درمان بی خوابی با روش‌هایی مانند CBT-I می‌تواند امید تازه‌ای برای بهبود زندگی بزرگسالان مبتلا به ADHD باشد.
به گزارش تکناک، تحقیقات جدید نشان می‌دهد بزرگسالانی که مبتلا به اختلال نقص توجه/بیش‌فعالی (ADHD) هستند، اغلب در ارزیابی‌های مربوط به شادی و کیفیت زندگی امتیاز پایین‌تری کسب می‌کنند. اما پژوهش جدیدی نشان داده است که شاید خود این اختلال مقصر اصلی نباشد.
دانشمندان دانشگاه ساوت‌همپتون بریتانیا و مؤسسه علوم اعصاب هلند دریافته‌اند که شدت بی‌خوابی -نه صرفاً کیفیت خواب یا تغییرات ریتم شبانه‌روزی بدن- نقش مستقیم و چشم‌گیری در تشدید علائم ADHD و کاهش کیفیت زندگی در بزرگسالان میانسال و مسن دارد.
فهرست مطالب
یافته‌های کلیدی از مطالعه‌ای با بیش از ۱۳۰۰ شرکت‌کننده
این پژوهش با بررسی داده‌های ۱۳۶۴ فرد (میانگین سنی ۵۲ سال) از «بانک اطلاعات خواب هلند» انجام شده است. این افراد پرسش‌نامه‌هایی درباره علائم ADHD، اختلالات خواب، زمان خواب/بیداری، افسردگی و کیفیت زندگی را تکمیل کرده بودند.
پژوهشگران دریافتند که افراد مبتلا به اختلال کم‌توجهی-بیش‌فعالی (ADHD) اغلب با مشکلات خواب مانند: بی‌خوابی شدید، خواب بی‌کیفیت و تمایل به دیر خوابیدن روبه‌رو هستند. جالب اینجا است که در بین این مشکلات، فقط بی‌خوابی شدید به صورت مستقیم بر کاهش کیفیت زندگی این افراد تأثیر می‌گذارد. این یافته‌ها اهمیت توجه به الگوی خواب را در مدیریت ADHD پررنگ می‌کند.
چرخه معیوب بین بی خوابی و ADHD
دکتر سارا ال. چلاپا، سرپرست تحقیقات گفت: «یافته‌های ما ارتباط روشنی میان شدت بی‌خوابی، علائم ADHD و کاهش رضایت از زندگی نشان می‌دهند. خواب آشفته می‌تواند بر عملکردهای شناختی و تعادل روانی تأثیر بگذارد. از سوی دیگر، خود ADHD ممکن است باعث اختلالات خواب شود. بنابراین یک چرخه تقویتی بین این دو شکل می‌گیرد.»
درمان بی خوابی
تحقیقات نشان می‌دهد که رابطه بین ADHD و اختلالات خواب شبیه یک معما است: آیا بی‌خوابی باعث تشدید ADHD می‌شود یا بالعکس؟ اما خبر امیدوارکننده این است که درمان بی خوابی، در مقایسه با تغییر الگوی خواب ذاتی فرد، راهکار ساده‌تری است.
حداقل ۲۵ درصد از بزرگسالان مبتلا به ADHD با مشکلاتی مثل دیر به خواب رفتن، سندرم پای بی‌قرار، خواب‌آلودگی روزانه و به‌ویژه بی‌خوابی دست‌وپنجه نرم می‌کنند. جالب اینجا است که این مشکلات حتی در افرادی که داروهای ADHD مصرف می‌کنند یا اصلاً دارویی استفاده نمی‌کنند، همچنان وجود دارد.
درمان رفتاری بی خوابی با CBT-I
تیم تحقیقاتی دانشگاه ساوت‌همپتون تأکید دارد که باید تمرکز بیشتری بر درمان بی‌خوابی و بهبود کیفیت زندگی بزرگسالان مبتلا به ADHD معطوف شود. یکی از روش‌های مؤثر پیشنهادی، درمان شناختی-رفتاری برای بی خوابی (CBT-I) است، که به تازگی موفقیت‌های چشم‌گیری در این زمینه داشته است.
دکتر ساموئل کورته‌زه، یکی از پژوهشگران این مطالعه عنوان کرد: «بزرگسالان دارای علائم ADHD بیشتر مستعد تجربه خواب بی‌کیفیت، بی‌خوابی و بداخلاقی به دلیل بی‌خوابی هستند، که همگی باعث کاهش رضایت از زندگی می‌شود.»
تمرکز تازه بر بیماران فراموش‌شده
این مطالعه، نخستین پژوهشی است که ارتباط میان اختلالات خاص خواب و کیفیت زندگی در بزرگسالان مبتلا به ADHD را آشکار می‌کند و توجه را از کودکان به سمت جمعیت بزرگسال و کمتر بررسی‌شده ADHD معطوف می‌کند. همچنین به افرادی که در سال‌های اخیر (و نه در کودکی) متوجه ADHD خود شده‌اند، امید تازه‌ای می‌بخشد.
با درک بهتر ارتباط پیچیده میان خواب و ADHD، می‌توان راهکارهای درمانی جدیدی ارائه داد، که کیفیت زندگی این افراد را بهبود بخشند. درمان بی خوابی با روش‌هایی مانند CBT-I یا بازتنظیم الگوی خواب می‌تواند یکی از این گزینه‌ها باشد.
