خطوط تولید آمریکا در سال ۲۰۲۵ مجموعاً بیش از ۳۰۰ هواپیمای جنگنده در سال تولید می‌کنند؛ که علی‌رغم تعطیلی برخی خطوط مانند F-22 و برنامه‌ریزی برای توقف تولید Super Hornet تا سال ۲۰۲۷، همچنان آماری قابل توجه است.
به گزارش تکناک، این کشور همچنان به‌عنوان بزرگ‌ترین قطب تولید هواپیمای جنگنده پیشرفته در جهان شناخته می‌شود و شرکت‌های بزرگ آمریکایی همچون Boeing و Lockheed Martin نقش اصلی را در این صنعت ایفا می‌کنند. این کشور با تولید مدل‌هایی چون F-16، F-15، F/A-18، F-22، F-35 و جنگنده نسل ششم F-47، جایگاه بی‌رقیبی در عرصه فناوری‌های دفاعی دارد.
فهرست مطالب
تمرکز بر نسل پنجم و آینده‌نگری برای نسل ششم
ارتش ایالات متحده در حال حرکت به‌سوی تشکیل ناوگانی متشکل از جنگنده‌های نسل پنجم و ششم است. جنگنده‌های نسل چهارم و نیم مانند Super Hornet به‌تدریج از خدمت خارج می‌شوند یا به‌روزرسانی‌های گسترده‌ای دریافت می‌کنند. در این میان، جنگنده F-35 با سه مدل A، B و C، ستون فقرات ناوگان هوایی نسل پنجم آمریکا و متحدانش به‌شمار می‌رود.
شرکت Lockheed Martin تنها در ماه آوریل ۲۰۲۵، رکورد تحویل ۲۳ فروند را ثبت کرد و در تلاش است رکورد سالانه ۱۵۶ فروند را نیز پشت سر بگذارد. تاکنون بیش از ۱۲۰۰ فروند F-35 در مدل‌های مختلف تحویل شده که ۹۰ درصد آنها مربوط به مدل A است.
با وجود چالش‌های مربوط به یکپارچه‌سازی بسته فناوری TR-3، تحویل ترکیبی از هواپیماهای تازه‌ساخت و نمونه‌های ذخیره‌شده ادامه دارد. در همین حال، صادرات F-35 نیز به کشورهایی نظیر ایتالیا، ژاپن، سنگاپور و بریتانیا در حال گسترش است.
F-16؛ جنگنده کهنه‌کار با تقاضای جهانی
علی‌رغم قدمت بالای F-16، این جنگنده همچنان مشتریان خود را دارد. Lockheed Martin اعلام کرده که ۱۴۰ سفارش قطعی برای این هواپیما از کشورهایی مانند بحرین، بلغارستان، اردن، اسلواکی و تایوان دریافت کرده و در کنار آن، ۱۱۷ فروند از مدل Block 70 نیز در صف تولید قرار دارد. تولید سالانه این مدل از ۵ فروند در سال ۲۰۲۳ به ۱۶ فروند در ۲۰۲۴ و پیش‌بینی ۲۳ تا ۲۶ فروند در سال ۲۰۲۵ رسیده است. ترکیه نیز قرارداد مستقلی برای خرید این مدل منعقد کرده و بازار جهانی این جنگنده تا سقف ۳۰۰ فروند دیگر جای توسعه دارد.
F-15EX؛ بازگشت قدرتمند یک غول کلاسیک
شرکت Boeing نیز با شتاب در حال تولید مدل ارتقایافته F-15EX Eagle II است. با وجود آنکه این جنگنده از لحاظ طراحی به دهه‌های گذشته بازمی‌گردد، اما با اویونیک پیشرفته، معماری باز ماموریتی و قابلیت حمل تسلیحات مافوق صوت، یکی از ستون‌های مقابله با تهدیدات هم‌سطح در نظر گرفته می‌شود. تاکنون ۹۰ فروند از این مدل سفارش داده شده و هدف تحویل دو فروند در ماه تا پایان ۲۰۲۶ در دستور کار است. اندونزی نخستین مشتری خارجی احتمالی این جنگنده خواهد بود و کشورهای دیگری چون عربستان، اسرائیل، مصر و لهستان نیز در حال بررسی آن هستند.
پایان راه برای Super Hornet
با وجود قرارداد ۱.۳ میلیارد دلاری اخیر نیروی دریایی آمریکا برای خرید ۱۷ فروند دیگر از F/A-18 Super Hornet، شرکت Boeing اعلام کرده که تولید این مدل تا سال ۲۰۲۷ به پایان خواهد رسید. کاهش تعداد سفارش‌ها و عدم موفقیت در بازارهای بین‌المللی از دلایل اصلی این تصمیم اعلام شده‌اند. با این حال، ارتقای مدل‌های موجود به استاندارد Block 3 برای حفظ بهره‌وری این ناوگان همچنان ادامه دارد.
آغاز عصر F-47؛ جنگنده نسل ششم در راه است
پنتاگون در بودجه پیشنهادی سال مالی ۲۰۲۶ تمرکز اصلی خود را روی توسعه جنگنده نسل ششم F-47 قرار داده و برنامه موازی نیروی دریایی برای ساخت F/A-XX را تا حد زیادی کنار گذاشته است. هدف این است که منابع صنعتی و انسانی موجود تنها به یک پروژه پیشرفته اختصاص یابد. هرچند مبلغ ۷۴ میلیون دلار برای ادامه تحقیقات در برنامه FA-XX در نظر گرفته شده، اما گمانه‌زنی‌ها حاکی از آن است که نسخه‌ای اصلاح‌شده از F-47 در نهایت جایگزین F/A-XX خواهد شد.
در تحولی جالب، گزارش‌هایی از پیشنهاد رئیس‌جمهور وقت آمریکا، دونالد ترامپ، برای فروش F-47 به ژاپن منتشر شده است. او در گفت‌وگویی با نخست‌وزیر ژاپن، این جنگنده را به‌عنوان نماد تقویت مشارکت دفاعی بین دو کشور مطرح کرده است. با وجود آنکه توکیو تاکنون واکنشی رسمی به این پیشنهاد نشان نداده، اما به‌دلیل تأخیر در برنامه چندملیتی GCAP با ایتالیا و بریتانیا، ممکن است در آینده نزدیک به سمت خرید F-47 یا افزایش تعداد F-35های خود سوق داده شود.
