بازار خودروی ایران این روزها در شرایطی پیچیده و پرتنشی قرار دارد به نحوی که با وجود رکود شدید در معاملات، قیمتها همچنان دستخوش نوسانات غیرعادی است.
به گزارش تکناک، کارشناسان علت این وضعیت را مجموعهای از عوامل اقتصادی، سیاسی و مدیریتی میدانند که فضای بیاعتمادی، نبود قطعیت و کاهش تقاضا را تشدید کردهاند.
یکی از مهمترین مشکلات، رکود و ضعف تقاضا است. مشتریان بهدلیل کاهش قدرت خرید، تورم گسترده و بیاعتمادی به آینده اقتصادی، خرید خودرو را به تعویق انداخته یا از سبد خود حذف کردهاند. در نتیجه، عرضه از تقاضا پیشی گرفته و بازار در چرخهای معیوب گرفتار شده است.
نوسانات مداوم قیمت و سیاستگذاریهای متناقض نیز اوضاع را وخیمتر کرده است. با وجود افت معاملات، قیمت خودروهای داخلی همچنان رشد داشته که دلایلی چون افزایش هزینه مواد اولیه و تولید، شرایط کلان اقتصادی و اختلافات میان نهادهای تصمیمگیر در قیمتگذاری از جمله شورای رقابت، سازمان حمایت و خودروسازان بهویژه ایرانخودرو در این روند نقش دارند. این کشمکشها باعث شده اعتماد مشتریان کاهش یافته و ریسک خرید بالا برود.
بابک وفایی، کارشناس خودرو، تأکید میکند که رکود همچنان حرف اول بازار است. او میگوید برخی خودروهای داخلی با افزایش نسبی قیمت روبهرو شدهاند، در حالی که خودروهای وارداتی نیز تحت تأثیر جنگ تعرفهای میان دولت و مجلس گرانتر شدهاند. نبود شفافیت درباره تعرفه واردات باعث شده شرکتها با فرض تعرفههای بالا قیمتگذاری کنند و همین امر تقاضا را کاهش داده است.
وفایی اضافه میکند که با وجود افزایش قیمت رسمی، برخی خودروهای وارداتی در بازار آزاد حتی زیر قیمت شرکتها عرضه میشوند. او معتقد است ورود خودروهای خریداریشده توسط ایرانیان خارج از کشور و آزاد شدن حدود ۱۰ هزار دستگاه موجود در گمرک میتواند به کاهش قیمت منجر شود؛ هرچند شرکتها معمولاً تمایلی به کاهش رسمی قیمتها ندارند و در بهترین حالت نرخها را ثابت نگه میدارند.
در بخش تولید داخلی نیز کاهش عرضه مشاهده میشود که میتواند در ماههای آینده آثار منفی بیشتری بر بازار بگذارد. به گفته وفایی، برای بهبود شرایط، دولت، مجلس و نهادهای مرتبط باید هرچه زودتر به توافقی واحد برسند و از انتشار اخبار و تصمیمهای متناقض که بازار را متلاطم میکند پرهیز کنند. در غیر این صورت، رکود عمیقتر و چشمانداز بازار تیرهتر خواهد شد.