هرآنچه باید درباره NFC و کاربردهای آن در موبایل بدانید

01

از 09

NFC چیست و چگونه کار می‌کند؟

NFC مخفف Near Field Communication (ارتباط میدان نزدیک) است. این فناوری امکان تبادل اطلاعات دیجیتال، انجام تراکنش‌های امن و اتصال دستگاه‌های الکترونیکی (گوشی‌های هوشمند، تبلت‌ها، لپ‌تاپ‌ها و گجت‌های پوشیدنی) را تنها با یک لمس فراهم می‌کند. اما چطور NFC کار می‌کند؟!

NFC زیرمجموعه‌ای از فناوری شناسایی از طریق موج رادیویی فرکانس کوتاه (RFID) است؛ فناوری‌ای که به ما امکان می‌دهد اشیا را از طریق امواج رادیویی شناسایی کنیم. RFID سال‌هاست که برای اسکن کالاها در فروشگاه‌های مواد غذایی، بررسی چمدان‌ها در بخش تحویل بار فرودگاه‌ها و حتی علامت‌گذاری گاوها در دامداری‌ها به کار می‌رود. 

در این فرایند، اگر دو دستگاه (گوشی و یک کارت‌خوان) در فاصله نزدیک (معمولا کمتر از ۴ سانتی‌متر) قرار بگیرند؛ در این لحظه NFC یک سیگنال رادیویی کوچک ارسال می‌کند و انتقال داده آغاز می‌شود. وقتی گوشی را به کارت‌خوان یا هر دستگاه مجهز به NFC دیگر می‌زنید، داده‌ها در لحظه منتقل می‌شوند و کارهایی مانند پرداخت، انتقال فایل یا جفت‌سازی دستگاه انجام می‌گیرد.

تعریف Near Field Communication و فناوری تماس‌کوتاه بی‌سیم

Near Field Communication، یک فناوری تماس‌کوتاه بی‌سیم با برد بسیار کم (۴ سانتی‌متر) است که بر پایه استانداردهای RFID و با فرکانس ۱۳.۵۶ مگاهرتز کار می‌کند. این فناوری امکان تبادل امن و سریع اطلاعات دیجیتال بین دو دستگاه را تنها با نزدیک‌کردن یا لمس‌کردن آن‌ها فراهم می‌آورد. 

NFC به دلیل برد کوتاه و نیاز به نزدیکی فیزیکی، از امنیت بالایی برخوردار است و امروزه در کاربردهای متنوعی از جمله پرداخت‌های بدون تماس (مانند Apple Pay و Google Pay)، جفت‌سازی سریع دستگاه‌های بلوتوثی، خواندن و نوشتن روی تگ‌های هوشمند، اشتراک‌گذاری اطلاعات تماس، کنترل دسترسی (کارت‌های ورود و خروج) و حتی بلیط‌های الکترونیکی حمل‌ونقل عمومی به کار می‌رود.

تراشه NFC در گوشی هوشمند چگونه فعال می‌شود؟

در یک پرداخت بدون تماس، دستگاه مشتری باید در فاصله کمتر از ۴ سانتی‌متر از دستگاه کارت‌خوان قرار بگیرد تا پرداخت انجام شود. در این شرایط، دستگاه مشتری و کارت‌خوان با استفاده از فرکانس ۱۳.۵۶ مگاهرتز RFID، اطلاعات رمزنگاری‌شده را به‌سرعت بین یکدیگر رد‌و‌بدل می‌کنند و پس از چند لحظه، پرداخت با موفقیت به پایان می‌رسد. سرعت، یکی از جذاب‌ترین ویژگی‌های پرداخت با NFC است. این پرداخت‌ها حتی از پولنقد، کارت‌های مغناطیسی (مگ‌استریپ) و کارت‌های چیپ‌دار (EMV) هم سریع‌تر هستند.

ارتباط ۴ سانتی‌متری و نحوه ایجاد میدان رادیویی فرکانس کوتاه

فناوری NFC تنها در فاصله بسیار نزدیک، تماس‌کوتاه ۴ سانتی‌متری، کار می‌کند و این همان راز امنیت و کارایی بالای آن است. وقتی دو دستگاه مجهز به NFC (گوشی و کارت‌خوان) به هم نزدیک می‌شوند، یکی از آن‌ها (معمولا کارت‌خوان) نقش «شروع‌کننده» و دیگری نقش «هدف» را بازی می‌کند. 

