بر اساس یک مطالعه جدید، جهان هر سال 57 میلیون تن آلودگی پلاستیکی تولید و آن را در عمیقترین اقیانوسها، بلندترین قلهها و حتی داخل بدن انسانها پخش میکند.
به گزارش تکناک، این مطالعه نشان میدهد که جهان در سال 2023 بیش از 170 میلیون تن آلودگی پلاستیکی تولید کرده است، که بیش از دو سوم این آلودگی از کشورهای جنوب جهانی میآید.
این بحران پلاستیکی اغلب از مصرف محصولات یکبار مصرف ناشی میشود، که به محیط زیست آسیب میرساند.
تلاشهای کنونی برای کاهش آلودگی پلاستیک کافی نیستند و بدون تغییرات بزرگ در سیاستها و عادات مصرف، میزان آلودگی پلاستیک به شدت افزایش خواهد یافت.
به گفته محققان دانشگاه لیدز در بریتانیا، سالانه حدود 52 میلیون تن متریک آلودگی برای پر کردن پارک مرکزی نیویورک با زبالههای پلاستیکی به اندازه ساختمان امپایر استیت کافی است.
این محققان زبالههای تولید شده در سطح محلی را در بیش از 50هزار شهر و شهرستان در سراسر جهان برای مطالعه مورد بررسی قرار دادند. نتایج این مطالعه در مجله Nature منتشر شده است.
این مطالعه، پلاستیکی را بررسی کرد که وارد محیط باز میشود، نه پلاستیکی که به محلهای دفن زباله میرود، یا به درستی سوزانده میشوند.
محققان گفتند که برای 15 درصد از جمعیت جهان، دولتها در جمعآوری و دفع زبالهها ناکام هستند، که این یکی از دلایل اصلی تولید بیشترین زباله پلاستیکی در جنوب شرقی آسیا و صحرای جنوب آفریقا، همچنین 255 میلیون نفر در هند است.
کاستاس ولیس، یکی از نویسندگان این مطالعه عنوان کرد: «لاگوس نیجریه بیشترین آلودگی پلاستیکی را در بین شهرهای دیگر منتشر کرده است و بزرگترین شهرهای تولیدکننده زباله پلاستیکی دهلی نو، لوآندا، آنگولا، کراچی پاکستان و القاهره مصر هستند.»
هند با تولید 10.2 میلیون تن در سال (9.3 میلیون تن متریک) در تولید آلودگی پلاستیکی جهان پیشتاز است، که بسیار بیشتر از دو برابر کشورهای بزرگ آلاینده بعدی یعنی نیجریه و اندونزی میباشد.
ولیس گفت: «چین که اغلب به دلیل آلودگی بدنام است، در رتبه چهارم قرار دارد، اما گامهای بزرگی در کاهش زباله برداشته است. همچنین پاکستان، بنگلادش، روسیه و برزیل از دیگر کشورهای تولیدکننده مهم آلودگی پلاستیکی هستند.»
بر اساس دادههای این مطالعه، این هشت کشور مسئول نیمی از آلودگیهای پلاستیکی جهان هستند.
با توجه به این مطالعه، ایالات متحده با بیش از 52500 تن (47600 تن متریک) در رتبه 90 آلودگی پلاستیکی قرار دارد و بریتانیا با نزدیک به 5100 تن (4600 تن متریک) در رتبه 135 است.
در سال 2022، اکثر کشورهای جهان موافقت کردند که اولین معاهده قانونی الزامآور را در مورد آلودگی پلاستیکی از جمله در اقیانوسها امضا کنند. مذاکرات نهایی این معاهده در ماه نوامبر در کره جنوبی انجام میشود.
این مطالعه از هوش مصنوعی برای تمرکز روی پلاستیکهایی استفاده کرد که به طور نامناسب سوزانده (حدود 57 درصد از آلودگی) یا فقط دور ریخته شده بودند.
ولیس در این زمینه توضیح داد: «در هر دو مورد، میکروپلاستیکهای بسیار کوچک یا نانوپلاستیکها چیزی هستند که مشکل را از یک مزاحمت بصری در سواحل و یک مشکل حیات دریایی به یک تهدید برای سلامت انسان تبدیل میکنند.»
