بر اساس نتایج یک تحقیق جدید آلمانی، کافئین می‌تواند نحوه واکنش باکتری‌ها به آنتی‌بیوتیک‌ها را تغییر و اثربخشی آنها را کاهش دهد.
به گزارش تکناک، این یافته نشان می‌دهد که نه‌تنها داروها، بلکه حتی رژیم غذایی و ترکیب مواد مصرفی می‌توانند در درمان بیماری‌ها نقش مهمی داشته باشند.
باکتری‌های گرم‌منفی مثل اشرشیا کلی (E. coli)، ساختارهایی دارند که مثل یک فیلتر عمل می‌کنند و ورود و خروج مواد مختلف، از جمله آنتی‌بیوتیک‌ها را کنترل می‌کنند. این ساختارها شامل کانال‌هایی به نام پورین و پمپ‌هایی هستند که با دقت توسط ژن‌های باکتری تنظیم می‌شوند. با وجود این، هنوز کاملاً مشخص نیست که مواد شیمیایی رایجی که روزانه مصرف می‌کنیم، مثل داروها یا ترکیبات موجود در غذا، چطور روی این سیستم‌ها تأثیر می‌گذارند.
فهرست مطالب
مطالعه‌ای گسترده روی ۹۴ ترکیب شیمیایی
پژوهشگران به رهبری دکتر آنا ریتا بروچادو از دانشگاه توبینگن، با بررسی باکتری E. coli در ۹۴ محیط شیمیایی مختلف، کشف مهمی انجام دادند. آنها روی هفت ژن اصلی تمرکز کردند که مسئول جابه‌جایی مواد درون و بیرون باکتری هستند. نتیجه جالب این بود که نه‌تنها آنتی‌بیوتیک‌ها، بلکه مواد ساده‌ای مثل کافئین هم می‌توانند عملکرد این سیستم‌های دفاعی را تغییر دهند.
چگونگی تغییر در اثربخشی آنتی‌بیوتیک‌ها با کافئین
نتایج نشان داد که باکتری E. coli محیط اطراف خود را به طور مداوم بررسی می‌کند و بر اساس شرایط، سیستم‌های دفاعی را تنظیم می‌نماید. به عنوان مثال، زمانی که این باکتری با کافئین مواجه می‌شود، یک ژن به نام Rob فعال می‌شود و باعث تغییر در چند پروتئین می‌گردد، که مسئول ورود مواد به داخل باکتری هستند.
این تغییرات با کافئین باعث می‌شود که برخی آنتی‌بیوتیک‌ها، مثل سیپروفلوکساسین، سخت‌تر وارد باکتری شوند، در نتیجه، اثربخشی دارو ضعیف‌تر می‌شود. این نوع تعامل، آنتاگونیستی نام دارد.
جالب اینجا است که همه باکتری‌ها به یک شکل به کافئین واکنش نشان نمی‌دهند. برای مثال، باکتری سالمونلا انتریکا که از گونه‌های بسیار نزدیک به E. coli محسوب می‌شود، هنگام مواجهه با ترکیب کافئین و آنتی‌بیوتیک، واکنش مشابهی نشان نداد. این موضوع نشان می‌دهد که حتی باکتری‌های نزدیک به هم می‌توانند مسیرهای متفاوتی برای ورود و خروج مواد داشته باشند.
مقاومت سطح پایین و نقش سبک زندگی
این تحقیق که در مجله PLOS Biology منتشر شده است، نوعی مقاومت خفیف در برابر آنتی‌بیوتیک‌ها را معرفی می‌کند. برخلاف نوع شناخته‌شده مقاومت که به‌دلیل تغییرات ژنتیکی در باکتری‌ها ایجاد می‌شود، این نوع مقاومت به دلیل تنظیمات داخلی باکتری و واکنش آن به محیط اطراف شکل می‌گیرد.
به بیان دیگر، آنچه می‌خوریم، داروهایی که مصرف می‌کنیم و حتی زمان‌بندی یا ترکیب درمان‌ها می‌تواند بر کارایی آنتی‌بیوتیک‌ها اثرگذار باشد. موادی مانند کافئین موجود در نوشیدنی‌های روزمره ممکن است تعادل را تغییر و اثربخشی داروها را کاهش یا افزایش دهند.