شروع‌کننده یک میدان الکترومغناطیسی ضعیف با فرکانس ۱۳.۵۶ مگاهرتز تولید می‌کند و آنتن کوچک داخل دستگاه هدف با القای این میدان انرژی می‌گیرد و فعال می‌شود؛ درست مثل‌اینکه یک آهن‌ربا به سیم‌پیچ نزدیک شود و جریان الکتریکی ایجاد کند. در همین لحظه، اطلاعات رمزنگاری‌شده با سرعت بالا بین دو دستگاه رد‌و‌بدل می‌شود و بلافاصله پس از دور‌شدن دستگاه‌ها، میدان خاموش شده و ارتباط قطع می‌شود. 

02

از 09

NFC در موبایل چه کاربردهایی دارد؟

NFC در گوشی‌های موبایل امکان پرداخت بدون تماس را فراهم می‌کند. جفت‌سازی سریع دستگاه‌ها (هدفون، اسپیکر، ساعت هوشمند) و خواندن یا نوشتن تگ‌های NFC از دیگر کاربرد‌های NFC در موبایل هستند که در ادامه با جزئیات بیشتری به آن‌ها می‌پردازیم.

پرداخت بدون تماس با Samsung Pay، Google Pay و Apple Pay

پرداخت بدون تماس با NFC، تراکنشی است که هیچ تماس فیزیکی بین گوشی هوشمند و دستگاه کارت‌خوان رخ نمی‌دهد. یعنی افراد فقط کافی است گوشی‌شان را لمس کنند یا چند لحظه بالای دستگاه نگه دارند تا پرداخت انجام شود. محبوب‌ترین برنامه‌های پرداخت NFC عبارت‌اند از: Apple Pay، Google Pay و Samsung Pay که پرداخت با آن‌ها یکی از راحت‌ترین و امن‌ترین روش‌های خرید روزمره است.

برای پرداخت بدون تماس با Samsung Pay، Google Pay و Apple Pay کافی است کارت‌بانکی خود را یک‌بار در اپلیکیشن مربوطه ثبت کنید؛ پس از آن، فقط با باز‌کردن قفل گوشی و نزدیک‌کردن آن به کارت‌خوان‌های مجهز به NFC (حتی بدون نیاز به اینترنت)، پرداخت در کمتر از یک ثانیه انجام می‌شود. این سه سرویس از توکن‌سازی (Tokenization) استفاده می‌کنند؛ یعنی شماره واقعی کارت هرگز به فروشنده ارسال نمی‌شود و به‌جای آن یک کد یک‌بارمصرف تولید می‌شود. 

اشتراک‌گذاری سریع داده‌ها: از Android Beam تا Nearby Sharing

یک قابلیت دیگر NFC، امکان اشتراک‌گذاری سریع داده‌ها است. برای این کار کافی است دو گوشی اندرویدی را پشت‌به‌پشت نگه دارید، در این شرایط NFC ارتباط را برقرار کرده و بلوتوث یا وای‌فای دایرکت را برای انتقال سریع فعال می‌کند. در نسخه‌های قدیمی‌تر، Android Beam برای ارسال عکس، لینک، تماس و فایل استفاده می‌شد (تا اندروید ۱۰). امروزه اما Nearby Share جایگزین آن شده است و با یک ضربه، انتقال فایل‌های بزرگ را خیلی سریع شروع می‌کند.

جفت‌سازی سریع اسپیکر و هدفون بلوتوث با NFC

یکی دیگر از بهترین کاربردهای NFC در گوشی‌های هوشمند، جفت‌سازی سریع با اسپیکرها و هدفون‌های بلوتوثی است. کافی است گوشی خود را یک‌بار به محل علامت NFC روی اسپیکر یا هدفون نزدیک کنید؛ در کسری از ثانیه، NFC اطلاعات جفت‌سازی سریع بلوتوث را منتقل می‌کند، بلوتوث هر دو دستگاه به‌صورت خودکار روشن و متصل می‌شود و موسیقی بلافاصله پخش می‌گردد. این قابلیت، پروسه اتصال را از چند ده ثانیه به کمتر از دو ثانیه کاهش می‌دهد.

