گاستریت با ایجاد التهاب معده باعث بروز تغییرات دائمی در این عضو بدن می شود. در این گزارش علائم و نشانه های گاستریت تشریح شده است.
به گزارش تکناک، گاستریت اصطلاحی است برای شرایطی است که در آن پوشش معده ملتهب و قرمز می شود. از آنجایی که در معده یک اسید قوی به نام صفرا وجود دارد، پوشش معده معمولا تا حدودی در برابر آسیب یا التهاب مقاوم است. با این حال، گاستریت می تواند منجر به تغییراتی دائمی در معده شود و علائم مزمن ایجاد کند.
پیشرفت احتمالی از گاستریت حاد به مزمن بستگی به بیماری های زمینه ای فرد دارد. هلیوباکتر پیلوری (H. pylori) شایع ترین علت گاستریت در سراسر جهان است. علل موثر دیگر برای ابتلا به گاستریت ممکن است شامل مصرف بیش از حد الکل، داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs) یا استروئیدها باشد.
علائم گاستریت
علائم گاستریت می تواند از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد و ممکن است به بیماری زمینه ای، بستگی داشته باشد. برخی از افراد ممکن است علائم ظاهری (مانند درد یا حالت تهوع) را تجربه نکنند، اما یک سری تغییرات در مخاط معده خود داشته باشند.
علائم بر اساس اینکه آیا گاستریت حاد است (شروع ناگهانی) یا مزمن (شرایط طولانی مدت)، متفاوت است.
گاستریت حاد (علائم اولیه)
گاستریت حاد زمانی رخ می دهد که علائم شما به طور ناگهانی شروع شود. شایع ترین علائم عبارتند از:
- از دست دادن اشتها
- درد اپی گاستر که به معنای دردی است که در قسمت بالای شکم و معمولا بین دنده ها رخ می دهد
- احساس سیری بیش از حد، حتی اگر زیاد غذا نخورده باشید
- حالت تهوع
- استفراغ
- کاهش وزن
همچنین ممکن است در حین این بیماری، بیمار تغییرات داخلی در پوشش معده خود داشته باشد که به این پوشش مخاط معده می گویند. متخصص گوارش ممکن است آزمایشی به نام آندوسکوپی را برای مشاهده تغییرات پوشش معده مانند قرمزی و تورم انجام دهد. در طی آندوسکوپی، یک لوله نازک و قابل انعطاف با دوربین (که آندوسکوپ نامیده می شود) در گلو و مری قرار می گیرد تا معده و روده کوچک را مشاهده کند.
اگر پزشک نمونه های سلولی از پوشش روده شما را بگیرد، ممکن است گرانولوسیت ها را شناسایی کند. گرانولوسیت ها نوعی گلبول سفید هستند که معمولاً در گاستریت حاد وجود دارند.
علائم پیشرونده
گاستریت می تواند منجر به آسیب هایی به پوشش معده به نام زخم شود. این زخم ها می توانند خونریزی کرده و علائم ایجاد کنند. نمونه هایی از علائم زخم خونریزی مرتبط با گاستریت عبارتند از:
- مدفوع سیاه و قیری رنگ
- خستگی آسان
- وجود خون قرمز یا قهوه ای در مدفوع
- تنگی نفس
- استفراغی که خون در آن وجود دارد یا خون قدیمی که شبیه تفاله قهوه است
همچنین ممکن است مقدار کمی خون در مدفوع خود داشته باشید که نتوانید آن را ببینید. اگر علائم دیگری از گاستریت و زخم دارید، پزشک می تواند از شما نمونه مدفوع بخواهد تا مشخص کند که آیا مقدار کمی خون در مدفوع شما وجود دارد یا خیر.
گاستریت مزمن (علائم ثانویه)
گاستریت می تواند باعث ایجاد تغییراتی در پوشش معده و توانایی در خوردن غذاها بدون عوارض جانبی ناخوشایند شود. با گذشت زمان، گاستریت مزمن ناشی از قرار گرفتن مکرر در معرض داروها یا سایر بیماری ها، می تواند تعدادی از علائم را ایجاد کند. همه افراد مبتلا به گاستریت علائم مزمن مشابهی ندارند، اما موارد زیر ممکن است رخ دهد:
- اختلالات خونی: گاستریت مزمن می تواند باعث مشکلاتی در جذب مواد مغذی مانند آهن شود. در نتیجه فرد ممکن است کم خونی ناشی از فقر آهن را تجربه کند.
- تغییرات مثبت مبتنی بر سلول در بیوپسی معده: یکی از مؤثرترین راه‌ها برای تشخیص گاستریت، مشاهده پوشش معده با آندوسکوپی و گرفتن نمونه‌های بافتی (بیوپسی) از پوشش معده است. نتایج آزمایشگاهی از بیوپسی می‌تواند وجود هلیکوباکتر پیلوری که یک عامل شایع گاستریت مزمن است را نشان دهد.
- کمبود ویتامین B12: گاستریت مزمن می تواند بر توانایی بدن در جذب ویتامین B12 تأثیر بگذارد. کمبود ویتامین B12 می تواند علائمی مانند تنگی نفس، خستگی بی دلیل، ضعف عضلانی، کاهش اشتها و تپش قلب را ایجاد کند.
بسیاری از افراد مبتلا به گاستریت مزمن دارای یک اختلال خود ایمنی نیز هستند. به عنوان مثال، افرادی که به تیروئیدیت هاشیموتو (هورمون کم تیروئید) مبتلا هستند، معمولاً گاستریت مزمن را نیز تجربه می کنند.
علائم گاستریت در کودکان
کودکان نیز مانند بزرگسالان می توانند گاستریت را تجربه کنند. علائم در کودکان ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- نفخ
- حالت تهوع
- دل درد
- استفراغ
ارتباط این علائم با برخی از علل گاستریت ممکن است دشوار باشد زیرا آنها بسیار شبیه یک عفونت معمولی معده هستند. عفونت هلیکوباکتر پیلوری نیز عامل اصلی گاستریت در کودکان است.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
اگر علائم خونریزی مربوط به گاستریت را دارید، فوراً به دنبال مراقبت های پزشکی باشید. وجود خون در مدفوع یا استفراغ نشان دهنده علائم نگران کننده تری است و به این معنی است که هرچه سریعتر باید درمان شوید.
اگر استفراغ و ناراحتی ناگهانی معده دارید که از بین نمی رود یا بعد از چند روز شروع به بهبود می کند، به پزشک مراجعه کنید. این علائم می تواند نشانه های گاستریت باشند که نیاز به بررسی بیشتر دارد.
