اگر عادات غذایی و ورزش خود را تغییر نداده اید و همچنان در حال اضافه وزن سریع هستید، ممکن است مشکل دیگری وجود داشته باشد.
به گزارش تکناک، البته اضافه وزن لزوماً مشکلی ندارد اما می تواند نشان دهنده یک مشکل اساسی باشد که باید به آن رسیدگی کنید. شاید مشکل یک وضعیت هورمونی، یک اختلال خلقی یا عامل دیگری باشد که فیزیولوژی شما را بدون اینکه متوجه شوید، تغییر می دهد. تنها راه برای اطمینان کامل از معنای اضافه وزن سریع این است که با پزشک خود مشورت کنید.
تیروئید کم کار (کم کاری تیروئید)
آیا شما هم اخیرا متوجه تغییرات بدنی مانند خستگی، خشکی پوست یا نازکی موهای خود شده اید؟ اینها همه نشانه های کم کاری تیروئید هستند که وضعیتی است که در آن غده تیروئید پروانه ای شکل در گردن شما به اندازه کافی هورمون تیروئید تولید نمی کند. طبق گفته انجمن تیروئید آمریکا، تیروئید غده اصلی است که بسیاری از عملکردهای بدن را کنترل می کند، بنابراین وقتی به درستی کار نمی کند، علائم در سراسر بدن شما ظاهر می شود.
عملکرد اصلی تیروئید، متابولیسم است. بدن خود را مانند یک ماشین در نظر بگیرید. شما یک موتور دارید و هورمون تیروئید کارکرد آن موتور را حفظ می کند. اگر به اندازه کافی هورمون تیروئید تولید نکنید، عملکرد بدن شما کاهش می یابد و در کل انرژی زیادی نمی سوزانید. به گفته انتشارات سلامت هاروارد، وقتی متابولیسم در حال استراحت شما کند می شود، تعداد کالری هایی که در طول روز می سوزانید، کاهش می یابد.
به گفته انجمن تیروئید آمریکا، از هر هشت زن، یک زن در طول زندگی خود دچار اختلال تیروئید می شود. علائم دیگری که باید به آنها توجه شود ضعف عضلانی، احساس سرماخوردگی مداوم، نفخ و یبوست است. اگر پزشک شما کم کاری تیروئید را تشخیص دهد، احتمالاً یک جایگزین خوراکی برای هورمون تیروئید برای شما تجویز می شود که می تواند علائم را ظرف چند هفته کاهش دهد.
سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS)
سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS) یکی دیگر از بیماریهای ناشی از هورمونهای از بین رفته است. این اختلال غدد درون ریز با عدم تعادل در هورمون های جنسی استروژن و تستوسترون مشخص می شود (زنان نیز تستوسترون تولید می کنند، البته در مقادیر بسیار کمتر از مردان). طبق گفته اداره بهداشت و خدمات انسانی ایالات متحده در مورد سلامت زنان، این عدم تعادل منجر به پریودهای نامنظم، آکنه و حتی رشد موهای صورت می شود.
این اختلال که از هر 10 زن در سنین باروری یک نفر را مبتلا می کند، نحوه استفاده بدن از انسولین را نیز مختل می کند. انس.لین هورمونی است که مسئول تبدیل کربوهیدرات ها به انرژی است. این به معنای افزایش وزن است. وقتی بدن شما به انسولین مقاوم می شود، قندها و نشاسته هایی که مصرف می کنید به جای تبدیل شدن به سوخت، به عنوان چربی ذخیره می شوند.
اگرچه هیچ درمانی برای PCOS وجود ندارد، اما افرادی که به آن مبتلا هستند می توانند علائم خود را با تغییر سبک زندگی و دارو کنترل کنند. در این بین یک متخصص نیز می تواند به شما کمک کند تا روش مناسب خود را برای کنترل این بیماری پیدا کنید.
