سیستم نوآورانه Whoosh در نیوزیلند، حمل و نقل شهری را با کابینهای خودران و مسیرهای انعطافپذیر متحول میکند.
به گزارش تکناک، این سیستم که در سال 2026 به بازار خواهد آمد، به مردم امکان میدهد به طور سریع، ارزان و به صورت درخواستی از یک نقطه به نقطه دیگر در شهر سفر کنند. این سیستم مشابه گوندولای شهری است، اما ویژگیهای جالب و متفاوتی دارد. گوندولا نوعی قایق است که در شهر ونیز ایتالیا به وفور دیده میشود.
برخلاف گوندولاهای معمولی که به کابلهای ثابت وصل هستند، سیستم حمل و نقل Whoosh که مشابه تله کابین هستند، موتورهای خودکاری دارند، که میتوانند مسیر خود را تغییر دهند. این کابینها میتوانند به طور مستقل از یک ایستگاه به ایستگاه دیگر حرکت کنند و از شبکهای پیچیده و انعطافپذیر عبور نمایند، که نیازی به زیرساختهای بزرگ ندارد.
این سیستم مشابه تاکسیهای هوایی eVTOL است، که میتوانند از ترافیک عبور کنند و فضای کمی در زمین اشغال نمایند. با وجود این، برخلاف سیستمهای حملونقل عمومی، کابینهای Whoosh نیازی به توقفهای متعدد ندارند و به طور مستقیم از یک ایستگاه به ایستگاه دیگر میروند.
به گفته کریس آلتینگتون، بنیانگذار Whoosh، این سیستم بیشتر شبیه به یک سرویس اشتراک سواری است تا حمل و نقل عمومی باشد. افراد میتوانند از طریق اپلیکیشن یک کابین رزرو کنند یا به نزدیکترین ایستگاه بروند و اگر کابینی آنجا باشد، سوار شوند. این کابینها مجهز به تکنولوژی هستند که دما، نور و موسیقی را مطابق با سلیقه کاربران تنظیم میکنند و بدون توقف آنها را به مقصد میرسانند.
با این سیستم جدید، انتظار میرود که حمل و نقل شهری بسیار سریعتر و راحتتر شود و نیاز به تغییرات بزرگ در زیرساختهای موجود نداشته باشد.
سیستم حمل و نقل Whoosh و زیرساختهای آن
کریس آلتینگتون میگوید که ایستگاههای کوچک این سیستم به اندازه یک پارکینگ معمولی هستند و به اندازه کافی فضا دارند تا کابینها بتوانند به ارتفاع 12 متری برسند. ایستگاههای بزرگتر میتوانند به راحتی در سطح زمین ساخته شوند و هر ایستگاه ریلهای خاص خود را خواهد داشت تا هنگام توقف وسایل نقلیه، ترافیک نشود.
ریلها ثابت خواهند بود و از کابلهای کشیدهشده به طول 150 تا 300 متر و بخشهای کوتاهتری از ریلهای فولادی برای پیچها و تقاطعها استفاده میشود.
آلتینگتون عنوان کرد: «نکته جالب در مورد کابلها این است که میتوانیم با آنها از زمینهای سخت عبور کنیم بدون اینکه هزینه زیادی داشته باشد. میتوانیم از روی رودخانهها، پلها یا بزرگراهها بگذریم و نیازی به استفاده از جادههای موجود نداریم. شبکه ما میتواند از بالای ساختمانها عبور کند.»
کابینهای Whoosh دارای باتریهای داخلی در کف خود هستند که انرژی سیستم تهویه مطبوع، اینترنت وایفای، سیستمهای رفاهی و سرگرمی را تأمین میکنند. همچنین دارای چرخهای محرکهای هستند که آنها را روی کابلها و ریلها حرکت میدهند.
سیستم حمل و نقل Whoosh مسیرهای تمام کابینها را در شبکه بهینهسازی میکند. هر کابین میتواند در تقاطعها با کمک چرخهای کوچک، مسیر خود را تغییر دهد. این چرخها میتوانند کابین را به ریل چپ یا راست هدایت کنند یا اجازه دهند مستقیم ادامه دهد که در صورت بروز مشکل، این حالت پیشفرض است.
این سیستم پیشبینی میکند که سرعت متوسط در شبکه حدود 40 کیلومتر در ساعت باشد، اما این سرعت بدون توقف است، بنابراین از رانندگی در مناطق شلوغ خیلی سریعتر خواهد بود. کابینهای Whoosh میتوانند به راحتی بین کابلها و ریلها در بالای برجها حرکت کنند.
آلتینگتون میگوید که حرکت مداوم به جای توقف و شروعهای پیدرپی باعث افزایش بهرهوری میشود و چرخهای کوچک کابینها مقاومت کمتری نسبت به تایرهای لاستیکی دارند.
