در حال که جمعیت ایران به حدود ۹۲ میلیون نفر رسیده است، بر اساس تازه‌ترین گزارش‌ها هنوز نزدیک به ۱۸٫۸ میلیون نفر یعنی بیش از یک‌پنجم مردم هرگز از اینترنت استفاده نکرده‌اند.
به گزارش تکناک، این شکاف دیجیتال، به‌ویژه در مناطق روستایی، چشمگیر است. حدود ۲۷ درصد جمعیت کشور در روستاها زندگی می‌کنند و کمتر از ۶۰ درصد آنها به اینترنت دسترسی دارند؛ وضعیتی که بیش از ۵۵ هزار روستا را در بر می‌گیرد و بازتابی از زیرساخت‌های ناکافی است.
مسئله فقط جغرافیا نیست. در شهرهای کوچک و حاشیه کلان‌شهرها، گرانی اینترنت مانعی بزرگ است. با توجه به پیش‌بینی تورم ۲۳٫۹ درصدی برای سال ۱۴۰۴، خرید تنها یک گیگابایت اینترنت موبایل می‌تواند برای خانواده‌های کم‌درآمد به اندازه چند وعده غذایی هزینه داشته باشد.
این در حالی است که طبق گزارش Freedom House در سال ۲۰۲۴، درآمد سرانه ایران حدود ۱۸٬۱۳۰ دلار برآورد شده است؛ عددی که با واقعیت معیشتی بسیاری از خانوارها همخوانی ندارد و نشان می‌دهد فقر مالی به فقر دیجیتال تبدیل شده است.
سن نیز نقش تعیین‌کننده دارد. حدود یک‌چهارم جمعیت ایران بالای ۵۰ سال سن دارند و کمتر از نیمی از آنان به اینترنت دسترسی پیدا کرده‌اند. زنان روستایی با نرخ استفاده ۱۸٫۱ درصدی حتی بیش از این گروه از فضای مجازی دور مانده‌اند.
برای بسیاری از سالمندان، مهارت‌های ابتدایی دیجیتال هنوز ناشناخته است. بر اساس نظرسنجی مرکز افکارسنجی ملت در بهمن ۱۴۰۳،نزدیک به ۱۴٫۶ درصد کل ایرانیان هیچ‌گاه آنلاین نشده‌اند و این رقم در میان سالمندان و کم‌سوادان بسیار بالاتر است.
محدودیت‌های فنی و سیاسی نیز بر مشکل می‌افزاید. اختلال‌ها و قطعی‌های دوره‌ای، مانند قطع گسترده ژوئن ۲۰۲۵، نه‌تنها کاربران فعلی را آزار می‌دهد بلکه برای تازه‌واردان پیامی دلسردکننده دارد: «این دنیا برای شما نیست.»
با وجود این چالش‌ها، پیشرفت‌ها قابل توجه است. ضریب نفوذ اینترنت در ایران به ۷۹٫۶ درصد رسیده و نسبت به سال ۲۰۲۳ که ۱۹ میلیون نفر آفلاین بودند، اکنون حدود ۷۲۱ هزار نفر دیگر به شبکه پیوسته‌اند.
گسترش تدریجی ۵G که تا ۲۰۲۵ حدود ۳ درصد کشور را پوشش می‌دهد و پروژه‌های فیبر نوری نوید آینده‌ای روشن‌تر می‌دهند. آمار Statista پیش‌بینی می‌کند که اگر سرمایه‌گذاری‌ها ادامه یابد، ضریب نفوذ اینترنت تا سال ۲۰۲۶ به حدود ۸۹٫۸ درصد برسد.منبع:تابناک
