شرکت آنتروپیک، توسعهدهنده مدل هوش مصنوعی Claude، با انتشار گزارشی جدید، تصویری دادهمحور از میزان استفاده این فناوری در محیطهای کاری و مشاغل ارائه کرده است.
به گزارش تکناک، شاخص اقتصادی Anthropic که امروز منتشر شد، روند استفاده از هوش مصنوعی را در صنایع مختلف بررسی میکند. این گزارش که بر پایه تحلیل میلیونها مکالمه ناشناس با Claude تهیه شده، نشان میدهد که هرچند هوش مصنوعی هنوز جایگزین کامل مشاغل نشده، اما بهطور گسترده برای انجام وظایف تخصصی مورد استفاده قرار میگیرد. این کاربردها بهویژه در حوزههای توسعه نرمافزار، نگارش فنی و تحلیل کسبوکار چشمگیرتر است.
در این گزارش آمده است:
«بیشترین استفاده از هوش مصنوعی در توسعه نرمافزار و وظایف نگارشی متمرکز شده است، بهطوری که این دو حوزه تقریباً نیمی از کل استفاده را به خود اختصاص دادهاند. بااینحال، دامنه کاربرد هوش مصنوعی فراتر از این بخشها است؛ بهگونهای که در ۳۶ درصد از مشاغل، این فناوری حداقل در یکچهارم وظایف مورد استفاده قرار میگیرد.»
مشاغل مرتبط با رایانه بیشترین استفاده از هوش مصنوعی را دارند، در حالی که مشاغل فیزیکی کمترین میزان پذیرش طبق تحلیل Anthropic را نشان میدهند.
فهرست مطالب
فراتر از تبلیغات؛ تصویری دقیق از میزان استفاده هوش مصنوعی
برخلاف مطالعاتی که بر اساس پیشبینیهای کارشناسان یا نظرسنجیهای خوداظهاری انجام شدهاند، تحقیق جدید Anthropic به تحلیل استفاده واقعی کارگران از هوش مصنوعی میپردازد. این شرکت با بهرهگیری از ابزار تحلیل دادههای حریم خصوصی Clio، بیش از چهار میلیون مکالمه کاربران با Claude را بررسی کرده و این تعاملات را با دستهبندیهای شغلی پایگاه داده O*NET وزارت کار ایالات متحده تطبیق داده است.
نتایج این تحلیل نشان میدهد که هوش مصنوعی بیشتر نقش یک ابزار کمکی را ایفا میکند تا یک سیستم خودکارسازی کامل. بهطور خاص، ۵۷ درصد از موارد استفاده از هوش مصنوعی، مربوط به «تقویت» انجام تسک ها بوده است، یعنی مواردی که هوش مصنوعی در کنار کارگران فعالیت کرده و آنها را در طوفان فکری، اصلاح ایدهها و بررسی صحت کار یاری داده است. در مقابل، ۴۳ درصد از کاربردها به خودکارسازی وظایف اختصاص داشته است، به این معنا که هوش مصنوعی برخی کارها را با حداقل دخالت انسانی انجام داده است.
این توازن میان تقویت و خودکارسازی نشان میدهد که کسبوکارها امروزه از هوش مصنوعی بیشتر برای ارتقای عملکرد کارکنان استفاده میکنند تا جایگزینی نیروی انسانی.
در همین راستا، گزارش Anthropic تأکید میکند:
«۵۷ درصد از تعاملات با هوش مصنوعی، الگوی تقویت را دنبال میکند (تعامل رفتوبرگشتی روی یک وظیفه)، درحالیکه ۴۳ درصد از آن به خودکارسازی اختصاص دارد (انجام درخواست با کمترین دخالت انسانی).»
مطالعه نشان میدهد که کارمندان بیشتر از هوش مصنوعی بهعنوان همکار (۵۷٪) استفاده میکنند تا جایگزین (۴۳٪).