استفاده از تگ NFC در خانه هوشمند

‌تگ‌های NFC دستگاه‌هایی کوچک و بی‌سیم هستند که داده را ذخیره کرده و از طریق میدان‌های الکترومغناطیسی با گوشی ارتباط برقرار می‌کنند. وقتی گوشی را به یک تگ NFC نزدیک می‌کنید، تگ از انرژی تولید‌شده توسط گوشی تغذیه می‌شود و اطلاعات ذخیره‌شده خود را ارسال می‌کند. سپس گوشی این داده‌ها را پردازش کرده و بلافاصله عملیات مختلفی را بدون نیاز به ورود دستی انجام می‌دهد. این تگ‌ها این امکان را فراهم می‌کنند که تنها با یک‌بار لمس گوشی، سناریوهای مختلف خانه هوشمند خود را فعال و اجرا کنید.

انتقال لحظه‌ای کارت‌های بانکی دیجیتال به گوشی

یکی از قابلیت‌های کمتر شناخته‌شده اما بسیار کاربردی NFC، اضافه‌کردن فوری کارت‌بانکی به کیف پول دیجیتال گوشی است. بسیاری از بانک‌ها این امکان را فراهم کرده‌اند که با گرفتن کارت‌بانکی فیزیکی پشت گوشی، NFC اطلاعات آن را به‌صورت رمزنگاری‌شده بخواند، بدون وارد‌کردن دستی شماره‌کارت، تاریخ انقضا و CVV. این روش نه‌تنها سریع و راحت است، بلکه امنیت را نیز افزایش می‌دهد؛ چون اطلاعات هرگز روی صفحه نمایش داده نمی‌شوند و بلافاصله توکن‌سازی می‌شوند.

اسمارت‌پوسترها و اشتراک‌گذاری اطلاعات محیطی

آخرین قابلیت NFC، اسمارت‌پوستر (Smart Poster)، برچسب‌ها یا تابلوهای مجهز به تگ NFC هستند که تنها با لمس‌کردن گوشی، اطلاعات را منتقل می‌کنند. برای مثال، در ایستگاه اتوبوس کافی است گوشی را به پوستر آن نزدیک کنید تا برنامه زمان‌بندی دقیق اتوبوس، نقشه مسیر یا حتی بلیط الکترونیکی در اپلیکیشن باز شود. در رستوران‌ها نیز از تگ‌ها برای نمایش منو، ثبت سفارش یا پرداخت مستقیم استفاده می‌شود. حتی در کنسرت‌ها و رویدادها نیز می‌توان با لمس پوستر، بلیط را دانلود کرد.

03

از 09

امنیت NFC چقدر قابل اعتماد است؟

ممکن است بعضی افراد دغدغه‌هایی در مورد امنیت NFC داشته باشند. پرداخت‌های NFC بسیار امن‌تر از کارت‌های نوار مغناطیسی هستند. داده‌های روی نوار مغناطیسی ثابت و همیشه یکسان است و همه اطلاعات دقیقا پشت کارت نوشته شده، اما داده‌های تراکنش NFC رمزنگاری‌شده و پویا (داینامیک) هستند؛ یعنی در هر پرداخت مدام تغییر می‌کنند. در ادامه، به مزایای امنیتی این فناوری اشاره می‌کنیم. 

شیوه‌های رمزگذاری و پردازش امن

پرداخت‌ها و تراکنش‌های NFC از چند‌لایه امنیتی پیشرفته استفاده می‌کنند که آن‌ها را حتی امن‌تر از کارت‌های چیپ‌دار (EMV) می‌کنند. مهم‌ترین لایه، توکن‌سازی (Tokenization) است. به این صورت که شماره واقعی کارت‌بانکی کاربر هرگز در گوشی ذخیره یا ارسال نمی‌شود و به‌جای آن، یک «توکن» یک‌بارمصرف و تصادفی توسط بانک یا شبکه‌های پرداخت تولید و در Secure Element ذخیره می‌شود. 

