گزارش جدید مؤسسه تحقیقاتی Jon Peddie Research (JPR) نشان می‌دهد که فروش کارت‌های گرافیک در سه‌ماهه دوم سال ۲۰۲۵ برخلاف روند همیشگی با جهشی غیرمنتظره همراه شد.
به گزارش تکناک، تحلیلگران دلیل اصلی آن را نگرانی از تعرفه‌های وارداتی آمریکا عنوان می‌کنند. این شرایط باعث شد که تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان CPU و GPU به‌طور هم‌زمان خریدهای خود را جلو بیندازند تا در صورت افزایش ناگهانی تعرفه‌ها متضرر نشوند. نتیجه این رفتار، به‌وجود آمدن «سه‌ماهه ساخت وحشت‌زده» به نقل از JPR بود؛ دوره‌ای که تقاضای فشرده‌شده باعث رونق بی‌سابقه در بازار شد.
بر اساس آمار منتشرشده، محموله‌های پردازنده‌های مرکزی (CPU) نسبت به سه‌ماهه نخست سال ۸ درصد و در مقیاس سالانه ۱۳ درصد رشد داشت. در این میان، پردازنده‌های دسکتاپ سهم خود را ۹ درصد افزایش دادند و به ۳۳ درصد کل بازار رسیدند؛ رشدی که در سال‌های اخیر و با تسلط لپ‌تاپ‌ها کمتر دیده شده بود.
در بخش پردازنده‌های گرافیکی (GPU)، ارسال‌ها ۸.۴ درصد افزایش یافت و به ۷۴.۷ میلیون واحد رسید. شرکت انویدیا توانست سهم بیشتری به دست آورد و رقبای خود یعنی AMD و اینتل را کنار بزند. با وجود این، اینتل همچنان در مجموع، فروش بیشتری دارد، چرا که سلطه آن در بازار پردازنده‌های لپ‌تاپی باعث می‌شود حجم بالایی از GPUهای مجتمع به نام این شرکت ثبت شود.
چشمگیرترین بخش آمار مربوط به کارت‌های گرافیک دسکتاپ مجزا یا همان AIBها بود، که فروش آنها نسبت به سه‌ماهه قبل ۲۷ درصد و نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۲۲ درصد افزایش یافت. عرضه مدل‌های تازه از سوی انویدیا، AMD و اینتل همراه با دسترسی بهتر محصولات انویدیا، باعث شد که سهم این شرکت در بازار کارت‌های گرافیک مجزا به ۹۴ درصد برسد.
این جهش غیرعادی در فصل دوم سال در شرایطی رخ داد که بازار در بیشتر مواقع در این زمان با افت روبه‌رو می‌شود و فروش‌ها به ماه‌های پایانی سال موکول می‌گردد. اما نگرانی از اعمال تعرفه‌های ۱۵ تا ۲۵ درصدی سبب شد که خرده‌فروشان و توزیع‌کنندگان، انبارهای خود را پر کنند و مصرف‌کنندگان نیز برای خرید زودهنگام هجوم بیاورند. همین روند باعث افزایش قیمت در مدل‌های پرچم‌دار و ایجاد کمیابی در بازار شد.
مؤسسه JPR هشدار داده است که این الگوی «خرید پیش از تعرفه» می‌تواند باعث افت تقاضا در سه‌ماهه سوم و چهارم شود، چرا که بسیاری از خریداران پیشاپیش اقدام به خرید کرده‌اند. در نتیجه احتمال دارد که بازار در ادامه سال با رکود نسبی مواجه شود.
یکی دیگر از عوامل تشدید این روند، عرضه کارت‌های گرافیک جدید انویدیا در سری Blackwell و GPUهای مبتنی بر RDNA 4 شرکت AMD بود. این محصولات درست در زمانی روانه بازار شدند که موج نگرانی از تعرفه‌ها اوج گرفته بود. بسیاری از گیمرهایی که اغلب برای پایداری سخت‌افزارهای تازه صبر می‌کردند، این بار تصمیم گرفتند بدون تأخیر خرید کنند.
هرچند، بخش میان‌رده بازار همچنان قیمت‌های به نسبت منطقی خود را حفظ کرده‌اند، چرا که شرکت‌ها به آن به عنوان محرک اصلی فروش تکیه کرده‌اند. اما در بخش پرچم‌داران، افزایش قیمت و کمیابی شدید به‌وضوح مشهود است. نمونه بارز آن GeForce RTX 5090 است که یافتن آن به قیمت رسمی تقریباً غیرممکن شده است.
تعرفه‌های دولت ترامپ نه‌تنها نمودارهای اقتصادی را دگرگون کرد، بلکه رفتار مصرف‌کنندگان به‌ویژه گیمرها را نیز تغییر داد. خریدهای زودهنگام بیشتر مشابه «خرید وحشت‌زده» بودند تا رشد طبیعی تقاضا باشند.
حال پرسش اصلی این است که آیا جهش میانه سال صرفاً یک اتفاق مقطعی بوده است یا آغاز چرخه‌ای پرنوسان در بازار سخت‌افزار خواهد بود؟ پاسخ به این پرسش به شدت کاهش تقاضا در سه‌ماهه‌های بعدی بستگی دارد. اگر افت شدید رخ دهد، بازار با اصلاحی بزرگ روبه‌رو می‌شود، اما در صورت کنترل تعرفه‌ها و عرضه پایدار محصولات، امکان دارد که این رونق ادامه یابد.
