مطالعه‌ای جدید با کشف بیش از 3000 ژن پنهان نشان می‌دهد که در ژنوم انسان هنوز ژن‌های پنهانی وجود دارند که می‌توانند به توضیح برخی فرایندها مانند سرطان و واکنش‌های ایمنی کمک کنند.
به گزارش تکناک، درک ما از ژنوم انسان از زمانی که پروژه ژنوم انسانی بیش از 20 سال قبل تکمیل شد، پیشرفت زیادی کرده است.
در آن زمان، دانشمندان فکر می‌کردند که تمام ژن‌های فعال‌کننده پروتئین در DNA ما شناسایی شده‌اند. اما به نظر می‌رسد که برخی ژن‌های پنهان، معروف به ژن‌های تاریک از قلم افتاده‌اند.
این ژن‌ها در بخش‌هایی از DNA قرار دارند که در گذشته به عنوان زباله شناخته می‌شدند. نواحی که دانشمندان فکر می‌کردند کاربردی ندارند، چرا که به نظر می‌رسید پروتئین تولید نمی‌کنند.
اکنون دانشمندان متوجه شده‌اند که این نواحی بی‌فایده نیستند و در واقع دستورالعمل‌هایی برای ساخت میکروپروتئین‌ها دارند. میکروپروتئین‌ها، پروتئین‌های کوچکی هستند که از چند اسید آمینه تشکیل می‌شوند.
در یک پروژه جهانی بزرگ که هنوز در حال بررسی است، دانشمندان داده‌های تقریبا 100,000 آزمایش را بررسی کردند تا شواهدی از میکروپروتئین‌ها پیدا کنند.
آنها از تکنیک‌های پیشرفتهای مانند طیف‌سنجی جرمی استفاده کردند، که پروتئین‌ها را به قطعات کوچک تقسیم می‌کند تا ساختار آنها را مورد بررسی قرار دهد.
همچنین آنها از روش ایمونوپپتیدومیکس نیز استفاده کردند، که روی قطعات پروتئینی تمرکز دارد که توسط سیستم ایمنی شناسایی می‌شوند.
نتایج نشان داد که از 7,264 توالی DNA که در گذشته نادیده گرفته شده بودند، حداقل یک چهارم آنها به طور شگفت‌انگیزی پروتئین تولید می‌کنند.
این مطالعه بیش از 3,000 ژن جدید را کشف کرده است و محققان بر این باور هستند که ده‌ها هزار ژن دیگر نیز هنوز کشف نشده‌اند.
چرا این ژن‌ها تاکنون نادیده گرفته شده‌اند؟
این موضوع به روش‌های سنتی دانشمندان برای جست‌وجو بازمی‌گردد. ژن‌های فعال‌کننده پروتئین اغلب با یک توالی خاص در DNA شروع می‌شوند، که مثل یک کلید روشن‌کننده عمل می‌کند.
با وجود این، ژن پنهان اینگونه نیست. این ژن‌ها با توالی‌های کوتاه‌تر یا پیچیده‌تری شروع می‌شوند که شناسایی آنها سخت‌تر است و راحت‌تر نادیده گرفته می‌شوند. اما این ژن‌ها هنوز RNA تولید می‌کنند، که می‌تواند برای ساخت پروتئین‌ها استفاده شود.
برخی از این میکروپروتئین‌ها با سرطان ارتباط دارند. به عنوان مثال، برخی از سلول‌های سرطانی تعداد زیادی از آنها را دارند.
دانشمندان فکر می‌کنند که ممکن است بعضی از این ژن‌ها توسط ویروس‌ها وارد DNA ما شده باشند، یا نسخه‌های معیوب از ژن‌های معمولی باشند.
به عنوان مثال، برخی از پروتئین‌هایی که در این مطالعه شناسایی شده‌اند، تنها در نمونه‌های سرطانی وجود دارند، که نشان می‌دهد ژن پنهان ممکن است به طور غیرعادی عمل کند یا بخشی از ژنوم سالم انسان نباشد.
کشف ژن‌های تاریک فقط یک پیشرفت علمی جالب نیست، بلکه می‌تواند اثرات واقعی در پزشکی داشته باشد. بسیاری از این میکروپروتئین‌ها در بیماری‌هایی مثل سرطان فعال هستند و ممکن است به عنوان اهداف درمانی جدید مورد استفاده قرار گیرند.
محققان در حال بررسی استفاده از این پروتئین‌ها برای درمان سرطان با کمک سیستم ایمنی هستند تا سلول‌های سرطانی را شناسایی و به آنها حمله کنند.
این روش می‌تواند باعث درمان‌های جدیدی مثل واکسن‌ها یا درمان‌های سلولی شود، که هدف آنها شناسایی پروتئین‌های پنهان است.
این مطالعه به ما یادآوری می‌کند که هنوز موارد زیادی درباره ژنوم انسان وجود دارد که نمی‌دانیم. به لطف پیشرفتهای فناوری و تحقیقات عمیق‌تر، مشخص شده است که ژنوم ما ثابت یا شناخته‌شده نیست و همچنان اسرار خود را فاش می‌کند.
با اضافه کردن این ژن‌های پنهان به کتابخانه ژنتیکی، دروازه‌ای به سوی کشف‌های جدید باز می‌شود که می‌تواند پزشکی را تغییر دهد و درک ما از زندگی را عمیق‌تر کند.
