دانشمندان با استفاده از نانوذرات و درمان نوری، علائم بیماری پارکینسون را در موشها بدون جراحی از بین بردند.
به گزارش تکناک، پارکینسون دومین بیماری شایع مغزی بعد از آلزایمر است که میلیونها نفر را در سراسر جهان تحت تأثیر قرار میدهد و اکنون امکان دارد که روشی نوآورانه برای درمان آن پیدا شده باشد.
در بیماری پارکینسون، افراد به تدریج سلولهای مغزی خود را که دوپامین تولید میکنند، از دست میدهند. دوپامین مادهای شیمیایی است که به کنترل حرکت بدن کمک میکند. از دست دادن این سلولها باعث بروز علائم بیماری، مانند: لرزش، سختی در حرکت و مشکلات تعادلی میشود.
درمانهای فعلی بیماری پارکینسون یا داروهایی هستند که دوپامین را جایگزین میکنند، یا از روشهای تحریک عمیق مغز بهره میگیرند که در آن الکترودهایی در مغز کاشته میشود تا سلولهای سالم باقیمانده را تحریک کنند. این الکترودها به دستگاهی شبیه ضربانساز متصل هستند که زیر پوست در قفسه سینه قرار دارد و پالسهای الکتریکی برای کنترل فعالیت غیرطبیعی مغز ارسال میکند.
اما این روشها مشکلاتی دارند. داروها ممکن است با گذشت زمان کارایی خود را از دست بدهند و جراحی مغز نیاز به کاشت دائمی دستگاه دارد، که ممکن است مشکلات مغزی و افسردگی به وجود آورد.
دانشمندان مرکز ملی نانو ساینس و فناوری چین به رهبری پروفسور چون یینگ چن، یک روش جدید برای درمان پارکینسون با استفاده از نانوذرات ویژه ابداع کردهاند. این ذرات بسیار کوچک هستند. سیستم آنها که “ATB NPs” نامیده میشود، از سه قسمت اصلی تشکیل شده است:
- یک پوسته طلا که با نور فروسرخ واکنش نشان میدهد و گرمای ملایمی تولید میکند.
- یک مولکول که به ذرات کمک میکند تا به سلولهای خاص مغزی متصل شوند.
- یک پروتئین درمانی که تجمعات پروتئینی مضر انباشته شده در در بیماری پارکینسون را تجزیه میکند.
این روش مانند یک سیستم گرمایی دقیق برای مغز عمل میکند. وقتی این نانوذرات به یک ناحیه خاص مغز تزریق میشوند و سپس نور فروسرخ از خارج سر به آن تابیده میشود، ذرات به اندازهای گرم میشوند که گیرندههای حساس به گرما در سلولهای مغزی فعال میگردند.
این فعالسازی به سلولها کمک میکند که عملکرد طبیعی خود را بازسازی نمایند و سیستمهای پاکسازی مغز برای از بین بردن تجمعات پروتئین مضر شروع به کار میکنند.
در آزمایشها، موشهایی که علائمی مشابه پارکینسون داشتند، یک تزریق از این نانوذرات دریافت کردند و سپس تحت درمان نوری به مدت پنج هفته قرار گرفتند. نتایج شگفتانگیز بود. در آزمایشهای فیزیکی، موشهای درمانشده تا حدودی همانطوری عمل کردند که موشهای سالم حرکت میکردند. زمانی که محققان بافت مغز آنها را مورد بررسی قرار دادند، متوجه شدند که سلولهای آسیبدیده بهبود و تجمعات پروتئین سمی نیز کاهش یافته است.
این روش چندین مشکل درمانهای فعلی را حل میکند. در این روش برخلاف تحریک عمیق مغز، نیازی به کاشت دستگاه دائمی در مغز ندارد. همچنین این روش از سیستمهای طبیعی مغز استفاده میکند و نیازی به وارد کردن مواد ژنتیکی خارجی نیست. نور فروسرخ میتواند به بخشهای خاصی از مغز تابانده شود، به این ترتیب درمان بدون اینکه بر نواحی اطراف اثر بگذارد، به شکلی هدفمند انجام میشود.
آزمایشهای ایمنی این روش نیز نتایج مثبتی از خود نشان داده است. این نانوذرات حداقل برای هشت هفته در محل خود باقی ماندهاند و هیچ عارضه جانبی قابل توجهی ایجاد نکردند.
اگرچه این تحقیق که در مجله Science Advances منتشر شده، اولین قدم در مسیر درمان است، اما امیدهایی برای درمان سایر بیماریهای تخریبکننده عصبی به همراه دارد.
همانطور که یکی از دانشمندان در مقاله ذکر کرده است، این روش تحریک عمیق بیسیم مغز میتواند انقلابی در درمان بیماریهای مغزی ایجاد کند، که به دلیل تجمع پروتئینها و اختلالات عصبی به وجود میآیند.