سندرم تونل کارپال یک بیماری عصبی شایع است که باعث درد، بی حسی و گزگز در دست و انگشتان می شود. این بیماری زمانی رخ می دهد که عصب میانی که از ساعد تا کف دست شما امتداد دارد، فشرده می شود.
به گزارش تکناک، صدمات به مچ دست، تغییرات هورمونی در دوران بارداری یا یائسگی، حرکات مکرر مچ دست و برخی بیماریهای خاص مانند آرتروز یا دیابت میتواند منجر به ایجاد سندرم تونل کارپال یا Carpal tunnel surgery (Carpal tunnel surgery, also called carpal tunnel release and carpal tunnel decompression surgery, is a nerve decompression in which the transverse carpal ligament is divided.) شود.
درمان این بیماری بر تسکین علائم و جلوگیری از آسیب طولانی مدت عصبی متمرکز است و ممکن است شامل استفاده از آتل مچ دست، تمرینات مچ دست و مصرف دارو باشد. موارد شدید ممکن است نیاز به جراحی داشته باشد.
بین 1 تا 5 درصد بزرگسالان به سندرم تونل کارپال مبتلا هستند که بیشتر در افراد بین 40 تا 60 سال دیده می شود.
فهرست مطالب
علائم سندرم تونل کارپال
سندرم تونل کارپال باعث ایجاد درد در دست ها و مچ دست می شود که مانند احساس بی حسی، سوزش یا سوزن سوزن شدن به خصوص در انگشتان شست، اشاره، وسط و انگشت حلقه است. علائم سندرم تونل کارپال معمولاً به تدریج ظاهر می شوند و ممکن است ظاهر شوند و از بین بروند. ممکن است متوجه علائمی شوید که در ابتدا در شب در یک یا هر دو دست ظاهر می شوند، اگرچه دست غالب شما ممکن است بیشتر تحت تأثیر قرار گیرد.
سایر علائم رایج سندرم تونل کارپال عبارتند از:
- درد، سوزن سوزن شدن، یا احساس سوزش در کف و مچ دست که ممکن است به سمت ساعد تابیده شود و به ویژه در حین فعالیت هایی که شامل خم کردن مچ است، قابل توجه تر باشد.
- احساس تورم در انگشتان
با پیشرفت بیماری، علائم ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- سوزن سوزن شدن دست و انگشتان دست در طول روز
- درد در دست(۱ یا هر دو دست) و مچ(۱ یا هر دو مچ) که در شب بدتر می شود
- کاهش دامنه حرکتی انگشتان
- نگهداشتن ضعیف، که ممکن است انجام کارهای حرکتی ظریف مانند استفاده از خودکار یا مداد، بستن دکمههای پیراهن یا نگه داشتن اشیاء کوچک را دشوار کند.
- از دست دادن حساسیت به دما در نوک انگشتان (به عنوان مثال، نمی توان تفاوت بین گرم و سرد را احساس کرد)
چه چیزی باعث ایجاد تونل کارپال می شود؟
سندرم تونل کارپال زمانی اتفاق میافتد که عصب میانی یعنی یکی از سه عصب اصلی مچ دست، فشرده شود یا تحت فشار قرار میگیرد. اگر به کف دست خود نگاه کنید، می توانید تونل کارپال را به عنوان یک مسیر محافظ و باریک تصور کنید که چندین تاندون، عروق خونی و عصب میانی از آن عبور می کنند. تاندونها به حرکت انگشتان شما کمک میکنند در حالی که عصب میانی سیگنالهایی را از دست شما به مغز منتقل میکند و به انقباضات ماهیچههای کوچک دست اجازه میدهد تا احساساتی مانند دمای گرم و سرد را احساس کند.
زمانی که تونل کارپال باریک می شود یا بافت اطراف تاندون ها ملتهب یا متورم می شود، به عصب میانی فشار وارد می کند و جریان خون را کاهش می دهد. این امر منجر به علائمی مانند درد، سوزش، سوزن سوزن شدن و بی حسی در انگشتان و دست می شود.
عوامل خطرناک
عوامل متعددی می توانند خطر ابتلا به سندرم تونل کارپال را افزایش دهند، مانند:
- آسیب به مچ دست، مانند شکستگی استخوان یا رگ به رگ شدن
- بیماری هایی که بر مفاصل یا اعصاب تأثیر می گذارد، مانند دیابت یا آرتروز
- وجود کیست یا تومور در مچ دست
- حرکات تکراری با دست و مچ، مانند انجام کارهای خط مونتاژ، بافتنی، ارسال پیامک یا استفاده مکرر از ابزارهای لرزان مانند مته، سنباده، آسیاب، چکش و ابزار چمن زنی.
