زیرشاخه جدیدی از سرطان ریه در بیماران غیرسیگاری کشف شد

مرکز سرطان مموریال اسلون کترینگ (MSK) یک نوع جدید از سرطان ریه سلول کوچک را در جوانان غیرسیگاری شناسایی کرده است.

به گزارش تک‌ناک، تحقیقات این تیم پزشکی که شامل تحلیل دقیق ویژگی‌های بالینی و ژنتیکی این زیرشاخه سرطان ریه است، نقاط ضعفی را نشان می‌دهد که می‌تواند به پزشکان کمک کند تا انتخاب‌های درمانی بهتری برای بیماران مبتلا به این نوع سرطان انجام دهند، چرا که ویژگی‌های ژنتیکی خاص این نوع سرطان، درمان آن را با چالش‌هایی مواجه می‌کند.

دکتر نتاشا رکتمان، نویسنده اول مقاله‌ای که به تازگی در نشریه Cancer Discovery منتشر شده است، گفت: «هر روز زیرشاخه‌ جدیدی از سرطان شناسایی نمی‌شود. این زیرشاخه جدید سرطان ریه، ویژگی‌های بالینی و پاتولوژیکی متمایز و یک مکانیسم مولکولی خاص نیز برای خود دارد.»

این تیم تحقیقاتی شامل ۴۲ پزشک و محقق بود. از پزشکانی که سرطان ریه را درمان می‌کنند تا متخصصان ژنتیک تومور و تحلیل‌های محاسباتی، همچنین پاتولوژیست‌هایی که سلول‌ها و بافت‌ها را برای تشخیص مورد ارزیابی قرار می‌دهند.

دکتر چارلز رادین، نویسنده ارشد این مطالعه عنوان کرد: «درک این زیرشاخه جدید سرطان ریه نیاز به دامنه گسترده‌ای از تخصص از آزمایشگاه تا کلینیک دارد.»

تعریف زیرشاخه جدید سرطان ریه: کارسینوم سلول کوچک غیرعادی

سرطان ریه سلول کوچک (SCLC) به طور کلی نادر است و حدود ۱۰ تا ۱۵ درصد از کل سرطان‌های ریه را تشکیل می‌دهد. زیرشاخه جدید کشف‌شده تنها بخشی از این‌ آمار را تشکیل می‌دهد. از ۶۰۰ بیماری که سرطان SCLC آنها در این مطالعه تحلیل شده بود، تنها ۲۰ نفر (یا ۳ درصد) نوع نادر را داشتند.

سرطان SCLC به طور معمول با غیرفعال شدن دو ژن به نام‌های RB1 و TP53 که از توسعه سرطان جلوگیری می‌کنند، مشخص می‌شود، اما بیماران این زیرشاخه جدید سرطان ریه دارای نسخه‌های سالم این ژن‌ها هستند. در مقابل، اکثر این بیماران نشانه‌ای از آسیب در یک یا چند کروموزوم در سلول‌های سرطانی خود دارند که به آن «کروموتریپسیس» می‌گویند.

به نظر می‌رسد که نوع جدید سرطان ریه از تغییراتی در تومورهای نورواندوکرین کم‌خطر (کارسینوئیدهای ریوی) به کارسینوماهای تهاجمی‌تر ایجاد می‌شود. تیم تحقیقاتی این نوع جدید را «کارسینوم سلول کوچک غیرعادی» نامیده است.

دکتر رادین، معاون مدیر مرکز سرطان MSK، اعلام کرد: «اغلب بیمارانی که به سرطان ریه سلول کوچک مبتلا می‌شوند، مسن‌ هستند و سابقه سیگار کشیدن قابل توجهی دارند. اولین بیماری که ما با SCLC غیرعادی شناسایی کردیم و مورد او ما را به جست‌وجوی بیشتر کشاند، یک نوجوان ۱۹ ساله و غیرسیگاری بود.»

این موضوع برای سایر بیماران مبتلا به این زیرشاخه جدید سرطان ریه نیز صادق بود. میانگین سن تشخیص ۵۳ سال بود که به نسبت سن کمی به حساب می‌آید، چرا که میانگین سن برای تشخیص سرطان ریه ۷۰ سال است. ۶۵ درصد از این بیماران هرگز سیگار نکشیده بودند، در حالی که ۳۵ درصد سابقه سیگار کشیدن سبک (کمتر از ۱۰ سال بسته) داشتند.

