در سال‌های اخیر، غوطه‌وری در آب سرد، مانند گرفتن دوش آب سرد یا نشستن در وان یخ، به روشی محبوب برای ارتقای سلامت تبدیل شده است.
به گزارش تکناک، بسیاری از افراد معتقد هستند که این کار به بهبود وضعیت جسمی و روانی آنها کمک می‌کند. اما آیا این ادعاها از پشتوانه علمی برخوردار هستند؟ محققان دانشگاه استرالیا (UniSA) برای پاسخ به این پرسش، به بررسی جامع‌ترین مطالعات انجام‌شده در این زمینه پرداخته‌اند.
فهرست مطالب
کرایوتراپی، یک روش قدیمی با شواهد جدید
کرایوتراپی یا همان سرمادرمانی، به معنای استفاده از یخ، آب سرد یا هوای سرد روی بدن می‌باشد و بیش از ۳۰۰۰ سال است که در طب سنتی و درمانی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
پاپیروس ادوین اسمیت، که قدیمی‌ترین نوشته علمی در زمینه درمان آسیب‌های نخاعی است، به درمان این صدمات با استفاده از آب سرد اشاره دارد. اما آیا این روش‌ها همچنان در دنیای مدرن موثر هستند؟
تحقیق جدید دانشگاه استرالیا
تارا کین، نویسنده اصلی این تحقیق گفت: «غوطه‌وری در آب سرد در ورزشکاران برای کمک به بازیابی عملکرد بدنی استفاده می‌شود، اما با توجه به محبوبیت روزافزون آن در میان مردم، اطلاعات کافی در مورد اثرات آن بر افراد سالم وجود ندارد.»
محققان دانشگاه استرالیا ۱۱ مطالعه منتشرشده بین سال‌های ۲۰۱۴ تا ۲۰۲۳ را بررسی و تجزیه و تحلیل کردند. این مطالعات در مجموع ۳۱۷۷ شرکت‌کننده سالم و بالغ داشتند و شامل بررسی‌هایی در مورد غوطه‌وری در وان یخ و دوش‌های سرد بود.
نتایج این تحقیق‌ها بیشتر به اثرات غوطه‌وری در آب سرد روی خواب، استرس، خستگی، انرژی، سلامت پوست، ایمنی، التهاب، سلامت روانی و بسیاری از جنبه‌های دیگر زندگی مرتبط بود.
نتایج تحقیقات درباره غوطه‌وری در آب سرد چه می‌گویند؟
محققان در این مطالعه، به نتایج متنوعی رسیدند. یکی از یافته‌ها نشان داد که غوطه‌وری در آب سرد می‌تواند به کاهش استرس کمک کند، اما این اثر فقط برای حدود ۱۲ ساعت پس از قرار گرفتن در معرض آب سرد دوام داشت.
همچنین شرکت‌کنندگانی که به مدت ۳۰ روز دوش سرد می‌گرفتند (۳۰، ۶۰ یا ۹۰ ثانیه‌ای)، کمی از کیفیت زندگی بالاتری برخوردار بودند، اما پس از سه ماه، این اثرات کاهش یافت.
برخی از مطالعات دیگر نشان دادند که افراد با دوش‌های سرد منظم، ۲۹ درصد کاهش در غیبت از کار به دلیل بیماری داشتند. همچنین در برخی موارد، غوطه‌وری در آب سرد به بهبود خواب کمک کرده بود، اما این نتیجه بیشتر در مورد مردان صادق بود و بنابراین برای عموم قابل تعمیم نیست.
با وجود این، بسیاری از ادعاها مبنی بر تقویت ایمنی و بهبود وضعیت روحی از طریق غوطه‌وری در آب سرد، با شواهد علمی کافی پشتیبانی نمی‌شود.
آیا غوطه‌وری در آب سرد باعث کاهش التهاب می‌شود؟
یکی از نکات جالب این تحقیق، مشاهده افزایش نشانگرهای التهاب بلافاصله پس از غوطه‌وری در آب سرد بود. دکتر بن سینگ، محقق ارشد این مطالعه توضیح داد: «در ابتدا ممکن است این نتیجه متناقض به نظر برسد، چرا که می‌دانیم ورزشکاران از وان یخ برای کاهش التهاب و درد عضلانی پس از تمرین استفاده می‌کنند. اما این افزایش التهاب، واکنش طبیعی بدن به سرما است، که به بدن کمک می‌کند تا سازگار و بازیابی شود. به همین دلیل است که ورزشکاران با وجود افزایش موقت التهاب، از این روش بهره می‌برند.»
همچنین دکتر سینگ هشدار داد افرادی که بیماریهای مرتبط با التهاب دارند باید در انجام این روش‌ها محتاط باشند، چرا که التهاب اولیه ممکن است برای آنها مضر باشد.
نتیجه‌گیری و نیاز به تحقیقات بیشتر
این تحقیق نشان داد که غوطه‌وری در آب سرد ممکن است در برخی موارد به کاهش استرس و بهبود کیفیت زندگی کمک کند، اما شواهد علمی کافی برای اثبات مزایای آن در درازمدت وجود ندارد.
همچنین محققان بر لزوم انجام تحقیقات بیشتر، به ویژه آزمایش‌های تصادفی و کنترل‌شده با نمونه‌های بزرگ‌تر و متنوع‌تر تأکید کردند.
تارا کین در پایان گفت: «چه یک ورزشکار حرفه‌ای باشید و چه تنها به دنبال بهبود سلامت و رفاه خود، خیلی مهم است که تأثیر اقداماتی را که روی بدن خود انجام می‌دهید، به خوبی درک کنید. در حال حاضر، تحقیقات کافی برای مشخص کردن دقیق‌ترین روش و بهترین زمان برای غوطه‌وری در آب سرد وجود ندارد.»
بنابراین اگرچه غوطه‌وری در آب سرد ممکن است در کوتاه‌مدت مزایایی داشته باشد، اما هنوز به تحقیقات بیشتری نیاز است تا بتوان به طور قطع گفت که آیا این روش واقعاً برای بهبود سلامتی در طولانی‌مدت مفید است یا خیر.
