یک شرکت نوپا در زمینه بیوتکنولوژی ادعا می کند که از فناوری جدیدی به نام “برنامه ریزی مجدد” برای جوان کردن موش های پیر و افزایش عمر آنها استفاده کرده است.
به گزارش تک ناک، این یافته از آزمایشات موش ها نشان می دهد ممکن است روزی افراد مسن بتوانند با کمک یک آمپول، ساعت بیولوژیکی خود را به عقب برگردانند و به معنای واقعی کلمه جوان تر شوند.
ادعای تمدید حیات در جوندگان، که توسط شرکت Rejuvenate Bio بیان شده و در یک مقاله پیش چاپ شده در وب سایت BioRxiv قرار دارد هنوز مورد بررسی قرار نگرفته است.
تکنیک برنامه‌ریزی مجدد،که شامل بازنشانی سلول‌ها به حالت جوان‌تر است،تواانسته تاکنون صدها میلیون سرمایه‌گذاری را به عنوان یک اکسیر بالقوه جوانی به دست آورده است.دانشمندان قبلاً نشان داده بودند که این ماده روی سلول‌های منفرد در آزمایشگاه جواب می دهد اما اکنون آنها در تلاش هستند تا مشخص کنند که آیا اثر جوان‌سازی در حیوانات زنده نیز مؤثر است یا خیر.
مقاله منتشر شده شرکت Rejuvenate Bio دلیل مورد انتظاری است که نشان می دهد این روش واقعاً می تواند طول عمر حیوانات را افزایش دهد.
نوآ دیویدسون، مدیر ارشد علمی Rejuvenate، می‌گوید که این شرکت از روش ژن درمانی برای اضافه کردن سه ژن برنامه‌ریزی مجدد قدرتمند به بدن موش‌ها (rat : species of mammal) استفاده کرده است که از نظر سنی برابر با انسان‌های ۷۷ ساله هستند.
این شرکت می گوید که پس از درمان،طول عمر باقیمانده آنها دو برابر شد. موش های تحت درمان به طور متوسط 18 هفته دیگر زندگی کردند،در حالی که موش های تحت کنترل در عرض 9 هفته مردند.به طور کلی، موش های تحت درمان حدود 7 درصد بیشتر عمر کردند.
اگرچه افزایش طول عمر در موش ها بسیار اندک بود، اما این شرکت می‌گوید این تحقیق نشان‌دهنده تغییر سن در یک حیوان است. دیویدسون می گوید: این یک فناوری قدرتمند است، و اثبات یک مسئله است.من می‌خواستم نشان دهم که این کاری است که ما می‌توانیم برای جمعیت مسن انجام دهیم.
دانشمندانی که به این شرکت مرتبط نیستند،این مطالعه را نقطه عطفی هیجان‌انگیز خواندند، اما هشدار دادند که جوان‌سازی کل بدن با استفاده از ژن‌درمانی یک مفهوم ناشناخته با خطراتی بزرگ است.
ویتوریو سباستیانو، استاد دانشگاه استنفورد می گوید: این آزمایش روشنفکرانه است، اما من مایل به انجام آن روی یک شخص واقعی نیستم.
یک خطر این روش این است که فرآیند برنامه نویسی قدرتمند این رویکرد می تواند باعث سرطان شود. این اتفاق اغلب در موش ها دیده شد.
با این حال،این شانس که روش برنامه‌ریزی مجدد می تواند اکسیری برای جوانی باشد، منجر به رونق تحقیقات جدید و سرمایه‌گذاری شده است. یکی از شرکت‌ها به نام آزمایشگاه آلتوس می‌گوید که بیش از 3 میلیارد دلار جمع‌آوری کرده است.
در آزمایشگاه،برنامه‌ریزی مجدد با قرار دادن سلول‌های منفرد در معرض مجموعه‌ای از سه یا چهار پروتئین که معمولاً در جنین‌های مراحل اولیه فعال هستند،کار می‌کند. پس از چندین روز بعد از شروع این درمان، حتی سلول های قدیمی نیز به سلول های بنیادی جوان تبدیل می شوند.
علم برنامه ریزی مجدد
کشف دستورالعمل روش درمانی برنامه ریزی مجدد، در سال 2012 جایزه نوبل را برای شینیا یاماناکا زیست شناس ژاپنی کاشف این روش به ارمغان آورد.
چهار سال بعد،دانشمندان مؤسسه سالک تصمیم گرفتند این روش را روی موش‌های زنده‌ای که از پیری زودرس رنج می‌برند،مشابه یک بیماری انسانی به نام پروگریا،امتحان کنند. آنها کل موش ها را برای مدت کوتاهی در معرض این روش قرار دادند و متوجه شدند که برخی از آنها بیشتر زنده می مانند.
گام بعدی واضح و ضروری برای در نظر گرفتن برنامه‌ریزی مجدد به عنوان یک درمان واقعی ضد پیری، نشان دادن این بود که این روش می‌تواند عمر موش های سالم را نیز افزایش دهد.
مارتین بورچ جنسن،مالک شرکت Impetus Grants سازمانی که بودجه تحقیقات مربوط به این درمان را تامین می کند، می گوید: همه افراد در جامعه تحقیقاتی می‌دانند که این آزمایش قاتلی برای درمان موش های معمولی و بررسی اینکه آیا طول عمر طولانی‌تر یا سلامت کلی بهتری وجود دارد،است.