وی توضح داد: «تیم توسعهدهنده به من گفت که کارایی ما به احتمال زیاد دو برابر یک خودروی برقی کوچک است. یک سفر استاندارد در سیستم Whoosh حتی از یک دوش 10 دقیقهای انرژی کمتری مصرف میکند.»
آلتینگتون اعتقاد دارد که در این سیستم، پیچیدن با سرعت بالا ممکن است راحتتر از آن چیزی باشد که فکر میکنید. او توضیح میدهد که کابین Whoosh بیشتر شبیه موتورسیکلت است تا مشابه ماشین باشد، به این معنا که میتواند کمی متمایل شود و این کار به مسافران کمک میکند تا نیروی جاذبه را با بدن خود هماهنگ کنند. وقتی کابین Whoosh از پیچ بیرون میآید، به راحتی به حالت صاف بازمیگردد.
سیستمهای کنترلی در وسیله نقلیه کمک میکنند که نوسانات و تکانها هنگام پیچیدن کمتر شوند. همچنین کابلهایی که برای حرکت استفاده میشوند سواری نرم و راحتی فراهم میکنند و وقتی روی کابل حرکت میکنید، احساس شناور بودن خواهید داشت.
آلتینگتون بیان کرد: «کابینهای Whoosh توانستهاند حتی سریعتر از 70 کیلومتر در ساعت حرکت کنند. هرچند سرعت بالا جالب است، اما اگر بخواهیم سرعت را در نظر بگیریم، باید فاصله بیشتری بین کابینها بگذاریم. این یعنی فضای کمتری برای حرکت باقی میماند. در نتیجه اگر سرعتها اندکی کمتر باشد، میتوان تعداد بیشتری کابین را از شبکه عبور داد و سیستم بهتر عمل میکند.»
ابتکار Whoosh از چند پروژه در شرکت دیگر آلیگنتون یعنی Holmes Solutions، به وجود آمد. آلیگنتون این شرکت را به عنوان یک تیم تحقیق و توسعه برای شرکتهای بزرگ دنیا توصیف میکند.
تیم Holmes Solutions ابتدا این ایده را بدون هدف خاصی شروع کرد. آلیگنتون در این باره گفت: «اینکه سیستمهای کابلی بتوانند پیچها را طی کنند همیشه برای من جالب بود. ما ایدههایی داشتیم و به طور آزمایشی روی آنها کار میکردیم و تصور کاربردی بودن آنها را در آینده داشتیم.»
فرصت مناسب، زمانی پیش آمد که گوگل به دنبال راهی بهتر برای حمل و نقل کارکنان خود در محیطهای کاری بزرگ بود و نمیخواست پارکینگهای شرکت شلوغ باشد.
آلیگنتون عنوان کرد: «ما در گذشته روی این ایده کار کرده بودیم و یک دیدگاه عالی برای آن داشتیم، بنابراین زمانبندی خیلی خوب بود.»
گوگل برخی از نمونههای اولیه این پروژه را تأمین مالی کرد، اما به دلیل کرونا، پروژه متوقف شد. تا آن زمان، تیم توسعهدهنده متوجه پتانسیل زیاد این ایده در مقیاس بزرگ شده بود. چند نفر از تیم گوگل جدا شدند و شرکت جدیدی به نام “Swyft Cities” راهاندازی کردند تا این ایده را به عنوان یک راهحل برای حمل و نقل شهری تجاریسازی کنند.
در این میان، Holmes Solutions تصمیم گرفت به روش دیگری پیش برود. آلیگنتون بیان کرد: «چطور توانستیم پیشرفت کنیم؟ بیشتر شرکتها وقتی هیچکس تمایلی به خرید یک سیستم حمل و نقل بزرگ شهری ندارد، ناامید میشوند. اما ما رویکرد متفاوتی داشتیم و با خود گفتیم که باید این ایده را به مردم نشان دهیم و تکنولوژی را اثبات کنیم. پس سیستم کوچکتری ساختیم و از آن در صنعت تفریحات استفاده کردیم.»
شرکت Holmes Solutions یک سری از نوآوریهای جدید را در اولین زیپلاین جهان که از کابل به ریل منتقل میشود، به کار برد. این سیستم Switchback نام دارد و برای اولین بار با نام The Flying Ox در آمریکا به مردم معرفی شد.
سیستم Switchback به هولمز این امکان را داد که هم سیستم حمل و نقل عمومی بزرگتر Whoosh خود را آزمایش کند و هم درآمدی کسب نماید و آن را با سرعتهای بالا مورد بررسی قرار دهد.
در این سیستم، نوعی ترمز خاص طراحی شده است که برای کنترل آرام چرخش هنگام عبور از پیچها استفاده میشود. این ویژگی باید بین وسایل تفریحی پارکها و سیستمهای حمل و نقل شهری به طور متفاوت تنظیم شود.
