دو شرکت اوراکل و OpenAI در گامی بلند برای توسعه زیرساخت‌های هوش مصنوعی در ایالات متحده، از آغاز فاز جدیدی از پروژه ساخت ابرمرکز داده Stargate خبر دادند.
به گزارش تکناک، بر اساس اعلام رسمی، این دو شرکت قصد دارند ۴.۵ گیگاوات ظرفیت جدید زیرساختی برای مراکز داده در خاک آمریکا ایجاد کنند؛ ظرفیتی که مجموع توان برنامه‌ریزی‌شده OpenAI را به بیش از ۵ گیگاوات خواهد رساند. نکته قابل توجه آنکه برخلاف فاز اولیه پروژه، شرکت SoftBank در این مرحله از تأمین مالی، مشارکت ندارد.
پروژه Stargate که نخستین‌بار در ژانویه اعلام شد، شامل ساخت ۲۰ مرکز داده عظیم است، که هر یک وسعتی معادل ۵۰۰ هزار فوت مربع (حدود ۴۶٬۴۵۰ متر مربع) دارند. هدف از اجرای این پروژه، فراهم‌سازی ظرفیت لازم برای پردازش‌های سنگین هوش مصنوعی و پشتیبانی از نسل‌های آینده مدل‌های زبانی و سیستم‌های هوشمند است. با وجود این، در همان ابتدا این پرسش مهم مطرح شد که چگونه قرار است برق مورد نیاز این مراکز داده تأمین شود؛ موضوعی که با توجه به ظرفیت محدود شبکه برق ایالات متحده، چالشی جدی به حساب می‌آید.
اکنون با اعلام ظرفیت ۴.۵ گیگاواتی جدید، این پرسش تا حدی پاسخ داده شده است. این میزان از توان الکتریکی عمدتاً برای تأمین برق تجهیزات پردازشی، سیستم‌های خنک‌کننده و شبکه پیشرفته‌ای است که در مراکز داده مبتنی بر هوش مصنوعی مورد استفاده قرار می‌گیرند. متخصصان این حوزه بر این باور هستند که تأمین توان الکتریکی، به یکی از موانع اصلی توسعه زیرساخت‌های هوش مصنوعی در جهان تبدیل شده است و این پروژه می‌تواند نقشی راهبردی در عبور از این چالش ایفا کند.
شرکت OpenAI اعلام کرده است که زیرساخت ۵ گیگاواتی می‌تواند نیروی لازم را برای بیش از دو میلیون تراشه پردازنده هوش مصنوعی تأمین کند. هرچند جزئیات دقیقی از نوع تراشه‌ها منتشر نشده است، اما در محاسبات اولیه، اگر تمامی توان الکتریکی صرف پردازنده‌ها شود، این مقدار انرژی می‌تواند به طور نظری برق مورد نیاز برای ۳.۵۷۱ میلیون تراشه Blackwell Ultra با توان مصرفی ۱.۴ کیلووات یا ۱.۳۸۸ میلیون تراشه Rubin Ultra با مصرف ۳.۶ کیلووات را تأمین کند. با وجود این، در دنیای واقعی تنها نیمی از توان مراکز داده به شتاب‌دهنده‌های هوش مصنوعی اختصاص می‌یابد و عوامل دیگری مانند ضریب بهره‌وری انرژی (PUE) نیز باید در نظر گرفته شوند؛ از این رو، تعداد واقعی تراشه‌های قابل پشتیبانی پایین‌تر خواهد بود.
گزارش‌ها حاکی از آن است که مراکز داده جدید اوراکل و OpenAI با ظرفیت ۴.۵ گیگاوات قرار است در ایالت‌هایی چون تگزاس، میشیگان، ویسکانسین و وایومینگ احداث شوند. هنوز محل دقیق ساخت‌وسازها مشخص نشده است، اما منابع مطلع می‌گویند که پروژه‌های آزمایشی در حال اجرا هستند.
یکی از مهم‌ترین پروژه‌ها، سایت Abilene در ایالت تگزاس است؛ مرکزی که با عنوان Stargate I شناخته می‌شود و به عنوان پایلوت اصلی برای بررسی توانایی OpenAI در توسعه سریع زیرساخت‌ها مورد استفاده قرار گرفته است. به گفته مدیران این شرکت، تجربه کسب‌شده از این سایت آزمایشی در اجرای مراکز بعدی نقش کلیدی خواهد داشت.
بخشی از زیرساخت‌های Stargate I هم‌اکنون وارد مرحله بهره‌برداری شده‌اند. شرکت اوراکل در هفته‌های گذشته نصب رک‌های سرور مجهز به پلتفرم GB200 شرکت انویدیا را آغاز کرده است. OpenAI نیز با استفاده از این تجهیزات، فعالیت‌های اولیه در زمینه آموزش و استنتاج مدل‌های هوش مصنوعی را کلید زده است؛ اقداماتی که بخشی از برنامه‌های تحقیقاتی نسل آینده این شرکت به حساب می‌آیند.
با توجه به افزایش رقابت جهانی در زمینه توسعه مدل‌های بنیادین و زیرساخت‌های هوش مصنوعی، پروژه Stargate می‌تواند نقطه عطفی در توانمندسازی زیرساخت ملی ایالات متحده محسوب شود و جایگاه اوراکل و OpenAI را در این عرصه تثبیت کند.