چندین مطالعه در سال جاری به بررسی میزان شیوع میکروپلاستیکها در آب آشامیدنی ما و در بافتهای افراد مانند: قلب، مغز و بیضهها پرداختهاند و پزشکان و دانشمندان هنوز به طور کامل درباره ضررهای آنها مطلع نیستند.
ولیس تأکید کرد: «بمب ساعتی بزرگ میکروپلاستیکها هستند، که اغلب در کشورهای جنوب جهانی منتشر میشوند. ما در حال حاضر مشکل پراکندگی عظیم این میکروپلاستیکها را داریم. آنها در دورافتادهترین مکانها هستند، که شامل قلههای اورست، سنگر ماریانا در اقیانوس، در آنچه تنفس میکنیم، آنچه میخوریم و مینوشیم، میشود.»
ولیس آن را مشکل تمام انسانها و مشکلی که نسلهای آینده را آزار میدهد، نامید.
ولیس بیان کرد: «ما نباید همه تقصیر را به گردن کشورهای جنوب جهانی بیندازیم، این مشکل فقط از کمبود منابع و توانایی دولتها برای ارائه خدمات لازم به شهروندان ناشی میشود.»
کارشناسان نگران بودند که تمرکز این مطالعه بر آلودگی، به جای تولید کلی، صنعت پلاستیک را هدف قرار دهد. ساخت پلاستیک مقادیر زیادی گاز گلخانهای منتشر میکند که به تغییرات آب و هوایی دامن میزند.
نیل تانگری، مدیر ارشد علم و سیاست در GAIA که یک شبکه جهانی از سازمانهای مدافع است که روی ابتکارات زباله صفر و عدالت محیط زیستی کار میکنند، گفت: «برخی محققان آلودگی پلاستیکی را به شکلی بسیار محدودتر تعریف کردهاند و آن را به عنوان میکروپلاستیکهایی که پس از مصرف به محیط زیست وارد میشوند، تعریف میکنند و این خطر وجود دارد که تمرکز ما روی مراحل اولیه از دست برود و بگوییم تنها کاری که باید انجام دهیم این است که زبالهها را بهتر مدیریت کنیم. ما باید به فکر چارهای اساسیتر باشیم.»
وی تصریح کرد: «این مطالعه اهمیت تجارت جهانی زبالههای پلاستیکی را که باعث میشود کشورهای ثروتمند آنها را به کشورهای فقیر ارسال کنند، نادیده میگیرد.»
در این مطالعه آمده است که تجارت زبالههای پلاستیکی در حال کاهش میباشد و چین واردات زباله را ممنوع کرده است، اما تجارت کلی زباله در واقع در حال افزایش میباشد و احتمال دارد آلودگی پلاستیکی با آن افزایش پیدا کند.
تانگری به صادرات زباله اتحادیه اروپا از 110000 تن (100000 تن متریک) در سال 2004 به 1.4 میلیون تن (1.3 میلیون تن) در سال 2021 اشاره کرد.
از سوی دیگر مقامات در صنعت پلاستیک از این مطالعه تمجید کردند.
کریس جان، دبیر شورای بینالمللی انجمنهای شیمیایی، در بیانیهای اعلام کرد: «این مطالعه تأکید میکند که زبالههای پلاستیکی جمعآورینشده و مدیریتنشده بزرگترین عامل آلودگی پلاستیکی هستند و اولویت دادن به مدیریت کافی زباله برای پایان دادن به آلودگی پلاستیکی حیاتی است. در مذاکرات معاهده، صنعت با محدودیت تولید پلاستیک مخالف است.»
سازمان ملل پیشبینی میکند که به احتمال زیاد تولید پلاستیک از حدود 440 میلیون تن (400 میلیون تن متریک) در سال به بیش از 1200 میلیون تن (1100 میلیون متریک تن) افزایش مییابد و میگوید که سیاره ما در پلاستیک خفه خواهد شد.
