فهرست مطالب
داغ شدن بیش از حد پردازنده یکی از مشکلات رایج در رایانه‌های شخصی و لپ‌تاپ‌ها است که می‌تواند منجر به کاهش عملکرد سیستم، خاموشی ناگهانی و حتی آسیب‌های سخت‌افزاری شود.
به گزارش تکناک، پردازنده‌ی رایانه در شرایط عادی نباید بیش از حد گرم شود، مگر آنکه تحت آزمایش‌های بنچمارک قرار بگیرد. اما اگر هنگام انجام پردازش‌های متوسط تا سنگین دمای آن به شکل غیرعادی افزایش یابد، احتمالاً زمان تعویض خمیر حرارتی یا ارتقای سیستم خنک‌کننده فرارسیده است.
شناسایی افزایش دمای پردازنده با استفاده از ابزارهای نظارتی امکان‌پذیر است، اما بسیاری از کاربران این ابزارها را همیشه اجرا نمی‌کنند.
01
از 03۱. افزایش صدای فن‌ها
با افزایش دمای پردازنده در هنگام پردازش‌های سنگین، فن‌های سیستم برای کاهش دما با سرعت بیشتری کار می‌کنند. در این حالت، صدای فن‌ها به‌وضوح شنیده می‌شود، به‌ویژه اگر از هدفون استفاده نکنید. اما اگر صدای فن‌ها بیش از حد بلند و آزاردهنده باشد، این نشان‌دهنده‌ی فعالیت آنها با حداکثر سرعت و در نتیجه افزایش شدید دمای پردازنده است.
در برخی موارد، صدای زیاد فن‌ها ممکن است به دلیل داغ شدن بیش از حد کارت گرافیک نیز باشد، به‌خصوص هنگام اجرای بازی‌ها. در لپ‌تاپ‌ها، پردازنده‌ی گرافیکی ممکن است به‌طور غیرمستقیم باعث افزایش سرعت فن‌های پردازنده شود. ازاین‌رو، برای شناسایی علت اصلی، بررسی وضعیت سیستم از طریق نرم‌افزارهای نظارتی توصیه می‌شود.
02
از 03۲. گرم شدن بیش از حد کیس
داغ شدن بیش از حد پردازنده منجر به تولید گرمای زیاد می‌شود. در لپ‌تاپ‌ها، این گرما معمولاً از طریق صفحه‌کلید احساس می‌شود، زیرا پردازنده مستقیماً زیر آن قرار دارد. همچنین لمس بخش زیرین دستگاه یا خروجی‌های هوا می‌تواند میزان دما را مشخص کند. در رایانه‌های رومیزی، لمس بخش کناری کیس در نزدیکی پردازنده یا بررسی هوای گرم خروجی از رادیاتور (در صورت استفاده از خنک‌کننده‌ی مایع) می‌تواند نشانه‌ای از افزایش دمای پردازنده باشد.
در صورت افزایش دما، کاربران لپ‌تاپ می‌توانند از پایه‌های خنک‌کننده استفاده کنند. اما اگر این راهکار مؤثر واقع نشود، باید دستگاه را باز کرده، قطعات داخلی را تمیز کرده و خمیر حرارتی را تعویض کنند. کاربران رایانه‌های رومیزی نیز می‌توانند با تمیز کردن رادیاتور و تعویض خمیر حرارتی، دمای پردازنده را کاهش دهند. در پردازنده‌های پرقدرت، استفاده از خنک‌کننده‌های مایع با ابعاد مناسب پیشنهاد می‌شود.
03
از 03۳. خاموشی ناگهانی سیستم و نمایش صفحه آبی مرگ
یکی دیگر از نشانه‌های داغ شدن بیش از حد پردازنده، خاموش شدن ناگهانی رایانه در هنگام اجرای پردازش‌های سنگین مانند بازی، استریم یا رندرینگ است. سیستم‌های مدرن به‌منظور جلوگیری از آسیب‌دیدگی سخت‌افزاری، هنگام عبور دمای پردازنده از حداکثر دمای مجاز (TjMax)، به‌طور خودکار خاموش می‌شوند تا پردازنده فرصت خنک شدن داشته باشد.
در برخی موارد، سیستم به‌صورت خودکار راه‌اندازی مجدد می‌شود، اما در برخی دیگر، صفحه‌ی آبی مرگ (BSOD) ظاهر می‌شود. این خطا معمولاً به دلیل ناپایداری سیستم رخ می‌دهد. پردازنده‌ای که بیش از حد داغ شود، نمی‌تواند پردازش‌های خود را به‌درستی انجام دهد، در نتیجه خطاهای سخت‌افزاری بروز کرده و سیستم متوقف می‌شود.
۴. کاهش عملکرد
زمانی که دمای پردازنده بیش از حد بالا برود، سیستم به‌طور خودکار محدودیت حرارتی (Thermal Throttling) را فعال می‌کند تا دما را کاهش دهد. این مکانیسم با کاهش فرکانس پردازنده، مانع از افزایش بیشتر دما می‌شود، اما در نتیجه‌ی آن، عملکرد سیستم کاهش می‌یابد.
نشانه‌های این مشکل شامل افت فریم ناگهانی در بازی‌ها، کند شدن حرکت نشانگر ماوس و حتی کرش یا هنگ کردن برنامه‌ها است که گاهی کاربر را مجبور به راه‌اندازی مجدد سیستم می‌کند.
اگر این کاهش عملکرد تنها در هنگام اجرای پردازش‌های گرافیکی رخ دهد، ممکن است مشکل از کارت گرافیک باشد. اما اگر سیستم حتی در اجرای برنامه‌های سبک نیز کند عمل کند، احتمالاً دمای پردازنده بیش از حد بالا رفته است. در چنین شرایطی، تعویض خمیر حرارتی یا خنک‌کننده می‌تواند مشکل را برطرف کند.
اهمیت نظارت بر دمای پردازنده
در صورت مشاهده‌ی نشانه‌های داغ شدن پردازنده، بررسی دمای آن با استفاده از نرم‌افزارهای نظارتی ضروری است.
- در حالت عادی: دمای پردازنده باید بین ۳۰ تا ۴۵ درجه‌ی سانتی‌گراد باشد.
- در هنگام اجرای بازی‌ها: دما نباید از ۸۵ درجه‌ی سانتی‌گراد فراتر رود، زیرا در این صورت محدودیت حرارتی فعال خواهد شد.
- بنچمارک: افزایش دما به ۹۰ درجه‌ی سانتی‌گراد یا بالاتر پس از چند دقیقه طبیعی است.
نکته: پردازنده‌های پرقدرت به سیستم خنک‌کننده‌ی مناسبی نیاز دارند. استفاده از خنک‌کننده‌های بادی معمولی برای پردازنده‌هایی با توان حرارتی بیش از ۱۲۰ وات کافی نیست. همچنین، استفاده از خمیر حرارتی با هدایت گرمایی بالا مانند Thermal Grizzly Kryonaut باعث بهبود انتقال گرما و کاهش دمای پردازنده می‌شود.
اگر فردی فعال در حوزه گیم و بازی هستید، پیشنهاد می‌کنیم مطلب بهترین گوشی های گیمینگ شیائومی را مطالعه کنید و آخرین و به روزترین اخبار تکنولوژی روز جهان را در سایت تکناک دنبال کنید.
