یک ابرصاعقه که از شرق ایالت تگزاس آغاز شد و تا نزدیکی کانزاسسیتی امتداد یافت، با طول بیسابقه ۸۲۹ کیلومتر، رکورد طولانیترین صاعقه ثبتشده در جهان را شکست.
به گزارش تکناک، اکنون این ابرصاعقه به عنوان طولانیترین صاعقه ثبتشده در تاریخ بشر در آرشیو رسمی سازمان جهانی هواشناسی (WMO) به ثبت رسیده است.
این ابرصاعقه که در تاریخ ۲۲ اکتبر ۲۰۱۷ به وقوع پیوسته، در عرض چند ثانیه، مسافتی معادل یک ساعت و نیم پرواز با هواپیمای ایرباس A320 را پیموده است. سازمان جهانی هواشناسی در گزارشی رسمی اعلام کرد که این رویداد در منطقه دشتهای بزرگ آمریکای شمالی رخ داده؛ منطقهای که بهواسطه شکلگیری طوفانهای عظیم همرفتی، همواره مستعد تولید بارهای الکتریکی بسیار قدرتمند است.
ابرصاعقهها از جمله پدیدههای نادری هستند که توسط سامانههای همرفتی مقیاس میانی (MCS) تولید میشوند؛ سامانههایی متشکل از خوشههای طوفانهای تندری که به صورت یکپارچه و در ابعاد عظیم فعالیت میکنند. این سامانهها میتوانند مناطق وسیعی را دربرگیرند و تا ۱۲ ساعت یا بیشتر ادامه داشته باشند. به طور معمول، چنین پدیدههایی در دو منطقه از جهان بیشتر دیده میشوند، که شامل دشتهای مرکزی ایالات متحده و کانادا و حوضه رودخانه لا پلاتا در آمریکای جنوبی هستند.
رکورد پیشین متعلق به صاعقهای ۷۶۸ کیلومتری بود، که در سال ۲۰۲۰ در جنوب ایالات متحده رخ داد. اما دانشمندان با بهرهگیری از فناوریهای نوین تصویربرداری ماهوارهای، موفق به شناسایی صاعقه سال ۲۰۱۷ شدهاند، که به دلایلی در تحلیلهای اولیه طوفان، ثبت نشده بود.
پیشرفت در فناوریهای ماهوارهای، نقش مهمی در شناسایی و ثبت این پدیده ایفا کرده است. ابزارهایی همچون نقشهبردار صاعقه Geostationary Lightning Mapper (GLM) در ماهوارههای سری R ایالات متحده، Lightning Imager در ماهوارههای Meteosat نسل سوم اروپا و Lightning Mapping Imager چین، امکان پایش دقیقتر پدیدههای شدید جوی از جمله ابرصاعقهها را فراهم کردهاند.

شبکههای زمینی Lightning Mapping Array (LMA) در گذشته برای ثبت فاصله و زمان صاعقهها مورد استفاده قرار میگرفتند، اما این سامانهها در شناسایی صاعقههای فراتر از محدوده استاندارد با محدودیتهایی مواجه بودند.
والت لیونز (Walt Lyons)، کارشناس برجسته صاعقه و عضو کمیته تخصصی سازمان جهانی هواشناسی در این زمینه گفت: «مطالعه ابرصاعقهها، بینش جدیدی درباره الگوهای الکتریکی در طوفانهای مقیاس میانی به ما میدهد. همچنین این پدیده نشاندهنده تهدید صاعقههایی است که میتوانند صدها کیلومتر از منطقه تولید بار الکتریکی فاصله بگیرند و ناگهان ظاهر شوند.»
سلست سائولو (Celeste Saulo)، دبیرکل سازمان جهانی هواشناسی، درباره اهمیت این یافتهها هشدار داد: «صاعقه، پدیدهای حیرتانگیز اما خطرناک است، که سالانه جان هزاران نفر را در سراسر جهان میگیرد. این نوع پدیدهها میتوانند تأثیرات جدی بر ایمنی پرواز، آغاز آتشسوزیهای گسترده و تهدید جوامع محلی داشته باشند.»
این رکورد ابرصاعقه آمریکا در کنار رکوردهای دیگری مانند طولانیترین مدت زمان صاعقه (۱۷.۱۰۲ ثانیه در سال ۲۰۲۰ بر فراز اوروگوئه و آرژانتین) و مرگبارترین صاعقه ثبتشده (که در سال ۱۹۷۵ باعث مرگ ۲۱ نفر در زیمبابوه شد) در آرشیو جهانی سازمان جهانی هواشناسی قرار گرفته است.
با وجود احتمال بسیار اندک برخورد مستقیم با یک ابرصاعقه، صاعقهها همچنان از خطرناکترین پدیدههای طبیعی به حساب میآیند. آمارها نشان میدهند که سالانه حدود ۲۴۰ هزار نفر در جهان با صاعقه مواجه میشوند، که ۱۰ درصد آنها جان خود را از دست میدهند. بازماندگان نیز با آسیبهای جدی عصبی، سوختگی، اختلال حافظه و آسیبهای روانی مواجه میشوند.
مایکل جی. پترسون (Michael J. Peterson)، نویسنده ارشد این تحقیق و پژوهشگر مرکز تحقیقات طوفانهای شدید در مؤسسه فناوری جورجیا گفت: «ما اکنون در نقطهای هستیم که اکثر مناطق مستعد ابرصاعقه در جهان تحت پوشش ماهوارههای زمینثابت قرار دارند. با گسترش دادههای ثبتشده، حتی نادرترین انواع صاعقه نیز قابل مشاهده خواهد بود و میتوان تأثیرات آن بر زندگی بشر را با دقت بیشتری بررسی کرد.»
کارشناسان هشدار میدهند که ایمنی در برابر صاعقه مستلزم رعایت نکاتی ساده اما حیاتی است. لیونز تأکید کرد: «تنها مکانهای امن در برابر صاعقه، ساختمانهایی با سیمکشی و لولهکشی یا خودروهای فلزی کاملاً بسته هستند. چادرهای ساحلی، ایستگاههای اتوبوس، یا وسایل نقلیه بدون سقف فلزی، ایمن نیستند. اگر دادههای قابل اعتماد نشان دهند که صاعقه در شعاع ۱۰ کیلومتری قرار دارد، بلافاصله باید به مکان ایمن پناه برد.»