با وقوع جنگ هسته‌ای چه بلایی بر سر زمین می‌آید؟

مجموعه‌ای از مطالعات نشان داده است که حتی یک درگیری هسته‌ای محلی می‌تواند فاجعه آب و هوایی را به همراه داشته باشد.

به گزارش تکناک، در این مقاله میخواهیم تاثیر این رویداد احتمالی را از دید دانشمندان علوم دریایی بررسی کنیم و ببینیم که این اتفاق به طور خاص چه معنایی برای اقیانوس‌های جهان دارد.

ایالات متحده و روسیه اخیراً توافق کرده‌اند که درباره معاهده START جدید، تنها توافقی که دو بزرگترین زرادخانه هسته‌ای جهان را تنظیم می‌کند، مذاکره کنند. اما رویدادهای جهانی، به ویژه در اوکراین، ترس از درگیری هسته ای را به سطحی رسانده است که از زمان جنگ سرد تاکنون مشاهده نشده است.

بیش از 10هزار کلاهک هسته ای در جهان باقی مانده است و زبان کرملین در مورد سلاح های کشتار جمعی در سال 2022 به طور فزاینده ای تهدید کننده تر شده است.

فراتر از سرنوشت وحشتناک قربانیان در مناطقی که حمله هسته ای اتفاق میفتد، یک جنگ هسته ای در مقیاس بزرگ به شدت سیستم آب و هوایی را تغییر می دهد، در حالی که سناریوهای محدودتر این نوع جنگ نیز می تواند تأثیر مخربی بر اقلیم جهان  داشته باشد.

قحطی جهانی و فروپاشی آب و هوا

به گزارش تک ناک، در سال 1982، گروهی از دانشمندان، از جمله کارل ساگان، شروع به صدا درآوردن زنگ خطر در مورد وقوع آخرالزمان آب و هوایی کردند که ممکن است پیامد وقوع یک جنگ هسته ای باشد. آنها با استفاده از شبیه‌سازی‌های رایانه ای ساده و فوران‌های آتشفشانی تاریخی به‌عنوان مشابه طبیعی، نشان دادند که چگونه دودی که از طوفان‌های انفجار های هسته ای در شهرها به استراتوسفر (طبقه ای از جو که فوق ۱٠ تا ۱۲ کیلومتر قرار دارد و حرارت در آنجا همواره ثابت است ) می‌آمد می‌تواند جلوی تابش نور خورشید به زمین را برای سالها بگیرد.

آن‌ها دریافتند که این زمستان هسته‌ای، آن‌طور که از آن نام برده می‌شود، می‌تواند باعث ایجاد قحطی فاجعه‌بار حتی در مناظق دور از محل جنگ شود. رونالد ریگان و میخائیل گورباچف، رهبران ایالات متحده و اتحاد جماهیر شوروی در دهه 1980، هر دو زمانی که اعلام کردند جنگ هسته ای را نمی توان برد، به این اثر اشاره کردند.

تهدید معاصر عصر جدیدی از تحقیقات را در مورد تأثیرات بالقوه آب و هوایی یک جنگ هسته ای آغاز کرده است. با استفاده از جدیدترین ابزارهای محاسباتی، پیامدهای آن برای تمام حیات روی زمین بررسی شده است. جدیدترین تحقیقات دانشمندان نشان می دهد که یک درگیری هسته ای سیستم آب و هوا را به شدت مختل می کند و باعث قحطی جهانی می شود. همچنین می تواند به طور چشمگیری اقیانوس و اکوسیستم های آن را برای دهه ها و به طور بالقوه هزاران سال پس از وقوع درگیری مختل کند.

چگونه جنگ هسته ای می تواند باعث شود دریای بالتیک یخ بزند؟

به گزارش تکناک، در قالب یک مطالعه، سناریوی یک جنگ هسته ای بین ایالات متحده و روسیه بررسی شد. در این تحقیق مشخص شد  که جنگ هسته ای بین این دو کشور منجر به رسیدن 150 میلیارد تن دوده از شهرهای سوخته در اثر انفجار های هسته ای به بالای جو می شود. مشخص شد که نور کم خورشید و سرد شدن سریع باعث تغییرات فیزیکی بزرگی در اقیانوس می شود، از جمله گسترش چشمگیر یخ دریای قطب شمال.  این یخ زدگی تا مناطق ساحلی معمولاً عاری از یخ در شمال اروپا را که برای ماهیگیری، آبزی پروری و حمل و نقل در سراسر اروپا ضروری است ادامه پیدا میکند و این فرایندها را مختل می کند.

سه سال پس از چنین جنگی، یخ های دریای قطب شمال تا 50 درصد منبسط می شوند، در تمام طول سال دریای بالتیک یخ می بندند و بنادر مهمی مانند کپنهاگ و سنت پترزبورگ بسته می شود. حتی در یک درگیری محدودتر بین هند و پاکستان، 27 تا 47 میلیارد تن دوده به اتمسفر فوقانی پرتاب می‌شود و سرمای  حاصل از این اتفاق، حمل‌ونقل از طریق شمال اروپا را به شدت به خطر می‌اندازد.