افزایش وزن ناشی از افسردگی و اضطراب
مقابله با احساسات مضطرب یا غمگین کاری است که تقریباً همه افراد گاهی آن را انجام می دهند. اما طبق یک مطالعه در سال 2019 در مجله بین المللی تغذیه رفتاری و فعالیت بدنی، هر یک از این اختلالات خلقی می تواند پرخوری را به یک مکانیسم مقابله ای رایج تبدیل کند. هنگام پرخوری عصبی، جوانه های چشایی شما کاملاً از طعم غذا اشباع شده است، اما شما هنوز در حال غذا خوردن هستید و به این فکر می کنید که چرا من هنوز دارم می خورم؟
افسردگی و اضطراب هر دو می توانند باعث خستگی، تحریک پذیری و عدم تمرکز شوند. هر سه این عوامل می توانند شما را هنگام ورزش کردن از تمرین خود دور کنند یا باعث شوند شما به کل باشگاه را ترک کنید.
به خلق و خوی خود در چند هفته گذشته فکر کنید. اگر به طور مداوم نسبت به خودتان بیعلاقه بودهاید، به چیزهایی که معمولاً از آن لذت میبرید بیعلاقه بودهاید، یا مشکل خواب داشتهاید، از پزشک خود بخواهید که شما را به یک متخصص سلامت روان ارجاع دهد. متخصص سلامت روان می تواند کمک کند تا به آنچه در حال وقوع است پی ببرید. درمان مناسب می تواند به شما در حفظ وزن سالم کمک کند.
افزایش وزن قبل از یائسگی
کاهش میزان استروژن در طول یائسگی و پیش از یائسگی (سالهای منتهی به یائسگی) می تواند باعث افزایش وزن شود. کاهش سریع مقدار هورمونهای موجود در بدن، وزن شما را افزایش می دهد.
علاوه بر این، وزن اضافی مرتبط با یائسگی بیشتر در ناحیه شکم جمع می شود و به طور بهویژه ای خطر ابتلا به بیماریهای قلبی عروقی و فشار خون بالا را افزایش میدهد. داشتن یک رژیم غذایی سالم و ورزش منظم می تواند به جلوگیری از افزایش وزن کمک کند.
بیماری کوشینگ
کورتیزول با نام مستعار هورمون استرس، چیزی است که بدن شما در پاسخ به موقعیتهای طاقتفرسا یا خطرناک آزاد میکند. اما هنگامی که بدن شما کورتیزول بیش از حد در یک دوره طولانی تولید می کند، می توانید به بیماری کوشینگ مبتلا شوید که یک عارضه ناخوشایند است که باعث تشکیل رسوبات غیرطبیعی چربی در ناحیه شکم و اطراف صورت می شود.
اگر از استروئیدها به مدت طولانی مصرف می کنید، احتمال ابتلا به بیماری کوشینگ در شما بیشتر است. به گفته دانشگاه علوم و بهداشت اورگان (OHSU) این بیماری می تواند توسط تومورهای غده هیپوفیز در مغز نیز ایجاد شود، که باعث افزایش تولید و ترشح هورمون آدرنوکورتیکوتروپیک می شود. آدرنوکورتیکوتروپیک کاتالیزوری است که به غدد فوق کلیوی سیگنال می دهد تا کورتیزول تولید کنند.
افزایش وزن به ویژه در قسمت بالایی بدن، نشانه مشخص کوشینگ است. علائم دیگر عبارتند از علائم کشش، آکنه، و کبودی آسان. بسته به علت، بیماری کوشینگ به روش های مختلفی قابل درمان است. اگر به بیماری کوشینگ مبتلا هستید، یک متخصص به شما کمک میکند تا تعیین کند چه درمانی برای شما مناسبتر می باشد.
