مطالعهای جدید نشان میدهد که هورمون درمانی در افراد ترنس، علاوه بر تغییرات ظاهری، الگوی الکتریکی قلب را نیز دگرگون میکند و با هویت جنسیتی فرد هماهنگ میشود.
به گزارش تکناک، هورمون درمانی تأییدکننده جنسیت (GAHT) به مجموعه درمانهایی گفته میشود که به افراد ترنس کمک میکند تا ویژگیهای فیزیکی بدن با هویت جنسیتی آنها همسو شود:
- زنان ترنس اغلب برای کاهش اثرات هورمون تستوسترون و ایجاد ویژگیهای زنانه، از داروهای استروژنی همراه با داروهای ضدآندروژن استفاده میکنند، یا تحت جراحیهایی قرار میگیرند که تولید تستوسترون را متوقف میکند.
- مردان ترنس نیز تستوسترون دریافت میکنند تا ویژگیهای مردانه در بدن آنها ایجاد شود.
فهرست مطالب
ارتباط هورمون درمانی با بیماریهای قلبی-عروقی
برخی دادههای نوظهور نشان میدهند که هورمون درمانی تأییدکننده جنسیت ممکن است با افزایش خطر بیماریهای قلبی-عروقی همراه باشد، اما این رابطه هنوز بهخوبی پژوهش نشده است.

در این تحقیق جدید که در فرانسه انجام شده است، پژوهشگران برای اولینبار بررسی کردهاند که چگونه که هورمون درمانی تأییدکننده جنسیت بر فعالیت الکتریکی قلب، بهویژه فاصله QTc اثر میگذارد. فاصله QTc معیاری مهم در نوار قلب است، که میتواند نشانگر اختلالات ریتمی قلب باشد.
QTc چیست و چرا مهم است؟
در نوار قلب (ECG)، فعالیت الکتریکی قلب طی یک ضربان در قالب موجی به نام PQRST ثبت میشود، که به معنای زیر است:
- موج P: فعالیت دهلیزها هنگام انقباض
- مجموعه QRS: فعالیت بطنها هنگام انقباض
- موج T: بازگشت الکتریکی بطنها هنگام استراحت
فاصله QT مدت زمان انقباض تا استراحت بطنها را نشان میدهد، اما چون این فاصله با ضربان قلب تغییر میکند، باید به صورت اصلاحشده با نامQTc (QT corrected) اندازهگیری شود.
مقدار نرمال QTc بین ۳۵۰ تا ۴۵۰ میلیثانیه برای مردان و ۳۶۰ تا ۴۶۰ میلیثانیه برای زنان است. مقادیر خارج از این محدوده میتوانند نشاندهنده مشکلات خطرناک ریتم قلبی باشند.
طراحی مطالعه و نتایج کلیدی
بین ژانویه ۲۰۲۱ تا ژانویه ۲۰۲۳، ۱۳۵ فرد ترنس به بخش غدد دانشگاه بوردو مراجعه کردند. از این میان، ۱۲۰ نفر (۶۴ مرد ترنس و ۵۶ زن ترنس) در مطالعه شرکت داده شدند. در این میان، از ۳۳ نفر آنها (۱۸ مرد ترنس و ۱۵ زن ترنس) قبل و بعد از شروع هورمون درمانی، نوار قلب گرفته شد و دانشمندان این نوار قلبها را تحلیل کردند.
اطلاعاتی که در این تحقیق ثبت شدند، عبارتانداز:
- جزئیات نوار قلب شامل QTc
- سطح هورمونهای خون (تستوسترون، استروژن، پروژسترون، پرولاکتین، گنادوتروپینها)
- اطلاعات بالینی مثل وزن، فشار خون و داروهای مصرفی
نتایج علمی هورمون درمانی
نتایج این تحقیق به شرح زیر بود:
- مردان ترنس پس از دریافت تستوسترون، کاهش متوسط ۱۷ میلیثانیهای در QTc داشتند.
- زنان ترنس پس از دریافت استروژن و ضدآندروژن، افزایش متوسط ۲۰ میلیثانیهای در QTc از خود نشان دادند.
سطح بالاتر تستوسترون با کاهش QTc و سطح پایینتر آن با افزایش QTc همراه بود. این تغییرات مشابه تفاوت طبیعی بین مردان و زنان بود و نشان میدهد که هورمون درمانی به همسویی فیزیولوژیکی در قلب نیز کمک میکند.

تفسیر نتایج و اهمیت بالینی هورمون درمانی
محققان بیان کردند: «هورمون درمانی زنانه با افزایش QTc در زنان ترنس همراه بود، در حالی که هورمون درمانی مردانه باعث کاهش QTc در مردان ترنس شد. این تغییرات مشابه تفاوتهای طبیعی بین مردان و زنان است.»
نکته مهم این است که تغییرات QTc مشاهدهشده فیزیولوژیکی بودند و بیماریزا نبودند. اما در برخی موارد (مثل زنان ترنس با QTc طولانی)، باید در تجویز برخی داروها که QT را بیشتر افزایش میدهند (مثل برخی داروهای ضدافسردگی یا ضدروانپریشی) احتیاط کرد.
محدودیتهای مطالعه
این مطالعه محدودیتهایی نیز داشت، که برخی از آنها عبارتانداز:
- تعداد شرکتکنندگان کم بود.
- برخی دادههای هورمونی (مثل پرولاکتین و پروژسترون) ناقص بودند.
- شرکتکنندگان تنها از یک مرکز درمانی انتخاب شدند.
- مدتزمان پیگیری کوتاه بود.
هماهنگی قلب با هویت جنسی
این یافتهها نشان میدهند که تاثیر هورمون درمانی فقط به ظاهر بدن محدود نمیشود. ریتم الکتریکی قلب نیز میتواند با هویت جنسیتی فرد هماهنگ شود. اگرچه این تغییر بیخطر است، اما نیاز به آگاهی و نظارت پزشکی، بهویژه در هنگام مصرف داروهای قلبی یا اعصاب دارد.