آیا می توان دیابت نوع ۲ را برای همیشه از بین برد؟

01

از 05

آزمایش Counterbalance و DiRECT

در سال 2016 در مطالعه  Counterbalance، 30 فرد مبتلا به دیابت نوع 2 از یک رژیم غذایی بسیار کم کالری (800 کالری در روز) به مدت هشت هفته قبل از بازگشت به غذای عادی خود پیروی کردند.این کار نشان داد که اگر کاهش وزن حفظ شود، دیابت نوع 2 می تواند حداقل برای شش ماه از بین برود.

با این حال، هر دو مطالعه در یک مرکز تحقیقاتی انجام شد و تعیین اینکه آیا دیابت نوع 2 می‌تواند در مراقبت‌های اولیه فردی یعنی جایی که این بیماری به طور معمول مدیریت می‌شود، از بین برود یا خیر، مهم بود.

مطالعه DiRECT که توسط پزشکان عمومی ارائه شد و بین نیوکاسل و گلاسکو هماهنگ شد، برای پاسخ به این سوال طراحی شد. 298 فرد مبتلا به دیابت نوع 2 در این آزمایش تصادفی کنترل شده شرکت کردند که شامل 12 هفته رژیم غذایی بسیار کم کالری و به دنبال آن حفظ کاهش وزن بود.

02

از 05

نتایج و پیامدهای مطالعه بلند مدت

پروفسور تیلور می گوید: در سال 2018 این مطالعه پیشگام نشان داد که بهبودی از دیابت نوع 2 از طریق مداخله غذایی در مراقبت های اولیه امکان پذیر است. طی 1 سال، شرکت کنندگان به طور متوسط 10 کیلوگرم سبک تر از ابتدای مطالعه بودند و تقریباً نیمی از آنها (46%) در حال بهبودی از دیابت بودند. لازم به ذکر است که مصرف آنها تمام داروهای کاهش دهنده گلوکز را حذف کردند. در 2 سال، آنها هنوز 8.8 کیلوگرم سبک تر از شروع مطالعه بودند و 36٪ در حال بهبودی بودند.

تیلور ادامه می‌دهد:‌ سپس مطالعه را برای سه سال دیگر تمدید کردیم تا مزایای بلندمدت این برنامه را بررسی کنیم. شرکت‌کنندگان در مطالعه تکمیلی هر سه ماه یک بار با پرستار یا متخصص تغذیه قرار ملاقات داشتند که در طی آن توصیه‌هایی در مورد حفظ کاهش وزن به آنها ارائه شد. کسانی که بیشترین موفقیت را در اجتناب از افزایش وزن داشتند، در دوره بهبودی باقی ماندند. پس از پنج سال، آنها هنوز 8.9 کیلوگرم کمتر از سطح پایه بودند و هنوز در حال بهبودی بودند. با این حال، این تنها 23 درصد از کسانی بود که در 2 سال در دوره بهبودی بودند، زیرا شرکت‌کنندگان به طور کلی دوباره مقداری وزن به دست آورده بودند. پیامی که در اینجا وجود دارد این است که تنها کسانی که می توانند وزن خود را کاهش دهند، بهبودی نهایی برای آنها حاصل می شود و مطمئناً دیابت نوع 2 در کسانی که به وزن اولیه خود باز می گردند، باز خواهد گشت.

مجموعه کار پروفسور تیلور علت اصلی دیابت نوع 2 و بیولوژی بهبودی را نیز مشخص کرده است.

او نشان داده است که چربی اضافی در کبد مانع از عملکرد صحیح انسولین می شود. همچنین فرآیند طبیعی صادرات چربی به بافت‌های بدن، از جمله لوزالمعده را افزایش می‌دهد، جایی که سلول‌های بتا تولیدکننده انسولین را از عملکرد مناسب باز می‌دارد.

افزایش وزن باعث بازگشت افزایش چربی کبد، افزایش صادرات چربی از کبد و کاهش عملکرد سلول های بتا می شود.

03

از 05

مفاهیم و کاربرد در دنیای واقعی

نتایج آزمایش DiRECT الهام‌بخش یک برنامه بهبودی ملی در انگلستان است که در آن از یک رژیم غذایی بسیار کم کالری برای ترویج کاهش وزن و بنابراین ریشه‌کن کردن دیابت نوع 2 استفاده می‌شود.

نتایج اولیه از برنامه مسیر بهبود دیابت نوع 2 NHS انگلستان نشان دهنده کاهش وزن 10.3 کیلوگرمی در 2 سال است که با آزمایش DiRECT برابری می کند.

پروفسور تیلور می گوید: واضح است که کاهش وزن لازم برای دستیابی به بهبودی دیابت نوع 2 در دنیای واقعی امکان پذیر است و این کار منجر به بهبودی پایدار می شود، البته مشروط بر اینکه حمایت کافی برای جلوگیری از افزایش وزن ارائه شود.

