مطالعه‌ای جدید نشان می‌دهد که حتی بزرگسالان نیز می‌توانند در مدت ۸ هفته به سطح قابل توجهی از تسلط موسیقی دست یابند.
به گزارش تکناک، این یافته‌ها باورهای قدیمی درباره‌ی محدودیت‌های سنی در یادگیری موسیقی را به چالش می‌کشد و امید تازه‌ای برای علاقه‌مندان به موسیقی در هر سنی ایجاد می‌کند.
برای دهه‌ها، تصور می‌شد که کسب گام مطلق (Absolute Pitch) یا توانایی شناسایی دقیق نت‌های موسیقی بدون مرجع، تنها در دوران کودکی امکانپذیر است. این توانایی نادر معمولاً به عنوان یک استعداد مادرزادی در نظر گرفته می‌شد که نیاز به آموزش‌های فشرده در سنین پایین داشت.
اما مطالعه‌ای جدید از دانشگاه سوری و دانشگاه هنگ‌کنگ نشان می‌دهد که با آموزش ساختارمند، حتی بزرگسالان نیز می‌توانند به سطح بالایی از دقت در شناسایی نت‌های موسیقی دست یابند.
آموزش ساختارمند، کلید موفقیت
محققان یک برنامه آموزشی ۸ هفته‌ای طراحی کردند که در آن ۱۲ موسیقیدان با سن بین ۱۹ تا ۴۴ سال شرکت کردند. این افراد در موسیقی مبتدی نبودند و همگی حداقل تا درجه ۶ در آزمون‌های معتبر موسیقی قبول شده بودند. برنامه آموزشی به تدریج سخت‌تر می‌شد و شرکت‌کنندگان باید نت‌های پیانو را با دقت و سرعت بیشتری شناسایی می‌کردند.
نتایج این تحقیق نشان می‌دهد که دقت شرکت‌کنندگان در شناسایی نت‌ها از ۱۴٪ به ۳۲٪ افزایش یافته است، که یعنی ۱۲۸.۱ درصد بهبود داشته‌اند. جالب‌تر این‌که دو شرکت‌کننده به دقت‌های ۸۹٪ و ۷۸٪ دست یافته‌اند که بسیار نزدیک به عملکرد افرادی است که گام مطلق مادام‌العمر دارند. همچنین، زمان پاسخ‌دهی آنها به حدود ۲-۳ ثانیه کاهش یافت، که مشابه زمان پاسخ‌دهی افراد با گام مطلق است.
شکستن مرزهای دوره بحرانی
این یافته‌ها باور قدیمی درباره‌ی دوره بحرانی برای یادگیری گام مطلق را به چالش می‌کشد. بر اساس یک مقاله‌ی تاریخی در سال ۱۹۴۰، تصور می‌شد که بزرگسالان نمی‌توانند گام مطلق را به‌طور کامل یاد بگیرند. اما مطالعه جدید نشان می‌دهد که با آموزش متمرکز، حداقل برخی از جنبه‌های این توانایی در بزرگسالی نیز قابل توسعه است.
دکتر یِتا وونگ، پژوهشگر اصلی این مطالعه، می‌گوید: یافته‌های ما شواهد قوی‌ای ارائه می‌دهد که گام مطلق محدود به تعداد کمی از افراد نیست. با آموزش متمرکز، بزرگسالان می‌توانند این توانایی شگفت‌انگیز را کسب کنند، مشابه آنچه که در یادگیری سایر مهارت‌های ذهنی پیچیده مشاهده می‌کنیم.
چالش‌ها و محدودیت‌ها
البته باید در نظر داشت که محققان تأکید می‌کنند که این مطالعه اثبات نمی‌کند همه بزرگسالان می‌توانند به گام مطلق واقعی دست یابند. نرخ خارج شدن از تحقیق در این برنامه بالا بود زیرا فقط ۱۲ نفر از ۴۸ شرکت‌کننده برنامه را کامل کردند. همچنین، در حالی که برخی شرکت‌کنندگان به دقت‌های نزدیک به عالی‌ترین حد رسیدند، برخی از شرکت‌کنندگان حتی به سطح افراد طبیعی دارای گام مطلق نرسیدند.
پیامدهای عملی برای آموزش موسیقی
این یافته‌ها برای موسیقیدانان مشتاق بسیار امیدوارکننده است. اگرچه توسعه گام مطلق در دوران کودکی آسان‌تر است، اما این مطالعه نشان می‌دهد که با حدود ۲۰ ساعت آموزش متمرکز در طول ۸ هفته، بزرگسالان نیز می‌توانند توانایی شنوایی خود را به‌طور قابل توجهی بهبود بخشند. این موضوع می‌تواند کاربردهای عملی در آموزش موسیقی داشته باشد و به موسیقیدانان کمک کند تا دقت شنوایی خود را تقویت کنند.
دکتر آلن وونگ، یکی از پژوهشگران این تحقیق، می‌گوید: این مطالعه درهای جدیدی را برای موسیقیدانان در هر سنی باز می‌کند تا به‌طور کامل پتانسیل موسیقایی خود را کشف کرده و آن را توسعه دهند.
هیچ میان‌بری وجود ندارد
در این تحقیق یکی از شرکت‌کنندگان سعی کرد با استفاده از روش‌های خاصی سیستم آموزشی را دور بزند. اما برای دستیابی به گام مطلق واقعی، هیچ میان‌بری وجود ندارد. اگر می‌خواهید نت‌های موسیقی را به‌خوبی بشناسید، باید تمرین کنید و تلاش بیشتری داشته باشید.
این مطالعه نه‌تنها باورهای قدیمی درباره‌ی یادگیری موسیقی را تغییر می‌دهد، بلکه نشان می‌دهد که هیچ وقت برای تبدیل شدن به یک موسیقیدان دیر نیست. با آموزش مناسب و تلاش کافی، حتی بزرگسالان نیز می‌توانند به سطح بالایی از تسلط موسیقی دست یابند.
