محققان نوعی نانوتراپی جدید را ابداع کردهاند که میتواند با مسدود کردن جذب چربی در بدن به مقابله با چاقی کمک کند.
به گزارش تکناک، این روش شامل استفاده از نانوذراتی است که به دستگاه گوارش فرستاده میشوند و در آنجا به طور خاص از جذب چربیها جلوگیری میکنند.
نتایج آزمایشها روی مدلهای حیوانی نشان داده است که این تکنیک میتواند به کاهش وزن و کنترل چربی بدن کمک کند بدون اینکه عوارض جانبی قابل توجهی داشته باشد. این نوآوری راهحلی امیدوارکننده برای مقابله با چاقی و دیگر مشکلات مرتبط با رژیمهای غذایی پرچرب است.
با وجود سالها مطالعه که باعث درک چگونگی متابولیزه شدن چربی در بدن شده است، شناسایی یک روش مؤثر برای جلوگیری از جذب آن در روده همچنان دور از دسترس میباشد. با وجود این، یک مطالعه جدید ممکن است پاسخ را پیدا کرده باشد.
در این روش نانوذرات خوراکی جدید به صورت مستقیم روی روده کوچک کار میکنند تا تولید آنزیمی که مسئول جذب چربی است را کاهش دهند. در حالی که این درمان در مراحل اولیه است، اگر در انسانها مؤثر باشد، پتانسیل زیادی به عنوان درمانی برای چاقی مرتبط با رژیم غذایی دارد.
در سال ۲۰۲۲، حدود ۴۳ درصد از بزرگسالان در سراسر جهان اضافه وزن داشتند. از این تعداد، ۱۶ درصد با چاقی زندگی میکردند. همانطور که بسیاری از افراد میدانند، داشتن اضافه وزن و چاقی خطر ابتلا به دیابت نوع ۲، بیماریهای قلبی و برخی سرطانها را افزایش میدهد.
دکتر ونتائو شائو، یکی از محققان این مطالعه گفت: «سالها است که محققان متابولیسم چربی را مطالعه کردهاند، اما تاکنون یافتن یک روش مؤثر برای مسدود کردن جذب چربی دشوار بوده است. در حالی که بیشتر استراتژیها بر کاهش مصرف چربی غذایی تمرکز دارند، رویکرد ما به صورت مستقیم فرایند جذب چربی بدن را هدف قرار میدهد.»
آنزیم مورد نظر استرول O-آسیل ترانسفراز ۲ (SOAT2) است، که توسط ژن SOAT2 کدگذاری میشود. این آنزیم به طور منحصربهفرد در سلولهای کبدی (هپاتوسیتها) و سلولهای جذبی در پوشش روده (انتروسیتها) وجود دارد و تاکنون به طور گستردهای در رابطه با نقش آن در توسعه آترواسکلروز یا تجمع پلاک در شریانها مورد مطالعه قرار گرفته است.
محققان از نانوذرات حاوی RNAهای مداخلهگر کوچک (siRNA) استفاده کردند، که هنگام بلعیده شدن به روده کوچک منتقل میشوند. (siRNAها به دلیل تنظیم فعالیت ژن شناخته شدهاند.)
در آنجا، فعالیت SOAT2 توسط انتروسیتها کاهش یافت و در نتیجه جذب چربی مهار شد. هنگامی که این نوع نانوتراپی روی موشها مورد آزمایش قرار گرفت، حتی موشهایی که رژیم غذایی پرچرب داشتند، چربی کمتری جذب کردند و از چاقی آنها جلوگیری شد.
این درمان خوراکی چندین مزیت دارد. این درمان غیرتهاجمی است، سمیت کمی دارد و پتانسیل بالایی برای پذیرش بهتر بیماران در مقایسه با درمانهای فعلی چاقی برخوردار است، که اغلب تهاجمی یا دشوار برای حفظ هستند. این ویژگیها آن را به یک جایگزین امیدوارکننده تبدیل میکند.
محققان همچنین توانستند مکانیسم تنظیم جذب چربی توسط SOAT2 را شناسایی کنند. مهار SOAT2 در روده کوچک باعث تجزیه پروتئینی به نام CD36 میشود که مسئول انتقال چربی است. این فرایند باعث استرس سلولی میشود که سبب جذب آنزیمی به نام E3 ligase RNF3 میباشد که تجزیه CD36 را افزایش میدهد.
مطالعات قبلی نشان دادهاند که مسدود کردن SOAT2 در هپاتوسیتها باعث تجمع چربی در کبد میشود. در مطالعه حاضر، رویکرد خاص رودهای محققان از این خطر جلوگیری کرد.
پروفسور ژائویان جیانگ، از دیگر محققان این مطالعه گفت: «یکی از جنبههای هیجانانگیز این درمان، توانایی آن در هدف قرار دادن جذب چربی در رودهها بدون تأثیر بر کبد است. این مسئله خیلی مهم است، چرا که مطالعات قبلی نشان دادهاند مسدود کردن SOAT2 در کبد میتواند باعث تجمع چربی در آنجا شود که خطری است و درمان ما با تمرکز بر SOAT2 رودهای از آن جلوگیری میکند.»
محققان به آزمایش اثربخشی و ایمنی نانوتراپی خود قبل از اینکه به آزمایش آن در انسانها بپردازند، در نمونههای حیوانی بزرگتر ادامه خواهند داد. اگر موفق باشد، این درمان پتانسیل زیادی دارد.
جیانگ عنوان کرد: «ما معتقد هستیم که این سیستم نانوذرات، نمایانگر یک پیشرفت در مدیریت مقابله با چاقی است و یک راهحل جدید میباشد که هر دو متابولیسم چربی و افزایش وزن مرتبط با رژیم غذایی را هدف قرار میدهد و به احتمال زیاد آغازگر یک دوره جدید از درمانهای مؤثرتر است.»
این مطالعه در هفته گوارش اروپا (UEG) ۲۰۲۴ ارائه و در مجله Advanced Science منتشر شد.