ساختمان ۷۰۰ تنی کلیسای تاریخی Kiruna در سوئد، به دلیل گسترش معدن سنگ آهن، در عملیات بیسابقه مهندسی به طور کامل ۵ کیلومتر جابهجا شد.
به گزارش تکناک، این کلیسا که در سال ۱۹۱۲ تکمیل شده و پیشتر در یک نظرسنجی ملی به عنوان زیباترین ساختمان سوئد انتخاب شده بود، بهجای تخریب یا جداسازی قطعات، به صورت کامل از زمین جدا و روی سامانههای حملونقل ویژه جابهجا شد؛ اقدامی که آن را به یکی از بزرگترین پروژههای حفاظت از میراث تاریخی اروپا تبدیل میکند.
شهر Kiruna در ایالت لاپلند سوئد به دلیل قرار گرفتن روی یکی از بزرگترین معادن سنگ آهن جهان، طی سالهای اخیر با تغییرات گسترده شهری مواجه شده است. گسترش معدن باعث نشست زمین و تهدید ساختمانهای تاریخی شهر شده و مسئولان شهری و شرکت معدنی LKAB را ناگزیر به اجرای پروژهای عظیم برای انتقال ۶ هزار سکنه و دهها ساختمان تاریخی کرده است. در این میان، کلیسای Kiruna به عنوان مهمترین نماد فرهنگی و مذهبی شهر، جایگاهی ویژه داشت و تصمیم گرفته شد که این اثر ارزشمند بهجای نابودی یا بازسازی مصنوعی، به صورت کامل جابهجا شود.

جابهجایی ساختمان چوبی کلیسای Kiruna سوئد با وزن ۷۱۳ تن، یکی از پیچیدهترین چالشهای مهندسی به شمار میرفت. این پروژه به بیش از هزار ساعت برنامهریزی و هماهنگی میان چندین تیم تخصصی نیاز داشت. شرکتهای بینالمللی Mammoet و Veidekke در همکاری با شرکت معدنی LKAB و سایر متخصصان، پیش از آغاز عملیات، مدلسازیهای رایانهای و آزمایشهای شبیهسازیشده انجام دادند.
در نخستین مرحله، ساختمان با جکهای هیدرولیکی تا ارتفاع ۱.۳ متر از سطح زمین بالا برده شد. سپس کلیسا روی سامانههای Self-Propelled Modular Transporters (SPMTs) قرار گرفت؛ وسیلهای که شامل دهها محور و چرخ مستقل است و امکان کنترل دقیق حرکت سازههای بسیار سنگین را فراهم میکند.
حرکت این کلیسای عظیم در روزهای ۱۹ و ۲۰ اوت ۲۰۲۵، در رویدادی به نام «راهپیمایی بزرگ کلیسا» انجام شد. هزاران نفر از ساکنان محلی، گردشگران و حتی پادشاه سوئد در محل حاضر بودند تا شاهد این رخداد تاریخی باشند. کلیسا مسیری ۵ کیلومتری را با سرعتی بسیار آهسته، حدود ۰.۵ کیلومتر در ساعت طی کرد و در طول مسیر یک سامانه نظارتی اختصاصی، پایداری کامل بنا را تضمین میکرد که توسط مهندسان توسعه یافته بود. همچنین برای جلوگیری از خطر، مسیر عبور کلیسا پیشتر عریض و ایمنسازی شده بود.

پس از رسیدن به محل تازه، کلیسا با دقت روی فونداسیونهای بتنی قرار گرفت. مکان جدید این بنا در میان گورستان و مرکز جدید شهر انتخاب شده است تا هم هویت تاریخی آن حفظ شود و هم پیوند معنوی و فرهنگی با جامعه برقرار بماند. نکته جالب این است که کلیسا ۱۸۰ درجه چرخانده شد و محراب آن اکنون رو به غرب قرار دارد؛ اقدامی نمادین که بنا را بهسوی شهر و مردم آن باز میکند.
شرکت LKAB در بیانیهای درباره این جابهجایی ساختمان کلیسا اعلام کرد: «هدف ما ایجاد مجموعهای منسجم است که در آن کلیسا و سایر ساختمانهای فرهنگی و مذهبی مانند تالار انجمن نیز منتقل شوند تا خاطره و هویت تاریخی شهر همچنان در قلب ساکنان زنده بماند.»
با وجود عظمت این پروژه، کلیسای Kiruna تنها بنای منتقلشده در جهان به این شیوه نیست. ساختمان Fu Gang در چین با وزنی نزدیک به ۲۰ هزار تن، رکورد گینس را به عنوان سنگینترین ساختمان منتقلشده بهصورت کامل در اختیار دارد. با وجود این، آنچه جابهجایی کلیسای Kiruna در سوئد را متمایز میکند، ماهیت تاریخی، مذهبی و فرهنگی آن، همچنین مشارکت گسترده مردم در این رخداد است.