درمان کارسینوم سلول کوچک غیرعادی

تحلیل‌ها نشان داد که شیمی‌درمانی‌های استاندارد مبتنی بر پلاتینوم، تأثیر چندانی بر تغییرات ژنتیکی خاصی که باعث ایجاد کارسینوم سلول کوچک غیرعادی می‌شوند، ندارد. همچنین یافته‌های محققان به برخی روش‌های درمانی اشاره می‌کند که ممکن است بهتر عمل کنند.

دکتر رکتمان بیان کرد: «ما اغلب سرطان را به عنوان تجمع مداوم جهش‌ها می‌بینیم. اما این نوع جدید سرطان ریه سرچشمه متفاوتی دارد. در کروموتریپسیس، یک حادثه بزرگ باعث ایجاد تغییرات در کروموزوم‌ها می‌شود و این تغییرات سبب چندین تغییر ژنی می‌گردد، که از جمله آنها افزایش برخی از ژن‌های سرطانی است.»

محققان می‌گویند که به همین دلیل، بیماران مبتلا به کارسینوم سلول کوچک غیرعادی ممکن است از داروهایی سود ببرند که به ساختارهای غیرعادی DNA ناشی از کروموتریپسیس، به نام DNA دایره‌ای خارج کروموزومی، حمله می‌کنند.

داستان مبارزه یک بیمار جوان

خلیق ساندا ۱۹ ساله و دانشجوی سال دوم دانشگاه دوک بود، که مشخص شد به سرطان ریه سلول کوچک مبتلا شده است. تا زمانی که این بیماری کشف شد، سرطان به سایر قسمت‌های بدن او سرایت کرده بود.

دکتر رادین که یکی از پزشکان معالج خلیق بود، گفت: «این مورد خیلی غیرمعمول بود. این نوع سرطان به سیگار کشیدن شدید مرتبط است، بنابراین ما تصمیم گرفتیم به دنبال موارد مشابهی از افراد غیرسیگاری باشیم که به سرطان ریه سلول کوچک مبتلا شده‌اند. ما توانستیم گروهی از بیمارانی را که این ویژگی‌ها را داشتند، شناسایی کنیم.»

حمایت اجتماعی

خانواده خلیق در جورجیا زندگی می‌کردند، اما برتری تحصیلی او باعث شد که در برنامه‌ای در کنتیکت به نام A Better Chance of Westport پذیرش شود. که این برنامه به دانش‌آموزان جوان رنگین‌پوست فرصتی برای حضور در یکی از بهترین کالج‌های آمریکا را می‌دهد. در وستپورت کنتیکت، او با لوری و دیو سوچول زندگی کرد که به خانواده دوم او تبدیل شدند. وقتی اوضاع سخت شد، لوری و دیو در کنار او بودند.

لوری سوچول گفت: «من او را مانند پسرم دوست داشتم.»

پس از تشخیص بیماری، مادر خلیق، آنجلا ساندا نیز به کنتیکت نقل مکان کرد تا به مراقبت از خلیق کمک کند. تا زمانی که پزشکان به او اجازه دادند به کالج برگردد.

خلیق مصمم بود تا علی‌رغم وقفه‌هایی که در کالج به دلیل درمان‌های خود داشت، دوره‌های درسی دانشگاه خود را ادامه دهد. او در سال ۲۰۱۸ از دانشگاه دوک با مدرک لیسانس در بهداشت جهانی و زیست‌شناسی فارغ‌التحصیل شد.

او امیدوار بود که روزی به دانشکده پزشکی برود و روان‌پزشک شود. پس از فارغ‌التحصیلی، خلیق به‌ عنوان هماهنگ‌کننده ارتباطات اجتماعی در MSK مشغول به کار شد و در آنجا وظیفه ثبت‌نام رانندگان تاکسی برای یک برنامه متمرکز بر کاهش فشار خون را برعهده گرفت.

با پیشرفت بیماری خلیق، خانواده و دوستانش هرگز او را تنها نگذاشتند. والدین او، آنجلا و عمرو ساندا و برادرش، کیمبو ساندا، به طور موقت به کنتیکت نقل مکان کردند تا ماه‌های آخر عمر خلیق را با او سپری کنند.

