تیمی از دانشگاه کالج لندن (UCL) و دانشگاه رادبود در هلند رویکرد انقلابی جدیدی برای تشخیص آلزایمر با استفاده از آنچه که آنها «اثر انگشت مغزی» می‌نامند، معرفی کرده‌اند.
به گزارش تکناک، بر اساس مطالعات محققان بریتانیایی و هلندی، به احتمال زیاد شیوه تغییر شکل آلزایمر در مغز به اندازه اثر انگشت ما منحصربه‌فرد است، که این موضوع باورهای قدیمی درباره پیشرفت این بیماری را به چالش می‌کشد.
آنها با مقایسه اسکن‌های مغزی افراد مبتلا به آلزایمر با پایگاه داده‌ای از مغزهای سالم، دریافتند که مسیر آلزایمر در هر فرد متفاوت است. این کشف می‌تواند به تشخیص آلزایمر و درمان شخصی‌سازی شده و زودهنگام کمک کند.
این مطالعه که در مجله Alzheimer’s & Dementia منتشر شده، ۳۲۳۳ اسکن MRI مغزی از ۱۱۸۱ فرد با اختلال شناختی خفیف (MCI) یا بیماری آلزایمر را تحلیل کرده است.
این اسکن‌ها با یک معیار مقایسه شده‌اند که از ۵۸۸۳۶ اسکن مغزی سالم ایجاد شده و به محققان اجازه داده است نقشه‌های شخصی از تغییرات مغزی در طول زمان ایجاد کنند.
به صورت شگفت‌آوری، تیم تحقیقاتی به این نتیجه رسید که هیچ الگوی یکسانی برای چگونگی کوچک شدن مغز توسط آلزایمر وجود ندارد. در مقابل، مغز هر فرد داستان منحصربه‌فرد خود از زوال را روایت می‌کند.
پروفسور جاناتان شات از مؤسسه عصب‌شناسی کوئین اسکوئر UCL در یک بیانیه مطبوعاتی گفت: «ما می‌دانیم که آلزایمر هر فرد را به طور متفاوتی تحت تأثیر قرار می‌دهد. درک و کمی‌سازی این تغییرات مهم است و پیامدهای مهمی برای طراحی و تفسیر آزمایش‌های بالینی دارد و در نهایت می‌تواند برای مشاوره به بیماران و توسعه روش‌های درمانی شخصی‌سازی شده مفید باشد.»
محققان یک معیار به نام شمارش کل نقاط غیرعادی (tOC) ابداع کرده‌اند، که تعداد مناطق مغزی را که نسبت به مغزهای سالم کوچک شده‌اند، شمارش می‌کند.
آنها با استفاده از این معیار کشف کردند که افراد با بیماری آلزایمر در ابتدای مطالعه ۱۵ تا ۲۰ منطقه غیرعادی داشتند، که پس از سه سال به حدود ۳۰ منطقه افزایش یافت. در مقایسه، افرادی با اختلال شناختی خفیف در ابتدا تنها ۵ تا ۱۰ منطقه غیرعادی داشتند و در همان دوره زمانی تنها دو تا سه منطقه جدید اضافه کردند.
جالب است که در میان افراد با اختلال شناختی خفیف، کسانی که در طی سه سال به زوال عقل مبتلا شدند، به طور متوسط هر سال چهار منطقه غیرعادی جدید اضافه کردند.
این نشان می‌دهد که ردیابی این نقشه‌های مغزی شخصی در طول زمان می‌تواند به پیش‌بینی افرادی که به احتمال زیاد به آلزایمر مبتلا می‌شوند، کمک کند.
محققان این مطالعه همچنین ارتباطاتی بین تکنیک نقشه‌برداری مغزی خود و عملکرد شناختی را فاش کردند. افرادی که نقاط غیرعادی بیشتری به سرعت جمع‌آوری می‌کردند، در آزمون‌های حافظه و عملکرد اجرایی عملکرد ضعیف‌تری داشتند.
دکتر سرنا وردی، نویسنده اول مطالعه توضیح داد: «درست است که برخی از مناطق مغز، مانند هیپوکامپ، در بیماری آلزایمر بسیار مهم هستند، اما ما می‌خواستیم در این مطالعه از تمرکز بر مناطق خاص اجتناب کنیم. نتایج ما تأیید می‌کند که مسیر آلزایمر برای هر فرد متفاوت است و مناطقی که در یک فرد تحت تأثیر بیماری قرار می‌گیرند، ممکن است در فردی دیگر متفاوت باشند.»
این رویکرد شخصی‌سازی شده برای ردیابی تغییرات مغزی چندین مزیت بالقوه دارد. می‌تواند به پزشکان کمک کند تا بیماران با خطر بالای ابتلا به آلزایمر را زودتر شناسایی کنند و مداخلات به موقع‌تری انجام دهند.
همچنین ممکن است در آزمایش‌های بالینی مفید باشد و به محققان برای انتخاب شرکت‌کنندگان مناسب کمک کند تا اثربخشی درمان‌های جدید را با دقت بیشتری اندازه‌گیری نمایند.
پروفسور جیمز کول، نویسنده ارشد این مطالعه اعلام کرد: «امیدوار هستیم این یک گام به سوی رویکردی شخصی‌تر برای درمان و تشخیص آلزایمر باشد.»
در حالی که این مطالعه پیشرفت قابل توجهی در درک تشخیص آلزایمر نشان می‌دهد، محققان بر این باور هستند که قبل از اعمال گسترده این تکنیک در محیط‌های بالینی، به تحقیقات بیشتری نیاز است.
جمعیت مطالعه فعلی بیشتر از نژاد اروپایی بودند و افرادی در مراحل اولیه تا میانی آلزایمر را دربر می‌گرفتند. تحقیقات آینده باید شامل جمعیت‌های متنوع‌تر و افرادی در مراحل مختلف بیماری باشد تا اطمینان حاصل شود که این روش به طور گسترده قابل اجرا است.