- تغییرات هورمونی که باعث تورم و مایعات اضافی می شود، مانند بارداری یا یائسگی
- اختلالات تیروئید
- سن بالا
- سابقه خانوادگی سندرم تونل کارپال
تشخیص
سندرم تونل کارپال از طریق معاینه فیزیکی و برخی آزمایش ها تشخیص داده می شود.
در طول معاینه فیزیکی، پزشک دست و مچ دست شما را از نظر علائم تورم، حساسیت، گرما یا ضعف عضلانی ارزیابی میکند. آنها همچنین ممکن است اختلال در حس انگشتان شما را بررسی کنند و قدرت گرفتن و رفلکس های شما را با آزمایش های زیر آزمایش کنند:
- علامت تینل: برای این آزمایش، پزشک به آرامی روی عصب میانی مچ شما ضربه می زند یا فشار می دهد تا احساس سوزن سوزن شدن یا شوک الکتریکی را ارزیابی کند که می تواند نشان دهنده فشردگی عصب باشد.
- مانور فالن: این آزمایش شامل خم کردن مچ دست به مدت یک دقیقه برای دیدن علائمی مانند بی حسی یا سوزن سوزن شدن است.
اگر پزشک شما مشکوک به سندرم تونل کارپال باشد، ممکن است آزمایشهای تشخیصی زیر را نیز برای تأیید تشخیص قطعی تجویز کند:
- مطالعه هدایت عصبی یا NCS: NCS سرعت و قدرت سیگنال های الکتریکی را هنگام حرکت در امتداد عصب میانی اندازه گیری می کند تا مشخص کند آیا عصب به درستی کار می کند یا خیر.
- الکترومیوگرافی یا EMG: EMG فعالیت الکتریکی عضلات را اندازه گیری می کند و می تواند به ارزیابی عملکرد عصب مدیان و تعیین میزان آسیب شدید عصب کمک کند.
- اولتراسوند یا سونوگرافی: برای ایجاد تصویری از ساختارهای مچ دست، از جمله عصب میانی، برای جستجوی علائم تورم یا فشرده سازی استفاده می شود.
درمان های سندرم تونل کارپال
درمان سندرم تونل کارپال بر تسکین علائم، بهبود عملکرد دست و جلوگیری از آسیب بیشتر عصبی تمرکز دارد. هر روش درمانی خاص به شدت علائم و آسیب عصبی بستگی دارد.
اصلاحات سبک زندگی
اعمال یک سری تغییرات کوچک در فعالیت های روزانه می تواند فشار روی مچ دست شما را به حداقل برساند تا به کاهش علائم کمک کند. این تغییرات می تواند شامل موارد زیر باشد:
- در حین انجام کار، وضعیت بدنی خوبی داشته باشید و همراستایی مناسب دست و مچ را حفظ کنید
- با کارفرمای خود در مورد تطبیق محل کار و برآوردن تقاضاهای شغلی مناسب شما به منظور کاهش استرس روی مچ دست خود صحبت کنید
- از وسایل کمکی یا ابزارهای ارگونومیکی که برای کاهش فشار روی مچ طراحی شده اند، استفاده کنید
- در صورت امکان از حرکات مکرر دست و مچ خودداری کنید و هنگام انجام کارهای تکراری به طور منظم استراحت کنید
- برای کاهش درد و التهاب از کمپرس یخ یا سرد روی مچ دست خود استفاده کنید
- از آتل مچ دست در طول فعالیت های روزانه، کارها و هنگام خواب استفاده کنید تا مچ دست خود را در وضعیت صاف (خنثی) نگه دارید.
اگر مسائل دیگری باعث این مشکل یا بدتر شدن علائم شما شده است، درمان این بیماری (به عنوان مثال، دیابت، آرتریت روماتوئید) ممکن است به کاهش یا حذف علائم تونل کارپال کمک کند.
تمرینات مچ دست
تمرینات تونل کارپال می تواند به کاهش سفتی، بهبود انعطاف پذیری و تقویت عضلات اطراف مچ کمک کند. برای کمک به کاهش تنش در مچ دست و کاهش فشار از عصب میانی، میتوانید چندین بار در روز حرکات کششی و تمرینی انجام دهید. پزشک شما ممکن است شما را به یک فیزیوتراپ معرفی کند یا ورزشها یا کششهای خاصی را برای سندرم تونل کارپال توصیه کند، مانند:
- کشش اکستنشن مچ
- کشش خم شدن مچ
- کشش به حالت عبادت
- سر دادن عصب مدین
- سر دادن تاندون
- کشش انگشت
- کشش انگشت شست تا انگشت کوچک
همانطور که تمرینات و کشش های تونل کارپال را انجام می دهید، به یاد داشته باشید که به آرامی و آهسته حرکت کنید و در صورت احساس درد یا ناراحتی سریعا متوقف شوید.
