نوشیدن قهوه قبل از اهدای خون، ممکن است کیفیت خون اهدایی را کاهش دهد و تأثیر انتقال خون را کم کند.
به گزارش تکناک، بر اساس آمار جهانی، حدود یک میلیارد نفر قهوه می‌نوشند، که تقریباً ۱۲.۶ درصد از جمعیت جهان هستند. روزانه بیش از ۲.۲۵ میلیارد فنجان قهوه در سراسر دنیا مصرف می‌شود. اگرچه تحقیقات گذشته فواید متعددی از کافئین برای سلامت نشان داده‌اند، اما این پژوهش جدید که توسط پژوهشگران دانشگاه کلرادو (Anschutz Medical Campus) انجام شده، بر موضوع دیگری تکیه کرده است.
فهرست مطالب
اولین شواهد از اثر کافئین بر گلبول‌های قرمز خون
پروفسور آنجلو دالسساندرو، پژوهشگر اصلی این مطالعه گفت: «تا به حال می‌دانستیم که قهوه روی مغز اثر می‌گذارد، اما این برای اولین بار است که تحقیقات نشان می‌دهد قهوه بر سلول‌های قرمز خون هم تأثیر می‌گذارد. بر اساس این یافته‌ها، حتی خوردن یک فنجان قهوه قبل از اهدای خون، می‌تواند از کیفیت خون اهدایی کم کند و کارایی آن را برای بیمارانی کاهش دهد که خون دریافت می‌کنند.»
بررسی علمی کاهش کیفیت خون اهدایی با قهوه
در این تحقیق، گلبول‌های قرمز خون ۱۳,۰۹۱ اهداکننده مورد بررسی قرار گرفت. محققان سطح کافئین در خون ذخیره‌شده را اندازه‌گیری و اثر آن بر متابولیسم سلول‌ها، شکنندگی غشا و نتایج انتقال خون بررسی کردند. در بخشی دیگر از مطالعه، ۸ داوطلب سالم، یک فنجان قهوه نوشیدند و خون آنها قبل و بعد آزمایش شد.
نتایج نشان داد که کافئین باعث کاهش ذخایر انرژی سلول‌های خونی (ATP و 2,3-BPG) می‌شود و آنها را شکننده‌تر می‌کند. گلبول‌های قرمز پس از انتقال نیز کارایی کمتری در رساندن اکسیژن به بافت‌ها داشتند.
مکانیسم اثر کافئین بر خون
- کافئین جلوی فعالیت گیرنده‌ای به نام ADORA2b را گرفت، که به گلبول‌های قرمز کمک می‌کند در شرایط کم‌اکسیژن دوام بیاورند.
- همچنین بعد از مصرف کافئین، فعالیت آنزیمی به نام G6PD کمتر شد، که از سلول‌ها در برابر آسیب محافظت می‌کند.
- در نتیجه، گلبول‌های قرمز سریع‌تر دچار آسیب شدند و انتقال خون اثربخشی کمتری داشت.
پیامدهای بالینی کاهش کیفیت خون اهدایی با قهوه
برخی کشورهای اروپایی از اهداکنندگان می‌خواهند که قبل از اهدای خون، مصرف کافئین را محدود کنند. این پژوهش نشان می‌دهد که تغییرات ساده رفتاری، مانند پرهیز از قهوه پیش از اهدای خون، می‌تواند کیفیت خون ذخیره‌شده را بهبود بخشد. همچنین در نظر گرفتن سبک زندگی اهداکننده و ژنتیک بیمار، راهی برای بهبود کیفیت انتقال خون است.
محدودیت‌های مطالعه
- تعداد داوطلبانی که قهوه نوشیدند تنها ۸ نفر بود.
- نمونه‌های خون اهداکنندگان حدود ۱۰ سال قبل جمع‌آوری شده بودند.
با وجود این، نتایج همچنان حاکی از اهمیت توجه به مصرف کافئین در زمان اهدای خون هستند.
این تحقیق نشان می‌دهد که قهوه و کافئین هرچند فواید زیادی برای سلامت دارند، اما می‌توانند کیفیت خون اهدایی را کاهش دهند. این موضوع اهمیت ویژه‌ای برای بیماران پرخطر مانند نوزادان و بیماران بدحال دارد، که بیشترین نیاز را به خون باکیفیت دارند.
