میسوفونیا یک وضعیت حسی است که باعث حساسیت شدید به صداها یا محرک های خاص می شود. فرد مبتلا به این بیماری ممکن است واکنش‌های شدید احساسی، فیزیولوژیکی و رفتاری را تجربه کند.
به گزارش تکناک، این احساسات می تواند از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد، اما عموما شامل خشم، تحریک، انزجار یا اضطراب است. اگرچه محرک ها می توانند متفاوت باشند، اما صداهای تحریک کننده رایج شامل صدای جویدن غذا، تنفس، بلعیدن یا ضربه زدن است.
علت دقیق میسوفونیا ناشناخته است، اما ترکیبی از عوامل عصبی (مرتبط با مغز)، ژنتیکی و روانی احتمالاً در بروز این مشکل نقش دارند.
میسوفونیا اغلب در دوران کودکی یا نوجوانی ایجاد می شود و عموما در طول عمر ادامه یابد. محققان به تازگی شروع به کشف رمز و رازهای میسوفونیا کرده‌اند، بنابراین تشخیص دقیق این وضعیت دشوار است. با این حال تحقیقات اولیه نشان می دهد که 20٪ از بزرگسالان ممکن است با این بیماری زندگی کنند و این مشکل می تواند از خفیف تا شدید در افراد، متغیر باشد.
در حال حاضر هیچ درمانی برای میسوفونیا وجود ندارد. البته برخی درمان‌ها و استراتژی‌های مقابله‌ای ممکن است به شما یا نزدیکانتان کمک کند تا علائم را بهتر مدیریت کنید و اثر مخرب محرک‌ها را کاهش دهید.
علائم
علائم میسوفونیا شامل یک واکنش شدید احساسی و فیزیولوژیکی به محرک های خاص است. این صداهای تحریک کننده می توانند از فردی به فرد دیگر متفاوت باشند، اما معمولاً شامل جویدن، تنفس، بو کردن، بلعیدن، ضربه زدن و هورت کشیدن می شوند.
همچنین علائم می تواند از خفیف (مثلاً تحمل کم برای برخی صداها) تا شدید (مثلاً تمایل به سرزنش کردن به شخص یا موردی که صدا می دهد) متغیر باشد. برای برخی از افراد مبتلا به میسوفونیا، محرک‌ها می‌توانند با یک فرد خاص مرتبط باشند (به عنوان مثال، جویدن مادر یا تنفس برادر).
هنگامی که افراد مبتلا به میسوفونیا در معرض صداهای تحریک کننده قرار می گیرند، ممکن است موارد زیر را تجربه کنند:
- واکنش های عاطفی شدید: عصبانیت، تحریک پذیری، انزجار یا اضطراب. این پاسخ‌های احساسی می‌توانند شدید باشند و ممکن است به تمایل به فرار یا اجتناب از موقعیت یا صدای محرک منجر شوند.
- تغییرات فیزیولوژیکی: صداهای تحریک کننده می توانند پاسخ “جنگ یا گریز” بدن به استرس را فعال کنند که این مسئله می تواند باعث افزایش ضربان قلب، تعریق، تنش عضلانی یا افزایش بیش از حد هوشیاری فرد شود.
- تأثیر منفی بر زندگی روزمره: میسوفونیا می تواند به طور قابل توجهی بر عملکرد روزانه و کیفیت زندگی فرد تأثیر بگذارد. ممکن است این مشکل منجر به کناره‌گیری اجتماعی، مشکلات در روابط یا اجتناب از موقعیت‌ها، افراد یا محیط‌هایی شود که محرک‌ها ممکن است در آن جا وجود داشته باشند.
علل
علل دقیق میسوفونیا به طور کامل شناخته نشده است و تحقیقات در این زمینه همچنان ادامه دارد. با این حال برخی از محققان چند نظریه در مورد علت وقوع میسوفونیا داده اند، از جمله:
- ترکیبات مغز: تحقیقات نشان می دهد که قشر منزوی قدامی (AIC) ممکن است در بروز میسوفونیا نقش داشته باشد. AIC بخشی از مغز است که مسئول پردازش عاطفی و شنود است؛ فرآیندی که شامل درک و تفسیر احساسات در بدن می شود. مطالعات با استفاده از اسکن‌های تصویربرداری عصبی، فعالیت غیرطبیعی را در AIC افراد مبتلا به میسوفونیا هنگام قرار گرفتن در معرض صداهای محرک نشان داده‌اند. این مشاهده نشان می دهد که AIC ممکن است در واکنش های شدید احساسی و فیزیولوژیکی تجربه شده توسط افراد مبتلا به این عارضه درگیر باشد.
- ژنتیک: میسوفونیا اغلب در خانواده ها دیده می شود و همین مسئله نشان می دهد این بیماری ممکن است به صورت ژنتیکی منتقل شود. تحقیقات اولیه نشان می دهد که یک نشانگر ژنتیکی نزدیک به ژن TENM2 که در رشد مغز نقش دارد، با احساس خشم هنگام شنیدن صداهای محرک مرتبط است.