در هر تراکنش نیز یک کد پویا (Dynamic Cryptogram) تولید و همراه توکن ارسال می‌شود که فقط برای همان لحظه معتبر است. علاوه بر این، اطلاعات با استانداردهای رمزنگاری AES-128 و RSA منتقل می‌شوند و ارتباط تنها در فاصله کمتر از ۴ سانتی‌متر برقرار می‌شود؛ بنابراین شنود از راه دور کاملا غیرممکن است. 

مکانیزم توکن پرداخت و جلوگیری از افشای اطلاعات کارت

زمانی که کارت‌بانکی خود را به Apple Pay، Google Pay یا Samsung Pay اضافه می‌کنید، شماره واقعی کارت (PAN) هرگز در گوشی ذخیره نمی‌شود. بانک یا شبکه پرداخت (ویزا، مسترکارت و…) به‌جای آن یک شماره جایگزین کاملا تصادفی به نام «توکن دستگاه» (Device Account Number) تولید و فقط داخل تراشه امن جداگانه‌ای به نام Secure Element ذخیره می‌کند. 

در هر تراکنش، همراه این توکن یک کد رمزنگاری‌شده یک‌بارمصرف (Dynamic Security Code یا cryptogram) ارسال می‌شود که فقط برای همان لحظه و همان خرید معتبر است. فروشنده و کارت‌خوان هیچ‌گاه شماره واقعی کارت شما را نمی‌بینند و حتی اگر داده‌های تراکنش رهگیری یا هک شوند، توکن و کد پویا کاملا بی‌ارزش و غیرقابل‌استفاده مجدد هستند.

نقش احراز هویت بیومتریک در پرداخت‌های موبایلی

ویژگی امنیتی دیگر، احراز هویت بیومتریک (Face ID، Touch ID یا حسگر اثر انگشت اندروید) یا پین است. با این قابلیت، بدون تأیید کاربر، حتی اگر گوشی باز باشد، هیچ تراکنشی انجام نمی‌شود. در نتیجه حتی اگر گوشی گم شود یا اطلاعات توکن به دست هکر‌ها بیفتد، امکان سوءاستفاده صفر است. برای مثال، در Apple Pay باید دو بار روی دکمه کناری بزنید و سپس چهره یا اثر انگشت تأیید شود. Google Pay و Samsung Pay نیز با اثر انگشت و چهره شناسایی کار می‌کنند. 

تهدیدهای احتمالی و محدودیت‌های امنیتی تماس‌کوتاه

اگرچه NFC قابلیت‌های امنیتی فراوانی دارد، اما با ریسک‌ها و محدودیت‌هایی نیز همراه است که در ادامه به برخی از آن‌ها می‌پردازیم:

• Relay Attack: در این شیوه نادر، هکرها با دستگاه‌های تقویت‌کننده سیگنال سعی می‌کنند فاصله ارتباط را از چند سانتی‌متر به چند متر افزایش دهند. برای مثال فردی در نزدیکی شما گوشی را فعال کند و دیگری از راه دور با کارت‌خوان ارتباط برقرار نماید. 
• دزدی اطلاعات از تگ‌های قابل نوشتن: اگر تگ NFC را خودتان برنامه‌ریزی کرده و قفل نکرده باشید، فرد دیگری می‌تواند محتوای آن را تغییر دهد.
• گم‌شدن یا دزدیده‌شدن گوشی: اگر گوشی کاربر قفل بیومتریک نداشته باشد یا کسی پین آن را بداند، می‌تواند تا سقف مجاز بانک، بدون نیاز به پین از آن خرید کند.

04

از 09

NFC چگونه روی باتری و مصرف انرژی اثر می‌گذارد؟

Near Field Communication تقریبا هیچ تأثیری بر روی باتری نمی‌گذارد. چرا که این فناوری در حالت عادی کاملاً خاموش است و تنها لحظه‌ای که آن را لمس می‌کنید فعال می‌شود. مصرف آن نیز بسیار ناچیز (کمتر از ۰.۱٪ باتری در روز) است و حتی در پرداخت مداوم روزانه نیز کمتر از ۱٪ باتری اضافی مصرف می‌کند.

