دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور ایالات متحده، روز جمعه فرمانی امضا کرد که بر اساس آن کارفرمایان برای ثبت درخواست‌های جدید ویزای H-1B ملزم به پرداخت هزینه‌ای ۱۰۰ هزار دلاری خواهند بود.
به گزارش تکناک، این رقم جهشی بی‌سابقه در مقایسه با هزینه کنونی ۲۱۵ دلاری ثبت‌نام در قرعه‌کشی محسوب می‌شود و نگرانی‌های گسترده‌ای در جامعه فناوری و دانشگاهی آمریکا برانگیخته است.
ویزای H-1B یکی از مهم‌ترین مسیرهای ورود نیروهای متخصص خارجی به بازار کار آمریکا است. این ویزا به شرکت‌ها اجازه می‌دهد نیروی کار ماهر در حوزه‌هایی مانند: IT، مهندسی، ریاضیات و پزشکی را جذب کنند. سالانه ۶۵ هزار ویزا در این چارچوب صادر می‌شود و ۲۰ هزار سهمیه اضافه نیز به فارغ‌التحصیلان خارجی دارای مدارک پیشرفته از دانشگاه‌های آمریکایی تعلق می‌گیرد. اعتبار اولیه این ویزا سه سال است و امکان تمدید یا تبدیل آن به گرین‌کارت وجود دارد.
کاخ سفید در توضیح این تصمیم اعلام کرد که هدف اصلی آن مقابله با سوءاستفاده‌های گسترده از این برنامه است. طبق آمار رسمی، سهم کارکنان IT با ویزای H-1B از ۳۲ درصد در سال ۲۰۰۳ به بیش از ۶۵ درصد در حال حاضر رسیده، در حالی که نرخ بیکاری میان فارغ‌التحصیلان تازه‌کار رشته علوم کامپیوتر به ۶.۱ درصد افزایش یافته است. دولت ترامپ معتقد است که این روند باعث حذف فرصت‌های شغلی برای کارگران آمریکایی شده است.
این تصمیم با واکنش تند در سیلیکون‌ولی همراه شد، چرا که بسیاری از داستان‌های موفقیت بزرگ فناوری در آمریکا ریشه در همین ویزا دارند. ایلان ماسک، مدیرعامل SpaceX و Tesla، نخستین‌بار با ویزای H-1B در آمریکا مشغول به کار شد. او در دسامبر گذشته در پاسخ به یک منتقد این برنامه در پلتفرم X نوشت: «دلیل حضور من و بسیاری از افرادی که آمریکا را با شرکت‌هایی مانند SpaceX و Tesla قدرتمند کردند، همین H1B بوده است. اگر این را نمی‌فهمید، بروید و به خودتان لعنت بفرستید. من برای این موضوع جنگی به راه می‌اندازم که هرگز تصور آن را نمی‌کنید.»
نمونه‌ای دیگر، مایک کریگر، هم‌بنیان‌گذار اینستاگرام و مدیر ارشد محصول شرکت Anthropic است. او که اصالتاً اهل برزیل و فارغ‌التحصیل دانشگاه استنفورد است، در ابتدای مسیر حرفه‌ای خود در شرکت Meebo با ویزای H-1B فعالیت می‌کرد. کریگر بعدها اعتراف کرد که هنگام راه‌اندازی اینستاگرام در سال ۲۰۱۰، به دلیل مشکلات اداری انتقال ویزا نزدیک بود که از ادامه مسیر منصرف شود.
انجمن سرمایه‌گذاری جسورانه آمریکا (NVCA) نیز در ماه‌های گذشته در نامه‌ای به بنیاد ملی علوم هشدار داده بود که افزایش سهمیه ویزای H-1B برای مهاجران تحصیل‌کرده و متخصص حیاتی است. این انجمن تأکید کرد که اگرچه این ویزا به طور مستقیم برای کارآفرینان ایدئال نیست، اما تجربه کاری ارزشمند و بستر لازم برای شکل‌گیری کارآفرینان مهاجر را در آینده فراهم می‌کند.
با وجود این، فرمان جدید دولت ترامپ نگرانی‌های تازه‌ای ایجاد کرده است. بسیاری از رهبران فناوری هشدار داده‌اند که این سیاست می‌تواند باعث مهاجرت نخبگان به کشورهای مهاجرپذیرتر شود و آمریکا را از چرخه رقابت جهانی در حوزه فناوری عقب بیندازد.
همچنین در بیانیه کاخ سفید آمده است که برخی شرکت‌ها در حالی هزاران نیروی H-1B جذب کرده‌اند که به طور هم‌زمان هزاران کارمند آمریکایی را اخراج کرده‌اند. بر اساس داده‌های رسمی، یک شرکت ناشناس در سال مالی جاری برای ۵۱۸۹ نیروی H-1B تأییدیه گرفته، در حالی که ۱۶ هزار شغل داخلی را حذف کرده است.
این فرمان اجرایی که با هدف «حفاظت از امنیت ملی» نیز توجیه شده است، امکان استثناهای موردی در شرایط خاص را پیش‌بینی می‌کند. همچنین وزارت کار موظف شده است که مقررات مربوط به سطح دستمزد را بازنگری کند تا از کاهش حقوق کارگران آمریکایی جلوگیری شود.
به این ترتیب، تصمیم جدید ترامپ آینده ویزای H-1B و نقش آن در رشد اقتصادی و نوآوری ایالات متحده را بیش از پیش در هاله‌ای از ابهام قرار داده است.
