احتمال دیدن شفق‌های قطبی در شب سال نوی میلادی

فوران‌های خورشیدی قوی در 29 و 30 دسامبر، طوفان‌های ژئومغناطیسی را به زمین نزدیک می‌کنند و احتمال دارد شفق‌های قطبی در تاریخ‌های 31 دسامبر تا 1 ژانویه ایجاد کنند.

به گزارش تک‌ناک، در تاریخ‌های 29 و 30 دسامبر 2024، خورشید فعالیت زیادی داشت و چندین انفجار قوی و دو فوران جرم تاجی خورشیدی (CME) رخ داد. این فوران‌های جرم تاجی، ابرهای عظیمی از پلاسما هستند که ممکن است به ساعت‌ها یا حتی روزها زمان برای عبور از منظومه شمسی نیاز داشته باشند.

طبق گزارش SpaceWeather.com، این فوران‌های جرم تاجی اکنون به سمت زمین در حرکت هستند و پیش‌بینی می‌شود که طوفان‌های ژئومغناطیسی متوسط (G2) تا قوی (G3) ایجاد کنند.

طوفان‌های قوی می‌توانند باعث شوند که شفق‌های قطبی در مناطق جنوبی‌تر دیده شوند و ممکن است در میانه‌های عرض جغرافیایی ایالات متحده و اروپا قابل مشاهده باشند.

فوران انفجار خورشیدی و ایجاد شفق‌های قطبی

خورشید که یک توپ عظیم از پلاسمای داغ است، به طور دوره‌ای دچار فوران‌های عظیم انرژی به نام فوران‌های خورشیدی می‌شود. این فوران‌ها جریان شدیدی از ذرات باردار را آزاد می‌کنند، که به سمت فضا پرتاب می‌شوند.

در تاریخ‌های 29 و 30 دسامبر 2024، سه فوران X-class که به معنای قوی‌ترین فوران خورشیدی است، مشاهده شد. یکی از فوران‌ها X1.1 از ناحیه لکه خورشیدی AR 3936 در 29 دسامبر بود، فوران دیگر X1.5 از همان لکه خورشیدی در 30 دسامبر مشاهده شد و در نهایت فوران X1.1 از ناحیه لکه خورشیدی AR 3932 در 30 دسامبر رخ داد.

علاوه بر این، 18 فوران M-class (دومین دسته قوی‌ترین فوران‌ها) در تاریخ 29 دسامبر ثبت شد، که نشان‌دهنده فعالیت زیاد خورشیدی است.

در حال حاضر پنج لکه خورشیدی با میدان‌های مغناطیسی مختلط وجود دارند، که می‌توانند فوران‌های خورشیدی از نوع M تا X تولید کنند. پیش‌بینی‌ها احتمال 30 درصدی برای وقوع فوران‌های X در 31 دسامبر را دارند.

فوران‌های جرم تاجی که همراه با فوران‌های خورشیدی رخ می‌دهند، رفتار پیچیده‌ای از خود نشان دادند. یکی از فوران‌های جرم تاجی که به احتمال زیاد باعث طوفان ژئومغناطیسی در 31 دسامبر شد، یک ساعت پیش از اولین فوران در 29 دسامبر مشاهده شد.

یک فوران جرم تاجی کمتر شدید نیز در تاریخ 29 دسامبر ثبت شد، که ممکن است به طوفان ژئومغناطیسی ضعیف‌تری در 1 ژانویه کمک کرده باشد.

زمانی که فوران‌های جرم تاجی به زمین می‌رسند، با میدان مغناطیسی سیاره ما برخورد می‌کنند و باعث ایجاد طوفان‌های ژئومغناطیسی می‌شوند. یکی از نتایج این طوفان‌ها، ظهور شفق‌های رنگارنگ در آسمان‌های نزدیک به قطب‌های زمین است. 

مرکز پیش‌بینی وضعیت فضا (SWPC) برای دو روز هشدار طوفان ژئومغناطیسی صادر کرده، که یکی هشدار طوفان قوی G3 برای 31 دسامبر و دیگری هشدار طوفان ضعیف G1 برای 1 ژانویه است. البته امکان دارد که این فوران‌ها تأثیری روی سیاره ما نداشته باشند.

طوفان ژئومغناطیسی G3 می‌تواند ارتباطات رادیویی و ناوبری ماهواره‌ای را مختل کند و حتی باعث نوسانات جزئی در شبکه‌های برق شود. اما این اختلالات اغلب به عنوان موارد جزئی و قابل مدیریت در نظر گرفته می‌شوند.

در شب سال نو، شفق‌های قطبی ممکن است در برخی ایالت‌های آمریکا، از جمله آلاسکا، واشنگتن، مونتانا، داکوتای شمالی، داکوتای جنوبی، مینه‌سوتا، ویسکانسین، میشیگان، نیوهمپشایر، ورمونت و مین قابل مشاهده باشد. همچنین احتمال دیدن این پدیده در بخش‌هایی از اورگان، آیداهو، وایومینگ، آیووا و نیویورک نیز وجود دارد.

اگر در مکانی هستید که قادر به دیدن شفق قطبی می‌باشید، از این پدیده طبیعی شگفت‌انگیز لذت ببرید و نگران طوفان‌های ژئومغناطیسی نباشید.