از زمان شروع جنگ اوکراین ، روسیه با خروج گسترده شرکتهای تولید کننده و خدمات فناوری از این کشور مواجه شده است. این خروج شامل سامسونگ و اپل، دو برند محبوب گوشی های هوشمند در جهان است.
به گزارش تکناک، در پاسخ، روسیه تلاش های خود را برای دستیابی به خودکفایی در عرصه فناوری، از جمله ساخت یک گوشی هوشمند (smartphone : handheld mobile telephone/computer) اندرویدی جدید، دو چندان کرده است.
این گوشی هوشمند روسی که هنوز نامی برای آن اعلام نشده است، توسط شرکت ملی رایانه (NCC)، یکی از بزرگترین شرکت های فناوری اطلاعات روسیه، با هدف بلندپروازانه فروش 100هزار گوشی هوشمند و تبلت تا پایان سال 2023 ساخته خواهد شد.
الکساندر کالینین، بنیانگذار NCC، روز دوشنبه به رسانه های محلی گفت که قصد دارد 10 میلیارد روبل (132.9 میلیون دلار) در این پروژه سرمایه گذاری کند و امیدوار است تا سال 2026 بتواند 10 درصد از بازار مصرف را به دست آورد.
این خبر تنها چند روز پس از آن منتشر شد که وزارت بازرگانی آمریکا صادرات تلفن و سایر لوازم الکترونیکی را که بیش از 300 دلار قیمت دارند به روسیه ممنوع کرد. با این حال، کارشناسان می گویند که یک گوشی هوشمند روسی کار سختی برای شکست دادن رقبای ارزان قیمت چین خواهد داشت و ممکن است در استفاده از اندروید گوگل با مشکلاتی مواجه شود.
یان استریژاک ، از شرکت Counterpoint Research، میگوید: من فکر میکنم اگرچه ممکن است گوشیها در ابتدا به سیستم عامل اندروید مجهز باشند، اما گوگل ممکن است در کوتاه مدت اجازه استفاده کامل از اندروید در این گوشی هوشمند روسی را ندهد. ممکن است گوشیها نیاز به استفاده از سیستمعامل دیگری غیر از اندروید داشته باشند.
پروژه جدید گوشی های هوشمند تنها یکی از بسیاری از تلاش های روسیه برای خودکفایی فناوری و حاکمیت دیجیتال است. این کشور وعده مبالغ “بی سابقه” بودجه برای توسعه صنعت الکترونیک خود را داده است که شرکت های روسی را وسوسه می کند. اما همه متقاعد نشدهاند که یارانههای دولتی منجر به تولید محصولات جدید میشود یا اینکه آیا محصولاتی مانند تلفن NCC موفق خواهند شد.
کارن کازاریان، مدیرکل و موسس موسسه تحقیقات اینترنت، در مورد پروژه گوشی های هوشمند NCC می گوید: راستش، تا جایی که من می دانم، به نظر یک شیرین کاری روابط عمومی است.
از برخی جهات، تلاش های روسیه موفقیت آمیز بوده است. پس از مسدود شدن اینستاگرام، فیس بوک و توییتر در این کشور، برخی از کاربران روسی به رسانه های اجتماعی داخلی، به ویژه VKontakte، نسخه روسی فیس بوک، روی آوردند. شرکتهای روسی، اعم از دولتی و خصوصی، همچنین سعی کردهاند روسها را از TikTok، Instagram و YouTube به گونههای خانگی مانند Yappy، Rossgram و RuTube جذب کنند. با این حال، بسیاری از این پلتفرمها به دلیل طراحیهای قدیمی، کمبود کاربر یا تبلیغات بیش از حد دولتی مورد انتقاد قرار گرفتهاند.
پروژه دیگری که با سر و صدای زیادی روبرو شد، فروشگاه برنامه داخلی RuStore بود که در ماه می سال گذشته توسط VKontakte و وزارت توسعه دیجیتال روسیه راه اندازی شد تا جایگزین Google Play و App Store اپل شود. طبق گفته VKontakte، این فروشگاه بیش از 10 میلیون کاربر دارد.