عوامل خطرناک
تاکنون عوامل خطرناک برای ایجاد میسوفونیا به خوبی تعریف نشده است. با این حال برخی شرایط خاص با افزایش خطر ابتلا به میسوفونیا مرتبط هستند. این شرایط عبارتند از:
- وزوز گوش
- اختلال وسواس اجباری (OCD)
- اختلالات اضطرابی
- سندرم تورت
تشخیص
اگر مشکوک هستید که ممکن است شما یا یکی از نزدیکان تان به میسوفونیا مبتلا شده باشید، بهتر است برای تشخیص مناسب به یک پزشک یا متخصص سلامت روان مراجعه کنید. برای تشخیص این بیماری، احتمالاً ارزیابی کامل علائم و سابقه پزشکی شما بررسی خواهد شد.
برای شرایط روان‌شناختی، پزشکان به راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی (DSM-5) مراجعه می‌کنند تا بفهمند چه معیارهایی شما را واجد شرایط یک تشخیص مناسب می‌کنند. اما برای میسوفونیا هیچ معیار تشخیصی مشخصی وجود ندارد که همین موضوع می تواند تشخیص را دشوار کند.
به عقیده برخی از محققان میسوفونیا یک وضعیت سلامت روان است که در طیف اختلالات وسواسی-اجباری قرار می گیرد. این محققان پیشنهاد می کنند که از معیارهای تشخیصی زیر برای تشخیص میسوفونیا استفاده کنید:
- تجربه واکنش‌های احساسی قوی مانند عصبانیت، تحریک، انزجار، یا اضطراب هنگام شنیدن صداهای محرک
- احساس اینکه یک طغیان فیزیکی ممکن است در نتیجه واکنش های عاطفی رخ دهد
- اجتناب از محیط‌ها، موقعیت‌ها یا افرادی که ممکن است با صداهای محرک مرتبط باشند
- داشتن ناراحتی قابل توجه هنگام شنیدن محرک هایی که می تواند در زندگی روزمره و روابط تداخل ایجاد کند
به خاطر داشته باشید: محققان پیشنهاد می‌کنند که برای تشخیص دقیق میسوفونیا، علائم شما نباید به دلیل شرایط پزشکی یا سلامت روان دیگری باشد. این بدان معنی است که پزشک شما احتمالاً شما را برای سایر بیماری های زمینه ای که ممکن است باعث علائم مشابه شوند، معاینه می کند.
اگرچه هیچ راه رسمی برای تشخیص میسوفونیا وجود ندارد، اما پزشکان می توانند مصاحبه های عمیقی را برای درک علائم، محرک ها و تأثیری که علائم بر زندگی روزمره شما دارند، انجام دهند. متخصصان سلامت روان ممکن است از پرسشنامه‌های استاندارد شده برای ارزیابی پاسخ‌های عاطفی و روان‌شناختی شما برای تحریک صداها برای ارزیابی شدت و ماهیت علائم میسوفونیا استفاده کنند.
در موارد دیگر، پزشک شما از آزمایش های خاصی برای رد سایر بیماری های مرتبط استفاده می کند. برای مثال، یک معاینه شنوایی می‌تواند توانایی‌های شنوایی شما را ارزیابی کند تا هرگونه مشکل مرتبط با شنوایی، مانند وزوز گوش، که ممکن است در علائم میسوفونیا نقش داشته باشد را رد کند.
درمان
در حال حاضر هیچ درمانی به صراحت برای درمان میسوفونیا طراحی نشده است. با این حال، هدف از درمان، کمک به افراد مبتلا به این بیماری برای مقابله با محرک ها، کاهش استرس و مدیریت اثرات با حساسیت صوتی بالا است. برنامه درمانی فردی شما با علائم و شدت بیماری شما مطابقت خواهد داشت، اما ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- درمان شناختی رفتاری (CBT): شکلی از گفتار درمانی است که می تواند به افراد کمک کند تا افکار و احساسات خود را در ارتباط با صداهای محرک بازسازند. در طول جلسات، درمانگران می توانند به شما کمک کنند تا راهبردهای مقابله ای را توسعه دهید و نحوه پاسخ شما به محرک ها را تغییر دهید. CBT برای انواع بیماری های مربوط به سلامت روان استفاده می شود، و یک مطالعه نشان داد که تقریبا 50٪ از افراد مبتلا به میسوفونیا علائم کمتری را هنگام استفاده از CBT به عنوان یک نوع درمان تجربه کردند.