این سیستم به دلیل انعطافپذیری و قابلیت شخصیسازی زیاد، کاربردهای مختلفی پیدا کرده است. به عنوان مثال در یک باغوحش میتواند به عنوان یک وسیله حمل و نقل آرام برای گردشگری مورد استفاده قرار گیرد، یا با فشار یک دکمه به یک وسیله هیجانانگیز تبدیل شود.
آلیگنتون گفت: «صنعت تفریحات همیشه به دنبال نوآوری است. آنها میخواهند اولین باشند، خلاق باشند و تجربه جدیدی ارائه دهند. اگر یک ایده آزمایشنشده، ایمن باشد، مشکلی ندارد و حتی مزیت هم به حساب میآید.»
اولین سیستم حمل و نقل Whoosh قرار است در کوئینزتاون، نیوزیلند، در سال 2026 راهاندازی شود. این پروژه در منطقه “Remarkables Park” در کوئینزتاون انجام خواهد شد، که در میان کوههای زیبا قرار دارد. این منطقه برای این پروژه مناسب است چرا که با مشکلات ترافیکی زیاد، فضای محدودی برای جادهها وجود دارد.
تیم Whoosh در حال آمادهسازی این سیستم حمل و نقل برای راهاندازی عمومی در 2026 است. آلیگنتون در این باره اعلام کرد: «این نسخهای کوچکتر از یک سیستم شهری خواهد بود، اما تمام ویژگیهای مورد نیاز را خواهد داشت.»
وقتی سیستم پروازی Whoosh راهاندازی شود، میتوان آن را به راحتی گسترش داد. آلینگتون بیان کرد: «این سیستم مانند یک پازل است، که میتوان قطعات مختلفی مثل کابلها یا ریلها را به آن اضافه کرد، که بر خلاف جادهها یا راهآهن است، که برای ساخت آنها باید مدتها پیشبینیهای لازم را انجام داد.»
از نظر هزینه، این سیستم به طور قابل توجهی ارزانتر از حمل و نقل زمینی است. به عنوان مثال، هزینه ساخت جادهها بین ۱۰ تا ۲۰ میلیون دلار به ازای هر کیلومتر میباشد، در حالی که هزینه ساخت راهآهن سبک میتواند تا ۱۰۰ میلیون دلار برسد. اما زیرساخت Whoosh تنها حدود ۵ میلیون دلار به ازای هر کیلومتر هزینه دارد.
این سیستم فقط برای حمل و نقل مسافر نیست و میتوان از آن برای حمل کالا هم استفاده کرد. شرکتها میتوانند از Whoosh برای حمل و نقل سریع و کارآمد بار استفاده کنند. کابینهای باری میتوانند همزمان با کابینهای مسافری در شبکه حرکت کنند و در صورت لزوم، اولویت کمتری داشته باشند تا مسافران از خدمات مداوم بهرهمند شوند.
در نهایت می توان گفت که سیستم Whoosh یک راهحل ارزان و سریع برای حمل و نقل است، که شهرها میتوانند بهراحتی آن را راهاندازی کنند و سپس به سرعت گسترش دهند.
این سیستم میتواند موانع جغرافیایی را از بین ببرد و به شبکههای جادهای موجود وابسته نباشد. همچنین با انرژی تجدیدپذیر کار میکند و آلودگی ندارد. این سیستم علاوه بر اینکه بهصرفه است، ظاهر خوبی دارد و در حین کار نیز بیصدا میباشد.
برای مصرفکنندگان، Whoosh یک روش سریع، راحت و مقرونبهصرفه برای جابهجایی است. با استفاده از این سیستم شما در یک کابین شخصی با دید خوب حرکت و از بالای ترافیک عبور میکنید. این سیستم منتظر شما میماند و شما را از نقطهای به نقطه دیگر بدون توقف یا تغییر خط میبرد.
این سیستم ابتدا به عنوان یک جاذبه تفریحی آزمایش شده است و به زودی در مقیاس شهری راهاندازی خواهد شد. شرکت نیوزلندی Whoosh اختراعی جالب و کارآمد ارائه کرده است که میتواند تحول بزرگی در حمل و نقل شهری ایجاد کند.
آلینگتون اعلام کرد: «ما آماده هستیم تا بازخورد عمومی بگیریم. میخواهیم بدانیم چه چیزهایی را از دست دادهایم و کجا اشتباه کردهایم. الان بهترین زمان برای تغییر و بهبود است.»
وی تأکید کرد: «ما فقط میخواهیم مردم و شهرها بدانند که این سیستم در راه است. امروزه زمان انتخاب تکنولوژی اشتباه نیست. ما قصد نداریم جایگزین خودرو شویم، اما میدانیم که میتوانیم در حل مشکلات حمل و نقل شهری و بهتر کردن سفرها کمک کنیم.»