داروها
داروهای ضدالتهابی غیر استروئیدی بدون نسخه (OTC) مانند ادویل (ایبوپروفن)، آلو (ناپروکسن) یا تیلنول (استامینوفن)، می توانند به کاهش التهاب و درد مچ دست برای کاهش علائم کمک کنند. برای سندرم تونل کارپال برای موارد شدیدتر ممکن است داروهای NSAID قوی یا تزریق کورتیکواستروئید تجویز شود.
عمل جراحی
در مواردی که علائم تونل کارپال شدید هستند یا درمانهای غیرجراحی تسکین کافی را ایجاد نکردهاند، ممکن است جراحی که با نام آزادسازی تونل کارپال شناخته می شود، در نظر گرفته شود. در طی این عمل، رباط کارپال عرضی که به عنوان سقف تونل کارپال عمل می کند، بریده شده و تقسیم می شود تا فضای تونل کارپال گسترش یابد و فشار روی عصب میانی کاهش یابد. این روش به یکی از دو روش انجام می شود:
- آزادسازی تونل کارپال باز: یک برش کوچک در کف دست برای دسترسی به تونل کارپال ایجاد میشود و رباط عرضی کارپال برای کاهش فشار روی عصب میانی بریده میشود.
- رهاسازی تونل کارپال آندوسکوپی: یک روش جراحی کم تهاجمی که در آن برش های کوچکی در نزدیکی مچ ایجاد می شود و یک آندوسکوپ (دوربین) به جراح کمک می کند تا رباط عرضی کارپ را ببیند و رها کند.
پیشگیری
شما می توانید با انجام برخی اقدامات پیشگیرانه، خطر ابتلا به سندرم تونل کارپال را کاهش دهید یا تشدید علائم را کاهش دهید:
- از حرکات مکرر دست و مچ دست خودداری کنید
- وضعیت خوبی داشته باشید تا مچ دست خود را در وضعیتی صاف و خنثی نگه دارید
- به طور منظم برای کشش و استراحت دست و مچ خود استراحت کنید، به خصوص در حین فعالیت هایی که شامل حرکات تکراری است
- فضای کاری خود را به روشی ارگونومیک دوستانه تنظیم کنید تا از هم ترازی مناسب مچ دست و دست خود برای کاهش فشار اطمینان حاصل کنید.
- هنگام خواب از خم کردن مچ دست خودداری کنید. استفاده از آتل مچ دست در شب می تواند به شما کمک کند که مچ دست شما به درستی تراز باشد.
عوارض
در صورت عدم درمان، سندرم تونل کارپال می تواند پیشرفت کند و منجر به علائم و عوارض شدیدتر شود، از جمله:
- آسیب دائمی به عصب مدیان
- آتروفی (کوچک شدن) عضلات دست
- درد مزمن که می تواند به طور قابل توجهی بر فعالیت های روزانه تأثیر بگذارد و کیفیت زندگی شما را کاهش دهد
- کاهش عملکرد دست، که میتواند برخی از فعالیتها (مانند گرفتن اشیاء کوچک، نوشتن یا بستن دکمههای لباس) را چالشبرانگیز یا غیرممکن کند.
- خواب ضعیف به دلیل علائم دردناک در شب، که می تواند الگوهای خواب را مختل کند
زندگی با بیماری تونل کارپال
اگرچه سندرم تونل کارپال یک بیماری مزمن است، اما درمان آن از جمله اصلاح سبک زندگی، کشش مچ دست و دارو، می تواند به مدیریت علائم کمک کند. اگر درمان های غیرجراحی مفید نباشند، میزان موفقیت جراحی بین 75 تا 95 درصد است.
زندگی با یک بیماری مزمن و دردناک مانند سندرم تونل کارپال می تواند بر سلامت عاطفی شما نیز تأثیر بگذارد. برخی از افراد پیوستن به گروههای حمایتی با دیگران مبتلا به سندرم تونل کارپال را مفید میدانند و حمایت خانواده و دوستان میتواند به شما کمک کند تا تغییرات لازم در سبک زندگی را برای کمک به مدیریت علائم این بیماری به بهترین شکل انجام دهید.