مطالعه ای که توسط موسسه کبدی راجر ویلیامز انجام شد، ارتباط بین بیماری کبد چرب غیر الکلی (NAFLD) و اختلال عملکرد مغز را نشان داد.
به گزارش تکناک، تجمع چربی در کبد، جریان اکسیژن به مغز را کاهش می دهد و باعث التهاب می شود که هر دو این موارد با ایجاد بیماری های مغزی شدید مرتبط هستند.
حدود 25 درصد از جمعیت عمومی و بیش از 80 درصد از افراد شدیدا چاق به NAFLD مبتلا هستند. در حالی که مطالعات قبلی آسیب هایی را که رژیم غذایی ناسالم و چاقی می تواند بر عملکرد مغز وارد کند نشان داده است، اما اعتقاد بر این است که این مطالعه، اولین مطالعه ای است که به وضوح NAFLD را با زوال مغز مرتبط می کند و درنهایت یک هدف درمانی بالقوه را شناسایی می کند.
این تحقیق که با همکاری موسسه Inserm (موسسه ملی تحقیقات بهداشتی و پزشکی فرانسه) و دانشگاه پواتیه در فرانسه انجام شد، شامل تغذیه موشها با دو رژیم غذایی متفاوت بود.
نیمی از موشها رژیمی مصرف کردند که بیش از 10 درصد چربی در کالری دریافتی خود نداشت، در حالی که کالری دریافتی نیمی دیگر حاوی 55 درصد چربی بود. رژیم دوم شبیه به رژیم غذایی با استفاده از غذاهای فرآوری شده و نوشیدنی های شیرین است.
پس از 16 هفته، محققان مجموعهای از آزمایشها را برای مقایسه اثرات این رژیمها بر بدن و به طور خاص بر روی کبد و مغز موش ها انجام دادند. آنها متوجه شدند که تمام موشهایی که میزان بالاتری چربی مصرف مس کردند، چاق می شدند و به کبد چرب مبتلا می شدند و در آن ها مقاومت به انسولین و اختلال در عملکرد مغز به وجود می آمد.
این مطالعه همچنین نشان داد که مغز موشهای مبتلا به کبد چرب از میزان پایینتر اکسیژن نیز رنج میبرد. این مسئله به این دلیل است که این بیماری بر تعداد و ضخامت رگهای خونی مغز تأثیر میگذارد که اکسیژن کمتری به بافت میرسانند، اما همچنین به این دلیل است که در حالی که مغز در حال ملتهب شدن است، سلولهای خاص، اکسیژن بیشتری مصرف میکنند. موش های آزمایشگاهی طی این تحقیق بیشتر مضطرب بودند و علائم افسردگی را از خود نشان می دادند.
در مقایسه، موش هایی که از رژیم غذایی سالم استفاده می کردند، مبتلا به کبد چرب نشدند یا مقاومت به انسولین نداشتند، آنها به طور طبیعی رفتار می کردند و مغز آنها کاملا سالم بود.
دکتر آنا حاجی حمبی، نویسنده اصلی این پژوهش، گفت: بسیار نگرانکننده است که ببینیم انباشت چربی در کبد میتواند بر مغز تأثیر بگذارد.این انباشتگی اغلب به صورت خفیف شروع میشود و میتواند بدون هیچ علائمی تا سالیان سال وجود داشته باشد، بدون اینکه مردم بدانند که به آن مبتلا هستند.
برای بررسی تأثیر خطرناک کبدچرب بر مغز، دانشمندان تعدادی موش را با میزان پایینتری از پروتئینی که برای حملونقل مونوکربوکسیلات 1 (MCT1) کاربرد دارد، پرورش دادند. این پروتئین، در حمل و نقل پیش ماده های انرژی زا مورد استفاده در سلولهای مختلف استفاده میشود.
هنگامی که این موشها با رژیم غذایی ناسالم حاوی چربی و قند تغذیه شدند ، هیچ تجمع چربی در کبد آن ها مشاهده نشد و هیچ نشانهای از اختلال عملکرد مغز نشان ندادند . درواقع آنها از هر دو این بیماری ها در امان بودند.
پروفسور لوک پلرین، محقق ارشد در این مطالعه گفت: شناسایی MCT1 به عنوان یک عنصر کلیدی در توسعه کبد چرب و اختلال عملکرد مغز مرتبط با آن، چشم اندازهای جالبی را نشان می دهد. این پروتئین مکانیسم های کلیدی را در محور کبد-مغز نشان می دهد و به یک هدف درمانی احتمالی اشاره می کند.
دکتر حاجی حمبی افزود: این تحقیق تاکید می کند که کاهش میزان قند و چربی در رژیم غذایی نه تنها برای مقابله با چاقی مهم است، بلکه برای محافظت از کبد درجهت حفظ سلامت مغز و به حداقل رساندن خطر ابتلا به بیماری هایی مانند افسردگی و زوال عقل مهم است.