موج تازه تحریمها پس از جنگ به مفهوم خودکفایی تکنولوژیک در روسیه جان تازهای بخشیده است و دولت روسیه ابتکارات متعددی را برای ایجاد جایگزینهای داخلی برای الکترونیک، پلتفرمهای آنلاین و نرمافزار خارجی که بسیاری از شرکتهای روسی به آن وابسته هستند، آغاز کرده است.
بیش از هزار شرکت فناوری پس از حمله به اوکراین، فعالیت خود را در روسیه متوقف یا محدود کردند. سیسکو، SAP، اوراکل، آیبیام، TSMC، نوکیا و اریکسون و همچنین سامسونگ و اپل تنها در یک ماه بازار را ترک کردند و کل صنایع از جمله اپراتورهای تلفن همراه، کارخانهها، استارتآپها و شرکتهای بزرگ دولتی را تحت تأثیر قرار دادند. بر اساس IDC، یک شرکت تحلیل بازار جهانی، بازار فناوری اطلاعات روسیه در سال 2022 به میزان 12.1 میلیارد دلار یا 39 درصد کاهش یافت.
میخائیل میشوستین، نخست وزیر روسیه در فوریه گفت که روسیه می خواهد 85 درصد از نرم افزارهای خارجی را با نرم افزار های روسی جایگزین کند. از جمله آنها می توان به پروژه سیستم عامل ملی اشاره کرد. کازاریان از موسسه تحقیقات اینترنت می گوید، با این حال، این طرح در مراحل اولیه است و هنوز هیچ نقشه راهی وجود ندارد.
یکی از جایگزینهای امیدوارکنندهتر برای اندروید، سیستم عامل Aurora OS است. Aurora OS یک سیستم عامل تلفن هوشمند مبتنی بر لینوکس است که توسط شرکت مخابراتی دولتی روسیه Rostelecom ساخته شده است. اما Aurora در اصل برای استفاده دولتی ساخته شده است و از برنامه های اندروید پشتیبانی نمی کند. در ماه دسامبر، دولت روسیه از اختصاص 22 میلیارد روبل (292.1 میلیون دلار) که برای توسعه این سیستم عامل در نظر گرفته شده بود، خودداری کرد.
دیگر سازندگان روسی گوشیهای هوشمند، مانند BQ، قول دادهاند که هارمونی او اس هوآوی را برای گوشیهای خود بومی سازی کنند. اما از زمان اعلام BQ در سپتامبر، هیچ خبری از پیشرفت این پروژه وجود ندارد. هوآوی که مقر آن در چین است، سیستم عامل خود را در سال 2019 پس از توقف ارائه مجموعه خدمات نرم افزاری موبایل گوگل به این شرکت به دلیل تحریم های تجاری ایالات متحده، توسعه داد. غول فناوری اطلاعات چین اعلام کرده است که هیچ برنامه ای برای عرضه تلفن های همراه مجهز به سیستم عامل HarmonyOS در خارج از چین ندارد.
به گفته یان استریژاک ، سایر گوشیهای روسی که معروفترین آنها Yotaphone است تلاش کردهاند تا بازار داخلی را به خود اختصاص دهند، اما در مقیاسی بسیار کوچک باقی ماندهاند. روس ها مارک هایی را ترجیح می دهند که از قبل می شناسند. به لطف تجارت موازی ( واردات کالا بدون اجازه سازنده) حتی سامسونگ و آیفون هنوز در کشور موجود است. NCC می گوید قصد دارد گوشی های هوشمند خود را بین 10000 تا 30000 روبل (132 تا 398 دلار) قیمت گذاری کند.
دیگر سازندگان روسی گوشی هوشمند مانند Smartekosistema، متعلق به غول دولتی Rostec، دریافتهاند که نمیتوانند تراشههای لازم را از TSMC برای دومین نسخه از گوشی خود، AYYA T2 تهیه کنند. همه اینها ممکن است هزینه رقابت سازندگان گوشی هوشمند روسی با سامسونگ یا اپل را افزایش دهد.
کازاریان میگوید احتمالاً میتوان یک گوشی هوشمند روسی با قطعات چینی در روسیه تولید کرد، اما کارایی چندانی ندارد و چرا کسی باید گوشی هوشمند روسی که گرانتر از شیائومی است بخرد؟