پیشرفتهای چشمگیری در دنیای فناوری در سال ۲۰۲۵، رقم خواهد خورد که میتواند نحوه کار، ارتباط و زندگی انسانها را دگرگون کند. از هوش مصنوعی گرفته تا رایانش کوانتومی و خودروهای خودران، نوآوریهای متعددی در مسیر توسعه قرار دارند
به گزارش تکناک، در سال ۱۹۸۰، اجرای یک برنامه رایانهای که با زبان Cobol و کارتهای پانچ نوشته میشد، سه هفته طول میکشید. هر کارت نمایانگر یک خط کد بود و برای اصلاح اشتباهات، کارتها باید دوباره پانچ میشدند. در نهایت، پس از هفتهها تلاش، برنامهای که کارکردی عملی داشت اجرا میشد.
اما پیشرفت فناوری بهسرعت این روند را متحول کرده است. امروزه، توان پردازشی یک تلفن همراه بهمراتب بیشتر از دستگاهی است که آن برنامه Cobol را اجرا میکرد. حالا ابزارهای هوش مصنوعی این امکان را فراهم کردهاند که گوشیهای هوشمند تماسهای زنده را بهصورت همزمان ترجمه کنند و بسیاری از وظایف پیچیده را بهطور خودکار انجام دهند.
با توجه به سرعت این پیشرفتها، در سال ۲۰۲۵ باید منتظر چه دستاوردهایی در حوزه فناوری باشیم؟ در ادامه، هفت تحول کلیدی که در این سال رقم خواهند خورد را بررسی میکنیم.
فهرست مطالب
۱. تسلط عوامل هوش مصنوعی بر فرایندهای کاری
انتظار میرود هوش مصنوعی همچنان مسیر پیشرفت خود را ادامه دهد. یکی از مهمترین حوزههایی که در این سال شکوفا خواهد شد، عوامل هوش مصنوعی هستند. این برنامههای هوشمند، با دریافت اهداف از سوی کاربران، بهترین راهکارها را برای دستیابی به آنها تعیین میکنند. چنین فناوریای قادر خواهد بود کدهای رایانهای بنویسد و این قابلیت میتواند روش کار شرکتهای فناوری را متحول کند، بهطوری که افراد بدون دانش برنامهنویسی نیز قادر به توسعه نرمافزارها، اپلیکیشنها یا بازیهای رایانهای شوند.
کارخانههای خودروسازی نیز میتوانند بدون نیاز به نیروی انسانی و تنها با استفاده از رباتهایی که تحت کنترل عوامل هوش مصنوعی هستند، فعالیت کنند. از سوی دیگر، این فناوری میتواند در سیستمهای ارزیابی وامهای مسکن بهکار گرفته شود. در سطحی دیگر، اپلیکیشنهای مستقل در گوشیهای هوشمند ممکن است جای خود را به یک رابط کاربری مبتنی بر هوش مصنوعی بدهند که چندین وظیفه را همزمان انجام میدهد.
ترکیب عوامل هوش مصنوعی با فناوری رباتیک میتواند انقلابی در صنعت ایجاد کند. امروزه، رباتها نهتنها وظایف انسانها را شبیهسازی میکنند، بلکه قادر به استدلال و پاسخگویی مستقیم نیز هستند.
یکی از نمونههای شاخص در این زمینه Optimus، ربات انساننمای شرکت تسلا، است. ایلان ماسک اعلام کرده که این شرکت از سال ۲۰۲۵ از اپتیموس در فرایندهای داخلی خود استفاده خواهد کرد و تا سال ۲۰۲۶، این ربات برای فروش به سایر شرکتها آماده خواهد شد.
عوامل هوش مصنوعی میتوانند در حوزههایی مانند مدیریت پروژه نیز کاربرد گستردهای داشته باشند. طبق پیشبینی شرکت مشاوره Gartner، تا سال ۲۰۳۰ حدود ۸۰ درصد از وظایف مدیریت پروژه توسط هوش مصنوعی اجرا خواهد شد.
۲. امکان شخصیسازی در مقیاس گسترده با کمک هوش مصنوعی
دورههای تحصیلی در نظام آموزشی سنتی، معمولاً بهصورت خطی و با نقاط ورود و خروج از پیش تعیینشده طراحی میشوند. اما در آیندهای نزدیک، دورههای آموزشی متناسب با مهارتها، تجربیات و تواناییهای فردی دانشجویان شخصیسازی خواهند شد.
نمونههایی از این رویکرد، هماکنون در ایالات متحده در حال توسعه هستند که در آنها هوش مصنوعی نهتنها محتوای آموزشی را سفارشی میکند، بلکه وضعیت روحی و جسمی دانشآموزان را نیز در نظر میگیرد.بهعنوان مثال، میزان خواب شب گذشته را که از طریق دادههای ساعت هوشمند ثبت شده است، در تعیین میزان بار آموزشی روزانه لحاظ میکند.
این سطح از شخصیسازی با کمک هوش مصنوعی محدود به آموزش نخواهد بود. شرکت مشاوره Accenture پیشبینی میکند که در آینده، کسبوکارها قادر خواهند بود مدلهای زبانی مخصوص خود را توسعه دهند. این مدلها، که فناوری اصلی چتباتهای هوش مصنوعی را تشکیل میدهند، میتوانند با دادههای اختصاصی هر صنعت آموزش ببینند و عملکرد بهتری در آن حوزه داشته باشند.
