یک تحقیق جدید نشان داده است که تحریک غیرتهاجمی الکتریکی عصب واگ از طریق گوش میتواند روشی ایمن و مؤثر برای کاهش درد زانو ناشی از آرتروز باشد.
به گزارش تکناک، این یافته باعث ایجاد افقهای جدید در درمانهای نوآورانه و بهبود کیفیت زندگی بیماران مبتلا به آرتروز زانو میشود.
فهرست مطالب
عصب واگ، شاهراه ارتباطی آرامشبخش بدن
عصب واگ یکی از اجزای کلیدی سیستم عصبی پاراسمپاتیک است، که مسئول پاسخ «آرامسازی و هضم» در بدن میباشد و برخلاف سیستم عصبی سمپاتیک که پاسخ «جنگ یا گریز» را ایجاد میکند، تأثیری آرامشبخش دارد. این عصب مانند یک شاهراه عصبی، مغز را به اندامهایی مانند: قلب، ریهها و دستگاه گوارش متصل میکند، همچنین در مدیریت سیگنالهای درد نقش دارد.
در مطالعهای که توسط محققان دانشگاه تگزاس در الپاسو (UTEP) انجام شده است، پژوهشگران برای اولین بار تأثیر تحریک عصب واگ از طریق گوش (به روش غیرتهاجمی) را برای درمان زانودرد ناشی از آرتروز (OA) بررسی کردند.
دکتر کوساکو آئویَگی، پژوهشگر اصلی این تحقیق گفت: «به عنوان فیزیوتراپیست، بیماران زیادی را دیدهام که از زانودرد ناشی از آرتروز رنج میبرند. این موضوع انگیزهای برای شروع تحقیقات با هدف بهبود کیفیت زندگی این بیماران شد. نتایج ما نشاندهنده پتانسیل بالای این روش است.»

روشی ایمن و غیرتهاجمی برای بهبود عملکرد پاراسمپاتیک
در روش تحریک غیرتهاجمی عصب واگ یا tVNS، جریان الکتریکی ضعیفی از طریق پوست پشت گوش به شاخه گوشی عصب واگ فرستاده میشود. این روش پیش از این برای درمان سوءهاضمه، درد و حتی کند کردن روند پیری استفاده شده است. tVNS ایمن، غیرتهاجمی و قابل استفاده با دستگاهی است که روی گوش قرار میگیرد.
آئویَگی بیان کرد: «شواهد فعلی نشان میدهد که افراد مبتلا به آرتروز زانو دچار عدم تعادل در فعالیتهای سمپاتیک و پاراسمپاتیک بدن هستند، که این موضوع میتواند باعث بروز درد شود. ما فرض کردیم که با تحریک عصب واگ، میتوان این عدم تعادل را اصلاح کرد.»
کاهش چشمگیر درد آرتروز زانو بدون عوارض جانبی
در این تحقیق، ۳۰ بزرگسال مبتلا به آرتروز زانو که هنگام فعالیت دچار درد بودند، شرکت کردند. هر فرد یک جلسه ۶۰ دقیقهای تحت تحریک گوشی عصب واگ قرار گرفت. شرکتکنندگان باید ۲۴ ساعت قبل از آزمایش از مصرف مسکن پرهیز میکردند. میزان درد زانو پیش از درمان، بلافاصله بعد از آن و ۱۵ دقیقه پس از پایان درمان ارزیابی شد.
میانگین شدت درد اولیه ۳٫۱ از ۱۰ بود. پس از درمان، میزان درد به طور متوسط ۱٫۲۷ واحد کاهش یافت و پس از ۱۵ دقیقه، کاهش درد به ۱٫۸۷ واحد رسید. ۱۱ نفر از شرکتکنندگان (۳۷ درصد) کاهش درد فراتر از حداقل آستانه معنادار بالینی را تجربه کردند.
پژوهشگران گزارش دادند: «همه شرکتکنندگان، درمان ۶۰ دقیقهای را بدون هیچ عارضه جدی کامل کردند و بیش از یکسوم آنها کاهش درد بالینی معناداری را تجربه کردند. این موضوع نشان میدهد که کاهش درد ممکن است به دلیل بهبود عملکرد پاراسمپاتیک یا سازوکارهای مرکزی درد باشد، چرا که هیچ مداخلهای به صورت مستقیم در ناحیه زانو انجام نشد.»

محدودیتهای پژوهش برای کاهش درد آرتروز زانو
با وجود این، پژوهشگران گفتند که نبود گروه تحت کنترل برای مقایسه در این مطالعه یکی از محدودیتهای مهم بوده است. همچنین نشستن یا دراز کشیدن آرام برای یک ساعت ممکن است به خودی خود باعث کاهش درد شود. شرکتکنندگان تنها یک جلسه درمان را بررسی کردند و جامعه آماری مطالعه نیز عمدتاً از افراد اسپانیاییتبار تشکیل شده بود، که تعمیمپذیری نتایج را محدود میکند.
محققان با وجود برخی محدودیتها اعلام کردند که نتایج اولیه نشان میدهد روش tVNS میتواند برای کاهش علائم آرتروز زانو امیدوارکننده باشد. این روش از نظر ایمنی، امکان اجرا، پذیرش و تأثیرگذاری نتایج مثبتی داشته است. برای اطمینان بیشتر، نیاز به مطالعات گستردهتر با جلسات درمانی بیشتر، مقایسه با گروههای تحت کنترل و بررسی عوامل مختلف در افراد متفاوت وجود دارد. اگر این پژوهشها انجام شود، tVNS میتواند به عنوان یک روش ایمن و مؤثر برای کاهش درد زانو در بیماران مبتلا به آرتروز مورد استفاده قرار گیرد.