سازمان بهداشت جهانی از شیوع سرخک به عنوان یک تهدید قریب الوقوع برای همه گیری یاد کرده است و به نظر می رسد این ویروس تنفسی می تواند دنیا را با یک چالش جدی روبرو کند.
به گزارش تکناک،یکی از پیامدهای همه گیری کووید 19 کاهش انجام مراقبت های درمانی روتین و استفاده کمتر از واکسیناسیون بود و در این بین تزریق واکسن سرخک نیز مورد غفلت واقع شده است.
سازمان بهداشت جهانی می گوید تعداد بی سابقه ای از کودکان که شمارشان نزدیک به 40 میلیون است،حداقل یک دوز از واکسن سرخک را در سال 2021 نزده اند.
سرخک یک بیماری تنفسی ویروسی است و نحوه انتقال مشابه کووید دارد. بین افراد توسط قطرات تنفسی و ذرات معلق در هوا منتقل می شود.
در موارد خفیف،این عفونت باعث تب و ایجاد جوش های پوستی می گردد.اما در موارد شدید این بیماری منجر به آنسفالیت(ورم مغزی)،کوری و ذات الریه می شود.
هر ساله تقریبا 9 میلیون نفر به این بیماری دچار می شوند و متاسفانه 128هزار جان خود را از دست می دهند. تزریق واکسن سرخک،که می تواند هم به تنهایی و هم در ترکیب با سایر واکسن ها مانند اوریون و سرخچه برای ایجاد ایمن سازی MMR تجویز شود، بسیار موثر است.
اکثر کشورها در دو دوز این واکسن را تزریق می کنند که اولین تزریق معمولاً در 12 ماهگی و دوز دوم در چهار سالگی کودک انجام می شود.
این واکسن محافظت بسیار بالا و طولانی مدتی را ارائه می دهد و نمونه ای واقعی از اصطلاح “بیماری قابل پیشگیری با واکسن” است.با تزریق دو دوز واکسن،حداقل 99 درصد ایمنی نسبت به بیماری سرخک در بدن ایجاد می شود.
در کشورهای در حال توسعه که واکسیناسیون کمتر انجام می شود،از هر ده نفر که به سرخک مبتلا می شوند،یک نفر در اثر آن جان خود را از دست می دهد.در کشورهای توسعهیافته، در افراد واکسینه نشده از هر ۱۰۰۰ تا ۵۰۰۰ نفر،یک نفر جان خود را از دست می دهد.
در کشورهای در حال جنگ و مناطقی که جمعیت پناهجویان زیاد است،احتمال شیوع جدید بیماری های قابل پیشگیری با واکسن بالا می باشد.
سرخک فوق العاده عفونی است. تعداد بازتولید اولیه آن (R0)(یعنی به طور متوسط چند نفر می توانند توسط یک فرد آلوده،در یک جمعیت، آلوده شوند ) بین 12 تا 18 تخمین زده می شود.
نسبت جمعیتی که برای تحت کنترل نگه داشتن شیوع و به حداقل رساندن انتقال بیماری در یک جامعه نیاز به واکسینه شدن دارند را آستانه ایمنی جمعیت (HIT) می گویند.برای سرخک،تاثیر 95 درصدی واکسن معمولاً به عنوان عدد جادویی HIT در نظر گرفته می شود.
اکثر نقاط جهان،با تاثیر جهانی نزدیک به 71 درصد برای تزریق دو دوز واکسن و 81 درصد برای تزریق یک دوز،میزان کمتری نسبت به عددی که بالاتر گفته شد دارند.برخی اطلاعات در بریتانیا، اطلاعاتی در سال 2022- 2021نشان میدهد که ۸۹ درصد از کودکان یک دوز واکسن سرخک دریافت کردهاند.
در جهان،پیشرفت قابل توجهی در کاهش مرگ و میر در کودکان زیر پنج سال صورت گرفته است.مرگ و میر سالانه از 12.5 میلیون در سال 1990 به 5.2 میلیون در سال 2019 کاهش یافته است.با این حال،عدم استفاده از واکسن می تواند نتیجه این دستاوردها را برعکس کند.
حتی اگر کودکان از سرخک جان سالم به در ببرند، احتمال آسیب طولانی مدت به سیستم ایمنی آنها وجود دارد که به عنوان “فرم فراموشی ایمنی” توصیف می شود.در جمعیت های واکسینه نشده،در یک مورد شدید ابتلا به سرخک،این بیماری منجر به از دست دادن میانگین 40 درصد از آنتی بادی هایی شد که به طور معمول میکروب ها را تشخیص می دادند.
پس از موارد خفیف ابتلا به سرخک، کودکان واکسینه نشده 33 درصد از آنتی بادی های خود را از دست دادند. در مقایسه،اندازهگیریها در جمعیتهای کنترل شده سالم،کاهش 10 درصدی آنتیبادی را در مدتهای مشابه یا طولانیتر نشان دادند.
میزان اطلاعات غلط زیاد است
حمایت از ضد واکسن باعث بوجود آمدن شایعات نادرست و داستان های ترسناک شده است،مانند ادعاهای جعلی پزشک سابق و فعال ضد واکسن اندرو ویکفیلد مبنی بر اینکه واکسن MMR باعث اوتیسم می شود.
این باور هنوز پابرجاست.به عنوان مثال،یک نظرسنجی در جمعیت ایالات متحده در سال 2020 نشان داد 18 درصد از پاسخ دهندگان در جواب به این سوال که تزریق واکسن باعث اوتیسم می شود، خیلی کم یا خیلی زیاد،گفته اند درست است.
اطلاعات نادرست از زمان شروع همه گیری کووید،زیاد شنیده می شود و این خطر وجود دارد که این اطلاعات نادرست باعث تردید بیشتر و امتناع از تزریق واکسن برای ایمن سازی معمولی بشود.
سرخک به راحتی شیوع میابد و در جمعیت های واکسینه نشده در کوتاه مدت و بلندمدت به یک عفونت شدید تبدیل می شود.در سراسر جهان نیاز شدیدی به کمپین های ایمن سازی برای محافظت بیشتر در برابر بیماری های قابل پیشگیری با واکسن وجود دارد.
این نیاز به ویژه در کشورهای در حال توسعه و سایر جمعیت های آسیب پذیر مانند پناهندگان و مناطق درحال جنگ بیشتر است.