هوش مصنوعی نقش تقویتکننده دارد، نه حذفکننده
یکی از یافتههای کلیدی این گزارش رد فرضیه جایگزینی گسترده نیروی کار توسط هوش مصنوعی است. برخلاف نگرانیهای رایج، این فناوری هنوز منجر به از بین رفتن مشاغل بهطور کامل نشده است. در عوض، کاربرد آن بهصورت انتخابی بوده و به کمک انجام وظایف خاص میآید، نه جایگزینی کامل نیروهای انسانی.
در این گزارش آمده است:
«تنها حدود ۴ درصد از مشاغل، حداقل ۷۵ درصد از وظایف خود را به هوش مصنوعی سپردهاند، که نشاندهنده استفاده عمیق در برخی حوزههای محدود است. اما در مقیاس گستردهتر، حدود ۳۶ درصد از مشاغل از هوش مصنوعی برای حداقل ۲۵ درصد از وظایف خود بهره میبرند. این نشان میدهد که هوش مصنوعی در حال حاضر بهطور قابلتوجهی در نیروی کار ادغام شده است.»
این روند بیانگر آن است که درحالیکه هوش مصنوعی نحوه انجام وظایف را متحول کرده، هنوز باعث از دست رفتن گسترده مشاغل نشده است. برعکس، متخصصان از آن برای افزایش بهرهوری، کاهش کارهای تکراری و بهبود فرآیندهای تصمیمگیری بهره میبرند.
پیشتازی فناوری، رسانه و کسبوکار؛ عقبماندگی برخی مشاغل در پذیرش هوش مصنوعی
گزارش Anthropic نشان میدهد که مهندسی نرمافزار بیشترین میزان پذیرش هوش مصنوعی را دارد، بهطوری که ۳۷.۲ درصد از مکالمات تحلیلشده به این حوزه اختصاص داشته است. این تعاملات عمدتاً شامل وظایفی مانند اشکالزدایی کد، اصلاح نرمافزار و عیبیابی شبکه بودهاند.
پس از آن، حوزههای خلاقانه و تحریریهای نظیر رسانه، بازاریابی و تولید محتوا در رتبه دوم قرار دارند و ۱۰.۳ درصد از پرسشها را شامل میشوند. در این زمینه، هوش مصنوعی برای پیشنویس و اصلاح متن، کمک به تحقیق و تولید ایده به کار گرفته میشود.
بااینحال، میزان استفاده از هوش مصنوعی در مشاغلی که نیاز به کار فیزیکی دارند، همچنان پایین است. برای مثال، در بخشهایی مانند بهداشت و درمان، حملونقل و کشاورزی، این فناوری نفوذ چندانی نداشته است. تنها ۰.۱ درصد از مکالمات بررسیشده به وظایف مربوط به کشاورزی، ماهیگیری و جنگلداری اختصاص داشت که نشاندهنده فاصله قابلتوجه این حوزهها با فناوریهای هوش مصنوعی است.
این شکاف نشان میدهد که در حال حاضر، هوش مصنوعی بیشتر در انجام وظایف متنی و تحلیلی کارآمد است، اما در مشاغلی که نیاز به مهارتهای فیزیکی، تعاملات پیچیده بین فردی یا کارهای دستی دارند، همچنان با محدودیتهایی روبهرو است.
شکاف دستمزدی در پذیرش هوش مصنوعی؛ نقطه اوج کجاست؟
یکی از یافتههای قابلتوجه گزارش این است که میزان استفاده از هوش مصنوعی رابطهای خطی با سطح دستمزد ندارد. برخلاف تصور، این فناوری بیش از آنکه در مشاغل با درآمد بسیار بالا مورد استفاده قرار گیرد، در مشاغلی با سطح درآمد متوسط به بالا رایج شده است.
در این گزارش آمده است: «میزان استفاده از هوش مصنوعی در چارک بالایی دستمزدها به اوج میرسد، اما در هر دو انتهای طیف دستمزدی کاهش مییابد. اکثر مشاغل با میزان استفاده بالا در چارک بالایی عمدتاً مربوط به صنعت نرمافزار هستند، درحالیکه هم مشاغل با درآمد بسیار بالا (پزشکان) و هم مشاغل با دستمزد پایین (کارگران رستوران) استفاده نسبتاً کمی از این فناوری دارند.»