در کنار این روند، مدلهای زبانی کوچکتر (SLM) که برای انجام وظایف خاص بهینه شدهاند، در سال ۲۰۲۵ رشد خواهند کرد. این مدلها به دادههای کمتری نیاز دارند و قدرت پردازشی کمتری مصرف میکنند، بنابراین میتوان آنها را روی دستگاههای لبهای مانند گوشیهای هوشمند و تبلتها بدون نیاز به پردازش ابری اجرا کرد.
۳. توسعه رایانههای کوانتومی عملیاتی
توسعه رایانههای کوانتومی عملیاتی وارد مرحلهای شده است که تمرکز از صرفاً افزایش تعداد کیوبیتها به کاهش نرخ خطاهای پردازشی تغییر کرده است. این تغییر رویکرد، اهمیت بالایی دارد؛ زیرا یکی از چالشهای اساسی رایانش کوانتومی، پایداری و قابلیت اطمینان پردازشها بوده است.
با پیشرفت در فناوریهای اصلاح خطا، رایانههای کوانتومی میتوانند بهطور مؤثرتر از رایانههای کلاسیک در حل مسائل پیچیده عمل کنند. این روند میتواند راه را برای کاربردهای گستردهتری در حوزههایی مانند شبیهسازی مولکولی، بهینهسازی و رمزنگاری کوانتومی هموار کند.
۴. تلفیق دنیای فیزیکی و مجازی
فناوریهای واقعیت افزوده (AR)، واقعیت مجازی (VR) و واقعیت ترکیبی (MR) با توسعهی سختافزارهای پیشرفتهتر و نرمافزارهای بهینهشده، نقش گستردهتری در زندگی روزمره و صنایع مختلف ایفا خواهند کرد. هدستهایی مانند Vision Pro اپل و Quest شرکت متا در حال حاضر این فناوریها را در سطحی بالا ارائه میدهند، اما انتظار میرود در سال ۲۰۲۵، این شرکتها به همراه دیگر رقبا، نسل جدیدی از دستگاههای قدرتمندتر و کارآمدتر را عرضه کنند.
پیشرفت در کیفیت نمایشگرها، پردازندههای بهینهتر و ادغام هوش مصنوعی میتواند تجربه کاربری را طبیعیتر، تعاملیتر و فراگیرتر کند. این تحول، کاربردهای گستردهای را در حوزههایی مانند آموزش، بازی، پزشکی، طراحی صنعتی و همکاریهای از راه دور تسهیل خواهد کرد.
۵. تأثیر بلاکچین بر بخشهای کلیدی
بلاکچین بهعنوان یک فناوری توزیعشده، قابلیت ایجاد تحول در زنجیره تأمین، خدمات مالی و مراقبتهای بهداشتی را دارد. در حوزه سلامت، این فناوری میتواند امنیت و یکپارچگی دادههای بیماران را تضمین کند و امکان اشتراکگذاری ایمن سوابق پزشکی میان مراکز درمانی را فراهم سازد.
در بخش مالی، بلاکچین باعث سرعتبخشیدن به تراکنشها، کاهش هزینهها و افزایش شفافیت میشود. علاوه بر این، افرادی که تاکنون به خدمات بانکی سنتی دسترسی نداشتهاند، میتوانند از طریق سیستمهای مالی مبتنی بر بلاکچین، به خدمات اعتباری و پرداختهای دیجیتال دست یابند. این فناوری همچنین در زنجیره تأمین، امکان ردیابی دقیق محصولات، کاهش تقلب و بهبود کارایی مدیریت لجستیک را فراهم میکند.
۶. آغاز استانداردسازی ارتباطات 6G
شبکههای 6G که قرار است جهشی بزرگ در سرعت و کیفیت ارتباطات ایجاد کنند، از سال ۲۰۲۵ وارد مرحله استانداردسازی خواهند شد. این فرآیند شامل تعریف پروتکلهای ارتباطی، فرکانسهای اختصاصی و معماری شبکه خواهد بود تا از سازگاری میان اپراتورها و دستگاههای مختلف اطمینان حاصل شود.
موفقیت 6G وابسته به همکاری بینالمللی در تدوین استانداردهای جهانی است، بهطوری که قابلیت یکپارچگی و تعامل بین شبکهها در سطح جهانی تضمین شود. این فناوری، علاوه بر افزایش سرعت، کاربردهای پیشرفتهای مانند اینترنت لمسی، ارتباطات کوانتومی و ادغام هوش مصنوعی در زیرساختهای شبکه را امکانپذیر خواهد کرد.
۷. پیشرفت در فناوری خودروهای خودران
خودروهای خودران در سال ۲۰۲۵ به سطح بالاتری از خودمختاری خواهند رسید. تاکسیهای خودران فعلی که در شهرهایی مانند سانفرانسیسکو فعالیت میکنند، در سطح ۴ (اتوماسیون بالا) قرار دارند.
با پیشرفتهای جدید، احتمالاً گامهایی به سمت سطح ۵ (خودران کامل) برداشته خواهد شد،مرحلهای که در آن، خودرو بدون هیچ مداخله انسانی، قادر به رانندگی خواهد بود.
مرسدس قصد دارد در سال ۲۰۲۵ سرعت سیستم خودران Drive Pilot را افزایش دهد و تسلا در حال توسعه Robotaxi است که بنا بر اعلام ایلان ماسک، ممکن است تا پیش از سال ۲۰۲۷ به بازار عرضه شود.فناوری، توانایی انجام وظایفی را که پیشتر مختص انسانها بود، به دست خواهد آورد. این تغییرات نهتنها بهرهوری کاری را افزایش میدهند، بلکه کیفیت زندگی روزمره را نیز ارتقا خواهند داد.