در صورتی که تمامی مردم جهان چراغهای خود را بهطور همزمان روشن کنند، پیامدهای فنی، زیستمحیطی و حتی نجومی گستردهای رخ خواهد داد.
به گزارش تکناک، کارشناسان انرژی هشدار میدهند که این اقدام میتواند به یک جهش ناگهانی و عظیم در تقاضای برق منجر شود که زیرساختهای شبکههای برق را در معرض خطر قرار میدهد.
برق، انرژیای است که با استفاده از منابع متنوعی مانند زغالسنگ، گاز طبیعی، اورانیوم، آب، باد و نور خورشید تولید میشود و از طریق شبکه توزیع برق به خانهها و مشاغل منتقل میگردد. در این سیستم، تعادل بین تولید و مصرف برق باید بهصورت لحظهای حفظ شود؛ چرا که حتی چند ثانیه ناپایداری میتواند به خاموشی گسترده منجر شود.
وقتی فردی چراغی را روشن میکند، در واقع برق را از شبکه میکشد و ژنراتور باید بلافاصله به همان میزان انرژی به شبکه وارد کند. اپراتورهای سیستم با کمک حسگرها و رایانههای پیشرفته، نوسانات تقاضا را لحظهبهلحظه پایش میکنند و ظرفیت تولید را متناسب با آن تنظیم مینمایند.
اما در صورتی که تمام مردم جهان چراغهای خود را بهصورت همزمان روشن کنند، یک جهش سنگین و ناگهانی در مصرف برق رخ میدهد که نیروگاهها باید ظرف مدت کوتاهی آن را جبران کنند. این در حالی است که نیروگاههای زغالسنگ و هستهای بهرغم توان بالای تولید، در مواقع خاموشی یا تعمیرات، ساعاتی طول میکشد تا دوباره راهاندازی شوند. حتی در حالت عملیاتی نیز واکنش آنها به تغییر بار کند است.
در مقابل، نیروگاههایی که با گاز طبیعی کار میکنند، توانایی بیشتری در پاسخ سریع به تغییرات بار دارند و معمولاً در زمانهای اوج مصرف مانند بعدازظهرهای گرم تابستانی فعال میشوند.

منابع تجدیدپذیر مانند خورشید، باد و آب، با وجود مزایای زیستمحیطی، توان پاسخگویی فوری به تغییرات شدید تقاضا را ندارند. زیرا سرعت وزش باد ثابت نیست و میزان نور خورشید نیز در همه مناطق یکنواخت نیست.
اگرچه باتریهای صنعتی بزرگ برای تثبیت جریان برق بهکار میروند، اما هنوز توان تأمین برق یک شهر کامل را ندارند و علاوه بر هزینه بالا، بسیار سریع تخلیه میشوند. برخی نیروگاههای برقآبی با پمپاژ آب در ساعات کممصرف و استفاده مجدد در ساعات اوج، بخشی از این بار را جبران میکنند.
با وجود این نگرانیها، کارشناسان تأکید میکنند که دو عامل مانع از فروپاشی کامل سیستم برق جهانی خواهد شد. نخست، نبود یک شبکه سراسری برق در سطح جهان است. بیشتر کشورها شبکههای داخلی یا منطقهای مستقل دارند که در صورت بحران، میتوانند از یکدیگر جدا شوند. برای مثال، شبکههای برق ایالات متحده و کانادا بههم متصلاند، اما در صورت نیاز، بهسرعت قابل تفکیک هستند.
دوم، استفاده گسترده از لامپهای LED در دو دهه اخیر است. این لامپها با مصرف برق بسیار کمتر نسبت به لامپهای سنتی، روشنایی بیشتری تولید میکنند و بار کمتری به شبکه وارد میکنند. بنا بر اعلام وزارت انرژی ایالات متحده، استفاده از LED سالانه بهطور متوسط ۲۲۵ دلار صرفهجویی برای هر خانوار به همراه دارد و تا سال ۲۰۲۰، تقریباً نیمی از خانههای آمریکا بهطور کامل یا عمده از این فناوری بهرهمند بودند.

فراتر از مسائل فنی، باید به پیامدهای زیستمحیطی و بصری نیز توجه داشت. روشن شدن همزمان چراغها موجب افزایش چشمگیر پدیدهای بهنام “درخشش آسمان” یا sky glow میشود؛ حالتی که در آن نور مصنوعی با ذرات گرد و غبار در جو برخورد کرده و روشنایی مبهمی در آسمان شب ایجاد میکند.
نور مصنوعی اغلب به شکل غیربهینه مصرف میشود. نمونههای آن شامل ساختمانهای اداری خالی با چراغهای روشن، یا چراغهای خیابانی هستند که بهجای سطح زمین، به آسمان نور میتابانند. حتی سیستمهای روشنایی طراحیشده با دقت نیز ممکن است باعث آلودگی نوری شوند و در نتیجه، آسمان شب از دید ناظران زمینی پنهان بماند.
این آلودگی نوری میتواند با بر هم زدن چرخه طبیعی خواب و بیداری انسان، به سلامت جسمی آسیب برساند. همچنین، اثرات مخربی بر روی حیاتوحش دارد و موجب گمراهی پرندگان، حشرات و جانورانی چون لاکپشتهای دریایی میشود.
در صورت روشن شدن همزمان چراغهای جهان، احتمال بروز اختلال در برخی شبکههای برق وجود دارد، اما فروپاشی کامل سیستم جهانی بعید است. با این حال، افزایش آلودگی نوری و ناپدید شدن ستارگان از آسمان شب، از جمله پیامدهای قطعی این اتفاق خواهد بود؛ تصویری که شاید از نظر بصری چندان دلچسب نباشد.