پذیرش هوش مصنوعی در میان مشاغل با حقوق متوسط، مانند برنامهنویسان رایانه، به اوج خود میرسد، در حالی که میزان استفاده در مشاغل با دستمزد پایین و بسیار بالا کمتر است.
طبق داده های این گزارش هوش مصنوعی بیشترین پذیرش را در مشاغلی دارد که نیازمند مهارتهای تحلیلی و فنی هستند، اما نه الزاماً در بالاترین سطح تخصص. این موضوع همچنین سؤالات مهمی درباره تأثیر هوش مصنوعی بر نابرابری اقتصادی مطرح میکند ، بهویژه اگر کارگران کمدرآمد از دسترسی به مزایای بهرهوری این فناوری محروم بمانند.
پیامدها برای رهبران کسبوکار و سیاستگذاران
گزارش Anthropic مسیر روشنی را برای مدیران فنی ترسیم میکند و نشان میدهد که هوش مصنوعی در آینده نزدیک بیشترین تأثیر را بر مشاغل مبتنی بر دانش خواهد داشت. یافتهها تأکید میکنند که کسبوکارها باید بر پذیرش هوش مصنوعی در نقشهایی تمرکز کنند که تقویت وظایف را به خودکارسازی کامل ترجیح میدهند. این رویکرد نهتنها موجب افزایش بهرهوری نیروی کار میشود، بلکه امکان ادغام هوش مصنوعی در فرآیندهای موجود را بدون ایجاد اختلالات گسترده فراهم میکند.
درعینحال، این گزارش هشداری برای سیاستگذاران نیز محسوب میشود. اگرچه هوش مصنوعی هنوز باعث حذف گسترده مشاغل نشده است، اما نفوذ فزاینده آن در انجام وظایف با ارزش بالا میتواند پویایی نیروی کار را دستخوش تغییرات اساسی کند. این مسئله نیازمند تدوین سیاستهایی برای تسهیل آموزش مهارتهای جدید، کاهش شکاف دیجیتالی و اطمینان از توزیع عادلانه مزایای هوش مصنوعی در بازار کار است.
شاخص اقتصادی Anthropic یکی از جامعترین تصویرها را از نحوه استفاده واقعی از هوش مصنوعی در محیطهای کاری ارائه میدهد. برخلاف نگرانیها درباره بیکاری گسترده، این گزارش نشان میدهد که هوش مصنوعی بیشتر در حال تغییر ماهیت کار است تا جایگزینی آن. این تغییرات میتوانند فرصتهای تازهای برای کسبوکارها و سیاستگذاران ایجاد کنند، اما به شرطی که استراتژیهای صحیح برای مدیریت این تحول اتخاذ شود.
بررسی دقیق نحوه استفاده مشاغل مختلف از هوش مصنوعی نشان میدهد که توسعه نرمافزار در صدر پذیرش این فناوری قرار دارد.
آینده هوش مصنوعی در محیط کار: آیا آمادهایم؟
شاخص اقتصادی Anthropic تصویری شفاف از نحوه استفاده واقعی از هوش مصنوعی در محیطهای کاری ارائه میدهد و برخلاف پیشبینیهای نظری، بر دادههای عملی استوار است. یافتههای این گزارش نشان میدهد که برخلاف نگرانیهای رایج، هوش مصنوعی تاکنون موج گستردهای از بیکاری ایجاد نکرده است، بلکه بیشتر به تحول روشهای انجام کار منجر شده است.
برای کسبوکارها، این به آن معناست که پذیرش هوش مصنوعی نباید صرفاً با هدف کاهش هزینهها صورت گیرد. بلکه این فناوری میتواند بهرهوری را افزایش دهد، خلاقیت را تقویت کند و فرآیندهای کاری را بهینه سازد. شرکتهایی که هوش مصنوعی را در عملیات خود ادغام میکنند، از مزایای رقابتی قابلتوجهی برخوردار خواهند شد، درحالیکه سازمانهایی که در پذیرش این فناوری تأخیر دارند، ممکن است در مسیر رشد اقتصادی عقب بمانند.