برادر خلیق بیان کرد: «با اینکه خلیق از عصا به واکر و بعد به ویلچر منتقل شد، اما ذهن او همیشه فعال و روحیه‌اش بالا ماند.»

کیمبو، که پزشک است و در اوکلاهما زندگی می‌کند، تعریف کرد: «خلیق به یک نقطه‌ای رسید که باید او را از نظر فیزیکی برداشته و حمل می‌کردم. اما او هرگز روحیه و مثبت‌اندیشی خود را از دست نداد. نمی‌توانم بگویم چقدر تحسین و افتخار نسبت به نحوه‌ای که برادرم از پس این مسئله برآمد، دارم.»

وقتی او دیگر نمی‌توانست از پله‌ها عبور کند، دوستان دانشگاهی‌ و خانواده‌های او آپارتمانی با آسانسور اجاره کردند. لوری هنگام ملاقات خلیق سگ خود، استلا، را برای ملاقات‌ می‌آورد.

وقتی خلیق به روزهای پایانی عمر خود رسید، ده‌ها نفر از دوستان او اتاق انتظار بیمارستان را پر کردند. حتی برخی تعطیلات خود را لغو کردند تا احترام خود را به او ادا کنند.

ادای احترام

خلیق پنج سال بعد از ابتلا به سرطان زندگی کرد، که این موضوع غیرمعمولی می‌باشد، چرا که نرخ بقای پنج‌ساله برای بیماران مبتلا به SCLC پیشرفته خیلی کم است. با وجود این، به نظر می‌رسد نوع غیرعادی این بیماری کمی کمتر تهاجمی باشد.

پس از مرگ خلیق در مارس ۲۰۲۱، مقامات محلی در وستپورت یک پل را به یاد او نام‌گذاری کردند. عزیزان او بیش از ۱۵۰۰۰۰ دلار برای MSK جمع‌آوری نمودند تا به دیگر جوانان مبتلا به سرطان کمک کند.

دکتر رکتمان و دکتر رادین تصمیم خلیق برای اهدای بافت پس از مرگ، به منظور تجزیه و تحلیل بیشتر سرطان او برای کمک به بیماران آینده را تحسین کردند.

دکتر رکتمان بیان کرد: «این یک هدیه شگفت‌انگیز به جامعه و علم بود.»

آنجلا ساندا با رکتمان موافق است و گفت: «پزشکان هر کاری که می‌توانستند برای او انجام دادند. او بهترین مراقبت‌ها را دریافت کرد. من خوشحال هستم که آنها از سرطان او چیزهایی یاد گرفتند که می‌تواند به دیگران کمک کند.»

نقش MSK در پیشرفت تحقیقات سرطان ریه

پزشکان می‌گویند که انتخاب خلیق و خانواده‌ او در جهت مراجعه به MSK برای مراقبت، راه را برای کشف نوع جدید سرطان هموار کرد.

بیماران MSK اغلب آزمایشی به نام MSK-IMPACT انجام می‌دهند که در آن DNA تومورهای آنها بررسی می‌شود. این آزمایش تغییرات در بیش از 500 ژن مهم که باعث بروز سرطان می‌شوند را تحلیل می‌کند و به پزشکان کمک می‌نماید تا داروهایی را پیدا کنند که برای جهش‌های خاص سرطان بیمار بهتر عمل خواهند کرد.

علاوه بر این، داده‌های زیاد از توالی‌یابی و درمان در MSK به پژوهشگران کمک کرد تا برنامه‌های درمانی و نتایج بیماران با زیرشاخه جدید سرطان ریه را مقایسه کنند و استراتژی‌هایی بیابند که ممکن است به بیماران دیگر مبتلا به کارسینوم سلول کوچک غیرعادی کمک نماید.

دکتر رادین اعلام کرد: «ما از این بیماران درس‌های مهمی گرفتیم. به طور کلی، آنها به درمان‌های استاندارد مانند بیماران معمولی SCLC پاسخ خوبی نمی‌دهند، اما مطالعه ما چندین فرصت درمانی جدید یا موجود را مشخص می‌کند.»