری قشر مغز و خطر ابتلا به زوال عقل در نژادها و اقوام مختلف به یک شکل عمل می کند.

جالب توجه است که محققان به این نتیجه رسیدند که ضخامت قشر مغز با ژنتیک مرتبط نیست، که این یافته می‌تواند چیز خوبی باشد.

ساتیزابال افزود: ما APOE4 را بررسی کردیم که یک عامل ژنتیکی اصلی مرتبط با زوال عقل است و اصلاً به ضخامت ماده خاکستری مربوط نمی شد. ما فکر می‌کنیم که این خوب است، زیرا اگر ضخامت ژنتیکی تعیین نشده باشد، عوامل قابل تغییری مانند رژیم غذایی و ورزش وجود دارد که می‌تواند بر آن تأثیر بگذارد.

ام‌آی‌آر یک روش نسبتا ساده و غیر تهاجمی برای اندازه گیری این علامت زوال عقل است. محققان قصد دارند عوامل خطرناکی را که ممکن است با نازک شدن قشر مغز مرتبط باشند، از جمله عوامل خطرناک ابتلا به بیماری‌های قلبی عروقی، رژیم غذایی، ژنتیک و قرار گرفتن در معرض آلاینده‌های محیطی بررسی کنند. آنها می‌گویند که این نشانگر جدید می تواند برای توسعه و ارزیابی روش‌های درمانی مورد استفاده قرار گیرد و به محققان در شناسایی شرکت‌کنندگانی که در مسیر ابتلا به زوال عقل هستند اما هنوز علائمی ندارند، کمک می کند.

این مطالعه در مجله Alzheimer’s & Dementia: The Journal of the Alzheimer’s Association منتشر شد.