آلمان با رونمایی از ابرکامپیوتر جدیدی به نام “Otus” در دانشگاه پادربورن، گام مهمی در مسیر تقویت توان محاسباتی ملی و توسعه فناوری‌های پایدار برداشت.
به گزارش سرویس کامپیوتر تکناک، این سامانه پیشرفته که در مرکز محاسبات موازی پادربورن نصب شده است، یکی از نیرومندترین ابرکامپیوتر‌های تحقیقاتی اروپا محسوب می‌شود و به پژوهشگران سراسر کشور امکان می‌دهد که شبیه‌سازی‌های پیچیده علمی را با دقت و سرعت بسیار بالا انجام دهند. هدف از این پروژه، تقویت توان علمی آلمان در حوزه‌های کلیدی مانند: فیزیک، شیمی، انرژی، هوش مصنوعی و مدل‌سازی داده‌های کلان است.
ابرکامپیوتر “Otus” بخشی از طرح ملی آلمان برای گسترش زیرساخت‌های محاسباتی و حمایت از تحقیقات میان‌دانشگاهی است. این سیستم پیشرفته قادر است حجم عظیمی از داده‌ها را در بازه‌های زمانی بسیار کوتاه تحلیل کند و در عین حال، از شبیه‌سازی فرایندهایی پشتیبانی کند که انجام آنها در دنیای واقعی به دلیل هزینه بالا، خطرات ایمنی یا محدودیت‌های فنی امکان‌پذیر نیست. پژوهشگران می‌توانند با استفاده از توان پردازشی این سامانه، الگوهای پنهان را در داده‌های علمی شناسایی و مسیرهای جدیدی برای نوآوری و پیش‌بینی تحولات آینده ترسیم کنند.
سیستم Otus به عنوان یک منبع ملی برای جامعه علمی آلمان در نظر گرفته شده است. پژوهشگران از دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی مختلف می‌توانند از طریق روند رسمی درخواست در مرکز PC2 از ظرفیت این ابرکامپیوتر استفاده کنند. هر طرح تحقیقاتی پس از ارزیابی کارشناسان مستقل، سهمیه مشخصی از زمان محاسباتی دریافت می‌کند و شبیه‌سازی‌ها به صورت خودکار و هوشمند اجرا می‌شوند. این رویکرد باعث شده است که روند اجرای پروژه‌ها سریع‌تر و دقیق‌تر از گذشته انجام شود و همکاری بین دانشگاه‌ها نیز گسترش یابد.
به گفته مدیران مرکز PC2، ابرکامپیوتر Otus آلمان هم در تحقیقات بنیادی و هم در تحقیقات کاربردی، نقش مهمی ایفا می‌کند. در حوزه تحقیقات بنیادی، دانشمندان می‌توانند فرایندهای فیزیکی و شیمیایی را در مقیاس اتمی شبیه‌سازی کنند، موضوعی که در بسیاری از آزمایش‌های واقعی قابل انجام نیست. در بخش کاربردی، این سامانه برای پروژه‌هایی مانند بهینه‌سازی مسیر کشتی‌های باری به منظور کاهش مصرف سوخت، افزایش بازده سلول‌های خورشیدی، توسعه فناوری‌های کم‌مصرف هوش مصنوعی و طراحی مواد جدید مورد استفاده قرار می‌گیرد. این مرکز اعلام کرده است که Otus به صورت ۲۴ ساعته و در تمام طول سال فعال خواهد بود تا هیچ وقفه‌ای در پروژه‌های تحقیقاتی ایجاد نشود.
از نظر فنی، این ابرکامپیوتر شامل ۴۲ هزار و ۶۵۶ هسته پردازنده، ۱۰۸ واحد پردازش گرافیکی (GPU) و سامانه ذخیره‌سازی با ظرفیت پنج پتابایت است. طراحی و ساخت آن با همکاری شرکت‌های Lenovo و pro-com Datensysteme GmbH انجام شده است. هدف از این همکاری، ایجاد سامانه‌ای با قدرت محاسباتی بالا، قابلیت اطمینان فنی و مصرف انرژی بهینه بوده است.
یکی از نکات برجسته در ابرکامپیوتر Otus آلمان، تمرکز ویژه بر بهره‌وری انرژی و پایداری زیست‌محیطی است. این ابرکامپیوتر از سیستم خنک‌سازی غیرمستقیم بهره می‌برد، که عملکرد مؤثر آن را در تمام فصول سال تضمین می‌کند. گرمای حاصل از فعالیت دستگاه‌ها نیز برای گرم کردن ساختمان‌های دانشگاه مورد استفاده قرار می‌گیرد. کل انرژی مصرفی این مرکز از منابع تجدیدپذیر تأمین می‌شود و فعالیت آن کاملاً بدون انتشار کربن است.
دانشگاه پادربورن به دلیل این رویکرد سبز، در فهرست جهانی “Green500” جایگاه پنجم را به دست آورده است. این فهرست هر سال کارآمدترین ابرکامپیوتر‌های جهان را از نظر مصرف انرژی معرفی می‌کند. شرکت Lenovo این پروژه را نمونه‌ای از پیوند میان نوآوری، علم و کارآمدی توصیف کرده و شرکت AMD نیز مشارکت در این طرح را گامی مهم در جهت توسعه سخت‌افزارهای محاسباتی کارآمد دانسته است.
در مراسم افتتاح رسمی ابرکامپیوتر Otus، گروهی از استادان برجسته از دانشگاه‌های مختلف آلمان درباره نقش محاسبات پیشرفته در علم و صنعت سخنرانی کردند. موضوعاتی مانند: شبیه‌سازی‌های رایانه‌ای در شیمی، کاربرد یادگیری ماشین در مدل‌سازی کوانتومی و پیشرفت‌های جدید در فوتونیک از محورهای اصلی این نشست بود. به این ترتیب، آلمان با بهره‌گیری از این ابرکامپیوتر جدید، جایگاه خود را در میان کشورهای پیشرو در علم داده و محاسبات پیشرفته تثبیت کرده است.
