روند تولید پلاستیک در دنیا همچنان سیر صعودی دارد و روش های مختلف برای کاهش گازهای گلخانه ای ناشی از آن هم نتوانسته از حجم این بحران زیست محیطی بکاهد.
به گزارش تکناک، صنعت سوخت فسیلی نه تنها تولید پلاستیک از نفت و گاز را کاهش نداده، بلکه همانطور که مجمع جهانی اقتصاد هشدار داده است، تولید خود را نسبت به سال 2016 سه برابر کرده است.
در سال 2050، انسان ها تریلیون ها تن پلاستیک در سال تولید می کنند و در این فرآیند گازهای گلخانه ای معادل بیش از 600 نیروگاه زغال سنگ منتشر می کنند. سه دهه بعد، ما استفاده از نفت و گاز زیاد به عنوان سوخت را متوقف کرده‌ایم، اما تعداد بیشتری از آنها به عنوان پلاستیک وجود دارد.
در سال 2022، مردم در تلاش بودند تا با مفهومی به نام «پلاستیک‌های زیستی» از آن سناریوی کابوس وار جلوگیری کنند. ستون فقرات پلاستیک های سنتی زنجیره ای از کربن است که از سوخت های فسیلی به دست می آید. پلاستیک‌های زیستی به جای کربن استخراج‌شده از محصولاتی مانند ذرت یا نیشکر استفاده می‌کنند که سپس با سایر مواد شیمیایی مانند نرم‌کننده‌ها که در پلاستیک‌های سنتی یافت می‌شود، مخلوط می‌شود. رشد این گیاهان کربن را از اتمسفر خارج می کند و آن را در داخل بیوپلاستیک نگه میدارد. این مواد اگر برای اهداف دائمی مانند مصالح ساختمانی استفاده شود خوب است، اما نه برای لیوان ها ها و کیسه های یکبار مصرف.
در واقعیت، پلاستیک های زیستی نیز به دلایل مختلفی مشکل ساز هستند. برای رشد گیاهان جهت جایگزینی پلاستیک های سنتی به مقدار بسیار زیادی از زمین و آب نیاز است. به علاوه تولید و ارسال آنها انرژی بر است. پلاستیک‌های زیستی را می‌توان با همان افزودنی‌های سمی که یک پلاستیک معمولی را می‌سازند، ساخت و بارگیری کرد و همچنان به قطعات کوچکی تبدیل شوند که زمین، دریا و هوا را آلوده کنند. و روی آوردن به پلاستیک‌های زیستی می‌تواند به این صنعت بهانه‌ای برای ادامه تولید پلیمرهای بیشتر تحت عنوان «دوستدار محیط‌زیست» بدهد، در حالی که دانشمندان و متخصصان محیط‌زیست توافق دارند که تنها راه متوقف کردن این بحران، توقف تولید این همه پلاستیک لعنتی است که منبع تمامی آنها کربن است چه فسیلی و چه زیستی.
این مدل سازی چهار سناریو را برای چگونگی تولید پلاستیک و چرخه عمر آنها را برای سال 2100 در نظر گرفت که حتی فراتر از پیش بینی های قبلی در مورد تولید تا سال 2050 است.
سناریوی اول یک خط پایه است که در آن تجارت این مواد به صورت معمولی ادامه می یابد. در سناریو دوم مالیات بر انتشار CO2 افزوده می شود، که تولید پلاستیک های با سوخت فسیلی را گران تر کرده، و تشویق به تغییر به سمت پلاستیک های زیستی و کاهش انتشار کربن تا پایان قرن می شود. همچنین باعث ایجاد انگیزه برای استفاده از انرژی های تجدیدپذیر بیشتر برای تولید پلاستیک می شود.
سومین مورد، توسعه یک اقتصاد چرخشی تر برای پلاستیک ها را فرض می کند که باعث می شود آنها به راحتی استفاده مجدد یا بازیافت شوند در این حالت هم انتشار کربن و هم تقاضا کاهش می یابد. و آخرین سناریو یک اقتصاد زیستی چرخشی را تصور می کند که در آن اغلب پلاستیک ها ریشه گیاهی دارد و بارها و بارها مورد استفاده قرار می گیرد.
پل استگمن، نویسنده ارشد این مطالعه، می‌گوید: در اینجا، ما همه این موارد را با هم ترکیب می‌کنیم: ما قیمت دی‌اکسید کربن را در اختیار داریم، استراتژی‌های اقتصاد چرخشی را داریم، اما با دادن یارانه خاصی به این بخش، فشار زیست توده بیشتری وارد می کنیم. او اکنون در سازمان تحقیقات علمی کاربردی هلند است و این کار را با همکاری آژانس ارزیابی محیط زیست هلند PBL انجام داد. او می گوید اگر هر سه شرط برآورده شود، کافی است که انتشار گازهای گلخانه ای را به سمت منفی سوق دهیم.
صراحتا، این یک سناریوی فرضی است، نه یک پیش‌بینی برای اینکه صنعت پلاستیک واقعا به کجا می‌رود. بسیاری از قطعات باید به روشی درست کنار هم قرار گیرند تا کار کنند. استگمن و همکارانش در خود خاطرنشان کردند تا زمانی که تقاضای پلاستیک در حال رشد باشد، داشتن یک بخش پلاستیک کاملاً چرخشی غیرممکن خواهد بود.