اجتناب از افزایش وزن امری سخت است، اما شدنی است و می تواند منجر به بهبودی طولانی مدت شود.

اما پروفسور کاملش خونتی از دانشگاه لستر انگلستان، در مخالفت با این پیشنهاد صحبت کرد.

پروفسور خونتی استدلال کرد که بهبود پایدار دیابت نوع 2 در دنیای واقعی امکان پذیر نیست. او از شواهد حاصل از مطالعات در مورد مداخلات سبک زندگی، از جمله رژیم های غذایی کم کالری، آگونیست های گیرنده GLP-1 و جراحی چاقی برای توضیح علت استفاده کرد.

او توضیح داد که بهبودی از طریق مداخلات سبک زندگی، از جمله رژیم‌های غذایی کم کالری، تاکنون در تعدادی از مطالعات مورد آزمایش قرار گرفته است، اما این مطالعات نشان داده‌اند که تغییر رفتار برای حفظ طولانی‌مدت دشوار است.

04

از 05

نقد مداخلات سبک زندگی و تعریف بهبودی

این نقد شامل آزمایش DiRECT  است که اغلب به عنوان شاهدی ذکر می‌شود که نشان می‌دهد کاهش وزن حاصل از رژیم غذایی کم کالری می‌تواند باعث بهبود دیابت نوع 2 شود. با این حال طی پنج سال، DiRECT  داده‌هایی را در مورد تنها 53 نفر با بهبودی پایدار گزارش کرد که تقریباً 7٪ از کسانی است که در ابتدا به طور تصادفی به مصرف رژیم غذایی کم کالری تقسیم شدند.

پروفسور خونتی می گوید: تحلیل اثربخشی مطالعه DiRECT مشکوک است. مطالعات دیگر نشان داده اند که وزن از دست رفته از طریق تغییر سبک زندگی در نهایت دوباره به دست می آید. تغییرات در میزان هورمون در گردش، اشتها را افزایش می دهد و باعث افزایش وزن می شود.

همچنین بازیابی وزن منجر به چاقی جانبی می شود؛‌ جایی که بخشی از توده عضلانی از دست رفته با چربی جایگزین می شود. علاوه بر این، مطالعات نشان نداده اند که رژیم های غذایی کم کالری خطر عوارض میکروواسکولار دیابت مانند رتینوپاتی و نوروپاتی و همچنین خطر عوارض ماکروواسکولار مانند بیماری عروق کرونر را کاهش می دهند.

موضوع کلیدی دیگر تعریف بهبودی است. جدیدترین تعریف انجمن دیابت آمریکا، EASD و دیابت انگلستان، بهبودی را به عنوان HbA1c کمتر از 6.5٪ برای سه ماه پس از قطع درمان داروهای کاهش دهنده گلوکز تعریف می کند. متأسفانه، نتایج اکثر مداخلات نمی تواند این تعریف را برآورده کند.

به عنوان مثال آگونیست های گیرنده GLP1که خانواده ای از داروهایی هستند که برای درمان دیابت نوع 2 و چاقی استفاده می شوند، نتایج قابل توجهی را از نظر ریشه‌کن کردن دیابت نوع 2 از خود نشان داده اند.

هر چند این نتایج قابل توجه هستند، طبق تعریف فعلی به عنوان بهبودی طبقه بندی نمی شوند زیرا شرکت کنندگان قادر به توقف مصرف داروهای کاهش دهنده گلوکز نبودند.

05

از 05

مقایسه سایر مداخلات و اظهارات پایانی

قانع‌کننده‌ترین داده‌ها درمورد بهبودی طولانی‌مدت از جراحی چاقی یا کاهش وزن می‌آیند، جایی که تقریباً یک سوم افراد هنوز پس از 15 سال در بهبودی هستند.

جراحی متابولیک مزایای میکروواسکولار و ماکروواسکولار دارد. پروفسور خونتی می گوید که این مسئله در مورد آگونیست های گیرنده GLP-1 نیز صادق است. با این حال، جراحی چاقی یک روش کاملاً تهاجمی است و برای کل جمعیت عملی نیست. همچنین با عوارض جانبی شدیدی همراه است که برخی از آنها می توانند کشنده باشند.

خونتی در پایان گفت: به طور خلاصه، بهبودی پایدار در محیط واقعی امکان پذیر نیست،‌ حداقل با تعریف فعلی بهبودی. شاید وقت آن رسیده است که در مورد اصطلاحات فکر کنیم. با تعریفی مانند رفع احتمالی هیپرگلیسمی با یا بدون درمان داروهای کاهش‌دهنده گلوکز، بهبودی برای افراد بیشتری در دنیای واقعی قابل دستیابی‌تر خواهد بود.

(زیرنویس تصویر: امکان سنجی بهبودی پایدار از دیابت موضوعی بحث برانگیز است که یک طرف به مطالعات موفق اشاره می کند و طرف دیگر عملی بودن طولانی مدت و تعاریف بهبود فعلی را زیر سوال می برد.)