عملکرد NFC در حالت Passive و Active

دستگاه‌های NFC به دو شیوه زیر کار می‌کنند:

• حالت Active (فعال): در این روش، هر دو دستگاه (مانند دو گوشی) خودشان میدان الکترومغناطیسی تولید و به‌نوبت نقش فرستنده و گیرنده را بازی می‌کنند. این حالت در پرداخت‌های موبایل، اشتراک‌گذاری فایل با NFC و جفت‌سازی بلوتوث استفاده می‌شود و هر دو طرف نیاز به منبع انرژی دارند.
• حالت Passive (غیرفعال): در این روش، تنها یک دستگاه (مانند گوشی یا کارت‌خوان) میدان را تولید می‌کند و دستگاه دوم (معمولا تگ NFC یا کارت‌بانکی) هیچ منبع انرژی ندارد و تنها با القای میدان گوشی انرژی می‌گیرد و پاسخ می‌دهد. 

بررسی مصرف باتری NFC در اندروید و سامسونگ Galaxy

وضعیت NFC در اندروید و سامسونگ از نظر میزان مصرف باتری، در حالت عادی (خاموش یا آماده‌به‌کار) تقریبا صفر است. به هنگام استفاده فعال نیز هر بار فقط ۰.۰۰۱ تا ۰.۰۰۵٪ باتری مصرف می‌کند؛ یعنی حتی ۵۰ پرداخت روزانه کمتر از ۰.۳٪ باتری می‌گیرد. به‌طور‌کلی، در تمام گوشی‌های اندرویدی و سامسونگ، می‌توانید NFC را به‌صورت مداوم روشن نگه دارید؛ چرا که تأثیری بر روی طول عمر باتری نمی‌گذارد.

مقایسه مصرف انرژی NFC با بلوتوث و وای‌فای

NFC از نظر مصرف انرژی در دسته متفاوتی نسبت از بلوتوث و وای‌فای قرار می‌گیرد. بلوتوث و وای‌فای در حالت آماده‌به‌کار روزانه چند درصد از باتری را مصرف می‌کنند و هنگام انتقال مداوم، ده‌ها درصد در ساعت می‌گیرند. از طرفی NFC تقریبا هیچ مصرفی در حالت انتظار ندارد و فقط در همان لحظه تماس فعال می‌شود و حدود ۰.۰۰۱ تا ۰.۰۰۵ درصد باتری مصرف می‌کند.

05

از 09

نحوه فعال‌سازی NFC در گوشی‌های اندروید و سامسونگ

اغلب گوشی‌های پرچم‌دار و میان‌رده از Near Field Communication بهره‌مند هستند. با‌این‌حال، برای فعالسازی و استفاده از این فناوری در گوشی اندروید و سامسونگ خود، ابتدا مطمئن شوید گوشی اندرویدی شما از آن پشتیبانی می‌کند. در ادامه، روش فعال‌سازی NFC را گام‌به‌گام بیان کرده‌ایم.

دسترسی به تنظیمات Connections در گوشی‌های Samsung Galaxy

برای دسترسی به تنظیمات Connections در سامسونگ گلکسی، طبق مراحل زیر عمل کنید:

1. ابتدا به بخش تنظیمات گوشی خود بروید. 
2. سپس وارد قسمت Connections یا همان «دستگاه‌های متصل» یا «اتصالات» شوید.
3. در صفحه بازشده، اولین گزینه NFC و پرداخت بدون تماس (NFC and contactless payments) است.
4. کلید NFC را روشن کنید. 

فعال‌سازی و مدیریت تگ‌های NFC

برای فعال کردن تگ‌های NFC نیز مراحل زیر را طی کنید:

1. در گوشی خود از بخش تنظیمات NFC را روشن کنید.
2. برنامه مورد‌نظر را نصب کنید. (مانند NFC Tools یا Trigger)
3. برنامه را باز کنید و  تگ خالی را پشت گوشی بگیرید و دستورات مد‌نظر خود را بنویسید.
4. بعد از نوشتن، گزینه Lock tag را بزنید تا دیگر کسی نتواند محتوای آن را تغییر دهد.
5. در نهایت، هر بار که پشت گوشی را به تگ بزنید، بدون نیاز به باز‌کردن برنامه، دستور اجرا می‌شود.