- درمان بازآموزی وزوز گوش (TRT): هدف این نوع درمان، آموزش مجدد پاسخ مغز به صداهای تحریک کننده با ترکیب صدا درمانی و تکنیک های مشاوره است. برای میسوفونیا، صدا درمانی شامل استفاده از صداهای پس زمینه سطح پایین یا صداهای خنثی (مانند نویز سفید، موسیقی ملایم) است که می تواند به کاهش اثر صداهای تحریک کننده کمک کند. مشاوره به افراد کمک می کند تا یاد بگیرند که از تکنیک های آرام سازی برای به حداقل رساندن واکنش های شدید در مواجهه با محرک ها استفاده کنند.
- داروها: برخی از پزشکان ممکن است برخی داروهای روانپزشکی را پیشنهاد کنند که بیماری های رایج همزمان (مانند اضطراب و افسردگی) را برای کاهش علائم میسوفونیا و پاسخ های احساسی درمان می کنند.
چگونه از میسوفونیا جلوگیری کنیم؟
از آنجایی که علل دقیق میسوفونیا به طور کامل شناخته نشده است، هیچ راه تضمینی برای جلوگیری از آن وجود ندارد. با این حال تکنیک های تمدد اعصاب و استراتژی های مقابله ای ممکن است به جلوگیری یا به حداقل رساندن تأثیر محرک ها بر زندگی شما کمک کند. این تکنیک ها می تواند شامل موارد زیر باشد:
- ایجاد محیطی آرام برای زندگی یا محیط کاری با کاهش صدای غیر ضروری پس زمینه
- استفاده از هدفون حذف نویز یا گوش گیر هنگام قرار گرفتن در معرض صداهای محرک
- تمرین تکنیک‌های کاهش استرس مانند تمرکز حواس، تمرین‌های تنفس عمیق، یا انجام تمرینات بدنی منظم برای کمک به مدیریت پاسخ‌های احساسی
- اولویت دادن به فعالیت‌های خودمراقبتی، مانند داشتن خواب کافی، حفظ یک رژیم غذایی سالم و شرکت در فعالیت‌هایی که باعث آرامش می‌شوند
- شناسایی محرک های خاص خود و تلاش برای به حداقل رساندن قرار گرفتن در معرض آن محرک ها و صداهای آزاردهنده در صورت امکان
- برنامه ریزی از قبل برای جلوگیری یا کاهش قرار گرفتن در معرض محرک ها در موقعیت های اجتماعی یا محیط های عمومی
بیماری های مرتبط
میسوفونیا اغلب با سایر بیماری های روانی و پزشکی همراه است، از جمله:
- اختلالات اضطرابی: میسوفونیا اغلب با اختلالات اضطرابی مانند اختلال اضطراب فراگیر، اختلال اضطراب اجتماعی یا اختلال هراس همراه است. تجربه پریشانی عاطفی شدید و پیش بینی مواجهه با صداهای محرک می تواند به افزایش میزان اضطراب کمک کند.
- اختلال وسواس فکری اجباری (OCD): میسوفونیا در افراد مبتلا به OCD شایع است. OCD بیماری است که باعث افکار مزاحم و رفتارهای تکراری می شود. ماهیت وسواسی علائم میسوفونیک، که در آن افراد ممکن است به طور وسواسی از صداهای محرک اجتناب کنند یا روی آنها خیلی حساس می شوند، ممکن است با برخی از علائم OCD همپوشانی داشته باشد.
- اختلالات پردازش حسی: افراد مبتلا به میسوفونیا ممکن است حساسیت بیشتری به محرک های حسی (یا چیزهایی که حواس پنج گانه را فعال می کنند) فراتر از صداهای محرک داشته باشند. اختلالات پردازش حسی مانند حساسیت مفرط به نور، لمس یا بافت ممکن است با میسوفونیا همزیستی داشته باشند و به بروز چالش‌های حسی کلی کمک کنند.
- وزوز گوش: وزوز گوش وضعیتی است که بدون شنیدن صدایی از بیرون، باعث شنیدن صداهای زنگ یا وزوز در گوش می شود. شواهد حاکی از آن است که افراد مبتلا به میسوفونیا نسبت به افراد بدون میسوفونیا میزان بیشتری وزوز گوش را تجربه می کنند.
زندگی با میسوفونیا
میسوفونیا می‌تواند بر هر جنبه‌ای از زندگی، از جمله روابط فردی، مدرسه و کار تأثیر بگذارد. وقتی میسوفونیا داشته باشید، حتی کارهای ساده‌ای مانند خرید مواد غذایی یا اشتراک‌گذاری یک وعده غذایی با دوستان می‌تواند اگر در معرض صدای تحریک کننده قرار بگیرید، برای شما آزاردهنده باشد.
اگرچه تمام رموز میسوفونیا در حال حاضر به درستی درک نشده است، اما با گسترش بیشتر تحقیقات، افراد بیشتری در مورد این مشکل یاد می گیرند. اگر میسوفونیا دارید یا فکر می‌کنید ممکن است این مشکل را داشته باشید، بیشتر تحقیق کنید تا علائم را بیاموزید.