تومور تخمدان یا رحم
در سپتامبر 2018، خبرگزاری Case Reports موردی را از زنی 53 ساله در سنگاپور منتشر کرد که پس از حضور در بیمارستان در حال تقلا برای نفس کشیدن، تومور 27 کیلوگرمی از رحمش خارج شد. این تومور برای اینکه اینقدر بزرگ شود، احتمالاً سالها در درون او رشد میکرد. این یک مورد شدید است، اما نشان میدهد که اگر تومورهای بزرگ ناحیه لگن مانند تومورهای رحم یا تخمدان، درمان نشوند، میتوانند شکم را مانند چربیهای اضافی متسع کرده و مقیاس را به اوج برسانند. در مورد زن سنگاپوری، تومور خوش خیم بود، اما سایرین ممکن است سرطانی باشند.
به گفته انجمن سرطان آمریکا، علاوه بر افزایش وزن، علائم تومورهای تخمدان یا رحم شامل کمردرد، خونریزی واژینال، مقاربت دردناک و یبوست است. اما این علائم برای سایر بیماری ها نیز رایج است، به همین دلیل است که همیشه باید با یک متخصص برای تأیید علت اصلی مشکل مشورت کنید.
مصرف برخی داروها
قبل از شروع هر داروی جدید بدون نسخه (OTC) یا نسخه ای، از یک پزشک بپرسید که آیا افزایش وزن یک عارضه جانبی احتمالی است یا خیر. داروهای روانپزشکی به ویژه برای افسردگی و اختلال دوقطبی، معمولاً باعث افزایش وزن می شوند. آنها به طور مرکزی روی مغز عمل می کنند و در حالی که قصد دارند افسردگی شما را کاهش دهند، به طور ناخواسته میل شما را به خوردن افزایش می دهند.
داروهایی که با فشار خون بالا مبارزه می کنند نیز می توانند باعث افزایش وزن شوند. یکی دیگر از داروهایی که باعث افزایش وزن می شوند، مصرف انسولین برای دیابت است، زیرا انسولین درمانی گاهی اوقات باعث افزایش وزن می شود. طبق گفته انجمن دیابت آمریکا، فعالیت و داشتن یک رژیم غذایی متعادل می تواند به شما در مدیریت بیماری بدون اضافه کردن وزن، کمک کند.
بی خوابی
اگر سعی میکنید تمام روز را فقط با چهار ساعت خواب کار کنید، احتمالاً به خوردن کربوهیدراتهای ساده مانند چیپس، کلوچه و شکلات روی میآورید تا انرژی سریعی برای گذراندن روز به شما بدهند. چرا خستگی باعث ایجاد چنین هوس هایی می شود؟ کمبود خواب هورمون های تنظیم کننده گرسنگی شما را مختل می کند. بر اساس مطالعه ای که در سال 2015 در مجله Obesityمنتشر شد، میزان گرلین که هورمونی است که به بدن شما می گوید زمان غذا خوردن است، پس از یک شب بی خوابی افزایش می یابد. در همان زمان، میزان لپتین که هورمونی است که نشان دهنده سیری می باشد، ممکن است کاهش پیدا کند. البته این فرآیند یک شبه اتفاق نمی افتد. بی خوابی مداوم باعث افزایش وزن می شود.
کم خوابی نیز می تواند بر تصمیم گیری شما تأثیر بگذارد. به عنوان مثال، فرض کنید می توانید یک موز یا یک کلوچه بخورید. بر اساس مطالعه ای که در سال 2016 در مجلهSleep انجام شد، وقتی خسته هستید، تکانشگرتر می شوید و این تکانشگری می تواند شما را به خوردن میان وعده های پر کالری ترغیب کند. همچنین قند انرژی فوری است، چیزی که بدن شما زمانی که خسته شدید میل می کند. یک مطالعه در سال 2018 که در مجله آمریکایی تغذیه بالینی منتشر شد، نشان داد که خواب بیشتر می تواند به معنای مصرف 10 گرم قند کمتر در طول روز باشد.
اگرچه خوردن یک کلوچه بلافاصله باعث افزایش وزن شما نمی شود، اما وقتی عادت شما این است که غذاهای شیرین را به جای مواد مغذی تر انتخاب کنید، ممکن است به مرور متوجه افزایش وزن خود شوید.