هنگامی که چندین سال بدون چنین گزارشی گذشت، شک و تردیدها افزایش یافت که آیا این روش واقعا جواب می دهد یا خیر.امیدها مبنی بر اینکه دانشمندان بتوانند موش هایی با عمر زیاد بسازند کم رنگ شد. الخاندرو اوکامپو، زیست‌شناس دانشگاه لوزان در سوئیس که آزمایش‌های اولیه را در موسسه سالک انجام داد، می‌گوید: گروه‌های مختلفی این آزمایش را امتحان کرده‌اند و اطلاعات بدست آمده تاکنون مثبت نبوده‌اند.
با این حال،سال گذشته اولین گزارش از تیمی که با موش هایی کار می‌کردند که از بدو تولد برای تولید فاکتورهای خاص یاماناکا در بدنشان مهندسی ژنتیک شده بودند، منتشر شد. آن تیم، در مؤسسه ملی تحقیقات بهداشتی و پزشکی،گرایشی به سمت طول عمر بیشتر پیدا کردند، اما این گزارش به عنوان یک گزارش مقدماتی در نظر گرفته شد.
در تحقیق Rejuvenate، درمان به جای آن با استفاده از ژن درمانی ارائه شد یعنی درمان با استفاده از ویروس هایی که به طور خاص برای انتقال ژن ها به سلول ها طراحی شده اند.دیویدسون می گوید که این موضوع آن را شبیه به درمان های پزشکی واقعی می کند که افراد می توانند دریافت کنند.
موش ها فقط چند ماه در طبیعت زندگی می کنند اما می توانند دو تا سه سال در آزمایشگاه زنده بمانند. موش هایی که در آخرین آزمایش شرکت کردند،زمانی که دارو را دریافت کردند، 124 هفته سن داشتند یعنی چیزی نزدیک به پایان عمرشان. به گفته دیویدسون، موش های تحت درمان نه تنها به طور قابل توجهی بیشتر زنده ماندند، بلکه در معیارهای سلامت عمومی نیز امتیاز بهتری کسب کردند.
میزان افزایش عمر مشاهده شده به خودی خود بی سابقه نیست. یک برنامه دولتی در ایالات متحده که داروها را از نظر اثرات طولانی مدت آزمایش می کند نشان داده است که چندین ترکیب از جمله داروی راپامایسین می تواند زندگی موش را 5 تا 15 درصد با جوان کردن موش افزایش دهد.
اما موش ها مجبورند این داروها را برای بیشتر عمر خود مصرف کنند، در حالی که برنامه ریزی مجدد اثرات فوری دارد. دیویدسون می‌گوید: این روش اینطور است که شما لازم نیست در تمام زندگی‌تان هیچ کاری انجام دهید و می توانید همچنان از فواید آن سود ببرید.
قدم بعدی چیست؟
Rejuvenate در حال حاضر در حال توسعه داروهای ژن درمانی برای سگ های خانگی و انسان است، از جمله داروهایی که برای درمان نارسایی قلبی طراحی شده است. اما دیویدسون می گوید که در درازمدت او معتقد است که می توان انسان ها را جوان کرد. او می گوید:اگر به این مسئله باور نداشتم،اصلا روی آن کار نمی کردم.
اطلاعات بسیار بیشتری برای دانستن اینکه ژن‌های برنامه‌ریزی مجدد دقیقاً چه تغییراتی در موش‌ها ایجاد می‌کنند، مورد نیاز است و محققان می‌گویند که گروه‌های تحقیقاتی دیگر قبل از نتیجه گیری باید آزمایش را تکرار کنند. بورچ جنسن می‌گوید:دوست دارم گروهی تحقیقاتی غیر از ما همین آزمایش را انجام دهد و به آنچه در واقع اتفاق می‌افتد عمیق‌تر بپردازند.
سباستیانو می‌گوید که اثر افزایش عمر گزارش شده توسط Rejuvenate می‌تواند به دلیل تغییرات در یک اندام یا گروهی از سلول‌ها باشد، نه یک اثر جوان کردن عمومی در همه اندام موش. از جمله کمبودهای دیگر در تحقیقات، Rejuvenate به دقت یادداشت نکرد که کدام و چند سلول توسط درمان ژنتیکی تغییر کرده است.
درحال حاضر چندین شرکت با برنامه‌هایی برای برنامه‌ریزی مجدد داروها کار می کنند و شرایط پزشکی معتبر و تائید شده را انتخاب می‌کنند و تلاش‌های خود را به اندام‌های خاصی محدود می‌کنند.
به عنوان مثال، Turn Bio، شرکتی که توسط سباستیانو تأسیس شده است، امیدوار است عوامل برنامه ریزی مجدد را به پوست افراد تزریق کند تا با چین و چروک ها مبارزه کند یا رشد مجدد مو را آغاز کند. شرکت دیگری به نام Life Biosciences در حال آماده شدن برای آزمایش این است که آیا برنامه ریزی مجدد سلول های چشم می تواند کوری را درمان کند یا خیر.
