گوگل سرانجام به نقص سیستم هشدار زلزله اندروید در زلزله مرگبار ترکیه اعتراف کرد؛ نقصی که میتوانست هزینههای بهمراتب بیشتری داشته باشد.
به گزارش تکناک، گوگل در گفتوگو با شبکه BBC تأیید کرده است که سیستم هشدار زلزله اندروید (AEA) در زلزله ویرانگر سال ۲۰۲۳ ترکیه، نتوانسته است هشدارهای لازم را بهموقع و بهدرستی به کاربران ارائه دهد. این زلزله با بزرگی ۷/۸ ریشتر یکی از زمینلرزههای مرگبار اخیر بود که به مرگ بیش از ۵۵ هزار نفر و زخمیشدن بیش از ۱۰۰ هزار نفر انجامید.
طبق اعلام BBC، درحدود ۱۰ میلیون نفر در شعاع ۱۵۸ کیلومتری از مرکز زمینلرزه قرار داشتند و میتوانستند هشدار سطح بالای «Take Action» را دریافت کنند؛ اما تنها ۴۶۹ هشدار از این نوع ارسال شد. درصورت عملکرد صحیح سیستم، کاربران میتوانستند تا ۳۵ ثانیه پیشاز وقوع لرزه اصلی، برای حفظ جان خود اقدام کنند.
در عوض، گوگل اعلام کرده است که حدود ۵۰۰ هزار هشدار سطح پایینتر با عنوان «Be Aware» به کاربران ارسال شده است؛ هشدارهایی که فقط برای لرزشهای خفیف طراحی شدهاند و حتی حالت «مزاحم نشوید» گوشیهای همراه را نیز فعال باقی میگذارند. این درحالی است که هشدار «Take Action» برای بیدارکردن کاربر و اطلاعرسانی فوری در شرایط بحرانی طراحی شده است و میتواند در مواقع وقوع زمینلرزه در نیمهشب یا ساعات ابتدایی صبح، نقشی نجاتبخش ایفا کند.
به نقل از اندروید اتوریتی، نکته مهم این است که گوگل پیشتر در بیانیهای رسمی اعلام کرده بود سیستم AEA «عملکرد مناسبی» در جریان زلزله ترکیه داشته است. این شرکت در پاسخ به تحقیقات پیشین عنوان کرده بود که سیستم هشدار موفق شده است هم زلزله اصلی و هم پسلرزههای متعدد را شناسایی کند. همچنین، عوامل دیگری همچون ویژگیهای خاص زلزله و وضعیت اتصال اینترنت و اولویت کاربران در حفظ امنیت خانواده در شب، بر دریافت یا واکنش به هشدارها تأثیرگذار بودهاند.

بااینحال، یافتههای جدید منتشرشده در مجله Science نشان میدهد که گوگل اکنون به «محدودیتهای الگوریتمهای شناسایی» خود اذعان کرده است؛ مسئلهای که سبب شده است تا سیستم عملکرد ضعیفی از خود نشان دهد.
سیستم هشدار زلزله اندروید که از سال ۲۰۲۰ فعال شده، با استفاده از شتابسنج تلفنهای هوشمند و بهصورت جمعسپاری (Crowdsourcing)، فعالیتهای لرزهای را شناسایی میکند. این فناوری در نزدیک به ۱۰۰ کشور جهان در دسترس قرار دارد و تاکنون بیش از ۱۸ هزار زمینلرزه را شناسایی و میلیونها هشدار ارسال کرده است. هدف این سیستم فراهمکردن چند ثانیه طلایی برای خروج افراد از موقعیتهای خطرناک پیشاز رسیدن موج اصلی زلزله است.
طبق اطلاعات منتشرشده، سیستم هشدار گوگل شدت زلزله اول در ترکیه را بهاشتباه بین ۴/۵ تا ۴/۹ ریشتر تشخیص داده بود. همچنین در مواجهه با زلزله دوم که همان روز رخ داد، عملکرد بهتری از خود نشان داد و حدود ۸,۱۵۸ هشدار «Take Action» و تقریباً ۴ میلیون هشدار «Be Aware» صادر کرد.
پساز وقوع این فاجعه، تیم مهندسی گوگل مدل شناسایی خود را با استفاده از الگوریتمهای بهروزشده دوباره اجرا کرد. در شبیهسازی جدید، سیستم موفق شد ۱۰ میلیون هشدار «Take Action» برای کاربران نزدیک به مرکز زلزله و ۶۷ میلیون هشدار «Be Aware» برای نواحی دورتر ارسال کند.
این اتفاق تلخ نشان میدهد که هرچند فناوریهایی مانند سیستم هشدار زلزله اندروید میتوانند جان انسانها را نجات دهند و به بخشی حیاتی از امکانات تلفنهای هوشمند تبدیل شوند، همواره نمیتوان به عملکرد کامل و بینقص آنها اطمینان داشت.