بدتر از آن، کاهش ناگهانی نور و دمای اقیانوس ها جلبک های دریایی را که پایه و اساس شبکه غذایی دریایی هستند، از بین می برد و قحطی چند ساله اقیانوسی را ایجاد می کند. در حالی که کل اقیانوس تحت تأثیر قرار می گیرد، بدترین اثرات در عرض های جغرافیایی بالاتر متمرکز می شود، از جمله در تمام اروپا و به ویژه در کشورهای بالتیک، جایی که رسیدن نور اقیانوس به لایه های زیرین اقیانوس هم اکنون هم معضل محسوب میشود.

آبهای قطب شمال و اقیانوس اطلس شمالی بیشترین بار را متحمل خواهند شد که احتمالاً باعث فروپاشی کل اکوسیستم می شود. اگرچه شیلات بخش نسبتاً کوچکی از اقتصاد اروپا است، اما در صورت فروپاشی سیستم‌های کشاورزی مبتنی بر خشکی، ممکن است فشار بیشتری برای در نظر گرفتن دریا برای استحصال غذا وجود داشته باشد و گزینه‌های کمی برای امنیت غذایی قاره باقی بماند.

یک اقیانوس تغییر یافته

انتظار می رود که کاهش نور خورشید و کاهش دما باعث یخ بیشتر دریا و جلبک های کمتر در اقیانوس ها شود. اقیانوس مدل مورد مطالعه در این تحقیق برای دهه‌ها پس از جنگ، مدت‌ها پس از بازگشت شرایط دما و نور به حالت قبل از جنگ، از نظر مادی تغییر یافته بود. محققان دریافتند یخ دریا تا سالها بعد از وقوع جنگ و حتی بعد از بازگشت شرایط به حالت قبل از جنگ در حالت تازه گسترش یافته ای قرار می گیرد و احتمالاً دریاها برای صدها سال یخ زده باقی می ماند.

به گزارش تکناک، در طول تحقیق مشخص شد که ده سال پس از درگیری ها، بهره وری جهانی دریایی بهبود میابد و حتی از وضعیت اولیه خود فراتر می رود. این به این دلیل رخ می دهد که تغییرات پایدار در گردش اقیانوس، مواد مغذی را از عمق اقیانوس به سطح بالایی آن می برد. پس از پاک شدن دوده و بازیابی نور، فیتوپلانکتون ها می توانند از این مواد مغذی برای رشد سریع استفاده کنند.

متأسفانه، چنین خبرهای خوبی هرگز به اروپا نمی رسد، زیرا بهره وری دریایی در قطب شمال و اقیانوس اطلس شمالی نسبت به بقیه جهان به خطر افتاده است. این امر به این دلیل رخ می دهد که وضعیت محیطی جدید از نوع متفاوت، بزرگتر و دیگری از جلبک های دریایی حمایت می کند که در واقع می توانند مواد مغذی سطح اقیانوس را پس از مرگ و غرق شدن، از بین ببرند و باعث کاهش آن شوند.

چرا اقیانوس پس از یک درگیری هسته ای اینقدر کند است؟ آب بسیار آهسته گرم و سرد می شود و اقیانوس به شدت با توده های آب مختلف که روی هم قرار گرفته اند طبقه بندی شده است. این به اقیانوس حافظه بسیار طولانی تری نسبت به جو می دهد. هنگامی که تغییراتی در اقیانوس اتفاق بیفتد ، این تغییرات معمولا بسیار دیر اصلاح می شوند یا کلا به حالت اولیه خود باز نمی گردد.

این یافته‌ها دیدگاه جدیدی را در مورد اینکه چقدر بشر می‌تواند بر سیستم زمین تأثیر بگذارد، می افزاید. در حالی که ما با این واقعیت دست و پنجه نرم می کنیم که انتشار گازهای گلخانه ای ما می تواند آب و هوا را در یک زمان  چشم به هم زدن در مقیاس زمین شناسی تغییر دهد، لازم به یادآوری است که زرادخانه های هسته ای به اندازه کافی بزرگ هستند که سیستم زمین را در یک چشم به هم زدن به طور اساسی تغییر دهند.

بلند و کوتاه آن

با توجه به این بینش های واضح، یک ضرورت اخلاقی وجود دارد که بپرسیم برای جلوگیری از یک درگیری هسته ای چه کاری می توان و باید انجام داد. اخیراً برداشت جدیدی از یک فلسفه قدیمی در آکسفورد آغاز شده است. این ایده که به عنوان «طولان‌گرایی» شناخته می‌شود، بیان می‌کند که با محاسبه صحیح جمعیت انسان در آینده باید تقریباً هر اقدامی که حتی اندکی خطر انقراض انسان را کاهش می‌دهد، در اولویت قرار داد.

با این حال، زمانی که متوجه می‌شوید که خطر وقوع یک رویداد در سطح انقراض بشر  و در نتیجه احتمال جلوگیری از آن به‌طور غیرقابل تصوری کم نیست، بسیار منطقی‌تر می‌شود.

حتی یک درگیری محدودتر می‌تواند اقیانوس‌های ما را به وضعیتی اساساً جدید سوق دهد که این وضعیت ممکن است بسیار بیشتر از آنچه ما انتظار داشتیم طول بکشد. درک طول و وزن این مقیاس‌های زمانی، باید معیار محاسبات دیپلماسی بشر باشد.