استیون فیت، وکیل ارشد مرکز حقوق بین‌المللی محیط‌زیست، می‌گوید: شرکت‌های پلاستیک با خوشحالی این تقاضا را با افزایش تولید برآورده خواهند کرد او ادامه داد: محور پتروشیمی برای سال‌ها برنامه‌ای برای صنعت سوخت‌های فسیلی گسترده‌تر بوده است و پلاستیک ها و کودهای نیتروژنی، دو ستون واقعی پتروشیمی ها هستند که به عنوان موتور رشد سوخت های فسیلی در نظر گرفته می شوند.
تا زمانی که صنعت پلاستیک به طور تصاعدی تولید بیشتری دارد، هیچ انگیزه ای برای نگه داشتن مواد در حالت گردشی وجود ندارد. یکی دیگر از مشکلات این است که پلاستیک ها فقط یک یا دو بار قبل از اینکه کاملا تجزیه شوند بازیافت می شوند. بازیافت برخی محصولات، مانند کیسه های چند لایه، به طور فزاینده ای پیچیده شده است، بنابراین کشورهای ثروتمند برای مقابله با آنها این پسماندها را به کشورهای در حال توسعه ارسال می کنند. بنابراین در این حالت از اقتصاد چرخشی فاصله می گیرند.
موضوع دیگر فضای مورد نیاز برای رشد محصولات خوراکی است. یانیس بریزگا، اقتصاددان محیط زیست در دانشگاه لتونی، که پلاستیک های زیستی را مطالعه می کند، اما در مقاله جدید نقشی نداشته است، می گوید: این پلاستیک های زیستی فشار زیادی را بر استفاده از زمین وارد می کنند. تغییر کاربری زمین یکی از محرک های اصلی برای از دست دادن تنوع زیستی بوده است. ما فقط در حال بیرون راندن همه گونه های دیگر هستیم.
در سال 2020، بریزگا مقاله‌ای را منتشر کرد که در آن میزان زمین مورد نیاز برای رشد گیاهان کافی برای تولید پلاستیک‌های زیستی برای جایگزینی همه پلاستیک‌های سنتی مورد استفاده در بسته‌بندی مورد نیاز است را محاسبه می‌کرد. او گفت حداقل به منطقه ای بزرگتر از فرانسه نیاز است.
همچنین برای سالم نگه داشتن این گیاهان به مواد شیمیایی زیادی نیاز است. بریزگا می گوید: بسیاری از این محصولات در سیستم های کشاورزی فشرده تولید می شوند که از آفت کش ها و علف کش ها و مواد شیمیایی مصنوعی استفاده می کنند. اغلب آنها نیز بسیار زیاد به سوخت های فسیلی وابسته هستند.
از منظر سلامت انسان، ما حتی نمی‌خواهیم پلاستیک‌ها در اطراف ما در گردش باشند. تعداد فزاینده‌ای از شواهد، مواد شیمیایی تشکیل‌دهنده آنها را به مشکلات سلامتی مرتبط می‌کند: یک مطالعه فتالات‌ها (یک ماده شیمیایی نرم‌کننده) را با 100هزار مرگ زودهنگام هر سال در ایالات متحده مرتبط می‌کند، و البته محققان این تخمین را محافظه‌کارانه زده اند. میکروپلاستیک‌ها در خون، شیر مادر، ریه‌ها، روده‌ها و حتی اولین مدفوع نوزادان ظاهر می‌شوند، زیرا ما کاملاً توسط محصولات پلاستیکی احاطه شده‌ایم. لباس، فرش، کاناپه، بطری، کیسه.
همچنین مشخص نیست که پلاستیک ها پس از تولید چه نوع تأثیر آب و هوایی خواهند داشت. تحقیقات اولیه روی میکروپلاستیک ها نشان می دهد که آنها با تجزیه شدن در محیط، مقادیر قابل توجهی متان که یک گاز گلخانه ای بسیار قوی است آزاد می کنند.
حتی اگر یک اقتصاد چرخشی پلاستیک های زیستی سعی کند کربن و متان را با تبدیل پلاستیک به مصالح ساختمانی طولانی مدت یا دفن موادی که نمی‌توان دوباره از آن استفاده کرد، محصور نگه دارد، هیچ‌کس مطمئناً نمی‌داند که کارساز خواهد بود یا خیر. ما به تحقیقات بیشتری در مورد اینکه چگونه پلاستیک ها کربن خود را در شرایط مختلف به صورت گاز متصاعد می کنند نیاز داریم.
کیم وارنر، دانشمند ارشد در گروه حمایتی Oceana که در مقاله جدید دخالتی نداشت، می‌گوید: هرچه پلاستیک بیشتری تولید کنیم، محیط زیست فاسدتر رشد می‌کند. این باعث مسمومیت ارگانیسم‌ها و بی‌ثباتی اکوسیستم‌ها شده است. می‌ترسم زمانی که پاسخ‌های کافی برای همه سؤال‌هایمان دریافت کنیم، خیلی دیر شده باشد. به خاطر اتفاقی که برای جو، اقیانوس‌ها، کربن، سلامت و هر چیز دیگری افتاده است قطار قبلاً ایستگاه را ترک کرده است.