از سوی دیگر، سیاستگذاران با چالشهای کلیدی روبهرو هستند. یکی از دغدغههای اساسی این است که چگونه مزایای هوش مصنوعی را بهطور عادلانه در میان نیروی کار توزیع کنند. اگر بیشترین بهره را مشاغل فنی و تحلیلی با سطح مهارت بالا ببرند، اما مشاغل کمدرآمد یا مبتنی بر نیروی کار فیزیکی سهم کمتری داشته باشند، شکافهای اقتصادی و اجتماعی عمیقتر خواهند شد. این مسئله ضرورت سیاستگذاریهایی را برای گسترش دسترسی به هوش مصنوعی، ایجاد فرصتهای آموزشی گستردهتر و کاهش نابرابریها در پذیرش فناوری نشان میدهد.
آیا آینده کار تحت تأثیر هوش مصنوعی خواهد بود؟
با توجه به سرعت بالای پیشرفت فناوری، این پرسش مطرح میشود که در سالهای آینده، نقش هوش مصنوعی در محیط کار چگونه تغییر خواهد کرد؟ دادههای Anthropic نشان میدهد که در حال حاضر، هوش مصنوعی بیشتر در نقش یک ابزار کمکی عمل میکند، اما بهمرور زمان، ممکن است بخشهای بیشتری از فرآیندهای کاری به این فناوری سپرده شوند.
اگر شرکتها و نیروی کار مهارتهای لازم برای کار با هوش مصنوعی را بیاموزند و این فناوری را در فعالیتهای روزمره خود ادغام کنند، احتمالاً شاهد افزایش بهرهوری و کارایی خواهیم بود. اما در صورتی که برخی بخشها در یادگیری و پذیرش این فناوری تعلل کنند، ممکن است از قافله توسعه عقب بمانند. بنابراین، سازگاری با تغییرات فناوری، نهتنها برای موفقیت اقتصادی، بلکه برای حفظ تعادل در بازار کار آینده ضروری خواهد بود.
نتیجهگیری: پذیرش یا عقبماندن؟
شاخص اقتصادی Anthropic نشان میدهد که هوش مصنوعی دیگر صرفاً یک فناوری آیندهنگرانه نیست، بلکه اکنون بهطور فعال در محیطهای کاری به کار گرفته میشود. تأثیر آن همچنان در حال گسترش است و بهجای جایگزینی نیروی کار، شیوههای انجام کار را بهبود میبخشد.
برای کسبوکارها، ماندگاری در فضای رقابتی به یادگیری و ادغام هوش مصنوعی در فرآیندهای کاری وابسته است. شرکتهایی که از این فناوری برای افزایش کارایی و خلاقیت استفاده کنند، موقعیت بهتری در بازار خواهند داشت.
برای نیروی کار، تطبیق مهارتها با قابلیتهای هوش مصنوعی، کلید حفظ و پیشرفت شغلی خواهد بود. کسانی که این مهارتها را فرا بگیرند، میتوانند از فرصتهای جدید در مشاغل آینده بهرهمند شوند، درحالیکه مقاومت در برابر این تغییر ممکن است محدودیتهایی در مسیر رشد حرفهای ایجاد کند.
برای سیاستگذاران، توسعه سیاستهایی برای تضمین دسترسی عادلانه به هوش مصنوعی ضروری است. سرمایهگذاری در آموزش، کاهش شکاف دیجیتالی و تنظیم مقررات منصفانه میتواند از تشدید نابرابریها در بازار کار جلوگیری کند و رشد اقتصادی را برای همه اقشار جامعه تسهیل کند.
چالش اصلی آینده، صرفاً پذیرش هوش مصنوعی نیست، بلکه مدیریت صحیح آن است. کسانی که بهدرستی از این فرصت استفاده کنند، از مزایای بینظیر آن بهره خواهند برد، درحالیکه نادیده گرفتن این تغییر ممکن است باعث عقبماندگی در اقتصاد دیجیتال شود.