چه دستگاه‌ها و لوازم جانبی از NFC پشتیبانی می‌کنند؟

تقریبا تمام گوشی‌های هوشمند میان‌رده و پرچم‌دار (از سال ۲۰۱۸ به بعد) از NFC پشتیبانی می‌کنند. همچنین، ساعت‌های هوشمند آیواچ، گلکسی واچ، هواوی واچ، گارمین و فیت‌بیت، بسیاری از هدفون‌ها و اسپیکرهای سونی، بوز، JBL و انکر، کارت‌خوان‌های بانکی، قفل‌های هوشمند، برخی خودروها و دوربین‌ها نیز از این فناوری بهره‌مند هستند که در ادامه به معرفی آن‌ها می‌پردازیم.

گوشی‌های هوشمند و تبلت‌ها

در ادامه، گوشی‌ها و تبلت‌هایی که از NFC بهره‌مند هستند را معرفی می‌کنیم:

• آیفون: از iPhone 6 (۲۰۱۴) به بعد تمام مدل‌ها (۶, SE, ۷, ۸, X, ۱۱, ۱۲, ۱۳, ۱۴, ۱۵, ۱۶ و سری‌های جدیدتر).
• آیپد: iPad Pro، iPad Air (نسل ۳ به بعد)، iPad (نسل ۵ به بعد) و iPad mini (نسل ۵ و ۶) 
• سامسونگ: تمام مدل‌های ۲۰۱۸ به بعد از سری A10، A20، A30 تا پرچم‌دارهای S و Z و تمام تبلت‌های سری Tab S6 به بعد.
• گوگل پیکسل: Pixel 3 به بعد + تمام تبلت‌های Pixel Tablet.
• شیائومی / ردمی / پوکو: تقریبا تمام مدل‌های ۲۰۱۹ به بعد (حتی ردمی نوت ۹ به بالا و پوکو X3 به بعد).
• هواوی / آنر: سری P20 به بعد، Mate 20 به بعد، Nova 5 به بعد و تمام تبلت‌های MatePad Pro و MatePad 11 به بعد.
• سونی، ایسوس، نوکیا، موتورولا: تمام پرچم‌دارها و اکثر میان‌رده‌ها از ۲۰۱۹ به بعد.

ساعت‌ها و دست‌بندهای هوشمند

تقریبا تمام ساعت‌ها و دست‌بندهای هوشمند بالای ۴-۵ میلیون تومان در بازار ایران NFC دارند:

• ساعت‌های اپل: تمام مدل‌ها از Series 1 (۲۰۱۶) به بعد 
• ساعت‌های سامسونگ Galaxy: مدل‌های Galaxy Watch 3، Watch 4، Watch، Watch 6، Watch 7 و Ultra
• ساعت‌های Huawei / Honor: مدل‌های Watch 3، Watch 4، Watch GT3، GT4، GT5، Watch Fit 2/3، Watch D
• ساعت‌های Xiaomi: مدل‌های Xiaomi Watch S1/S2/S3، Redmi Watch 3/4/5
• ساعت‌های Amazfit: مدل‌های Amazfit GTR 4، GTS 4، Balance، Active 2، T-Rex Ultra و بالاتر
• ساعت‌های Garmin: سری Venu 2/3، Vívoactive 5، Forerunner 255/265/955/965، Fenix 7/8، Epix

پایانه‌های پرداخت فروشگاهی

تقریبا تمام پایانه پرداخت فروشگاهی و دستگاه‌های کارت‌خوان جدید در ایران و جهان از NFC پشتیبانی می‌کنند:

• تمام کارت‌خوان‌های جدید بانک ملی، ملت، تجارت، صادرات، سامان، پارسیان، پاسارگاد و … (از سال ۱۳۹۸ به بعد)
• دستگاه‌های شرکت‌های پرداخت نوین، به‌پرداخت ملت، کارت‌خوان‌های سیار جدید سداد، فن‌آوا و …

تگ‌های هوشمند و کارت‌های دسترسی

استیکرها و جاکلیدی‌های هوشمند قابل‌تنظیم برای اتوماسیون خانه، کارت مترو و اتوبوس تهران، کارت‌های دانشجویی و پرسنلی جدید، کلیدهای الکترونیکی هتل‌ها و قفل‌های هوشمند؛ همه با تکنولوژی NFC کار می‌کنند و فقط با یک لمس گوشی قابل‌خواندن، شارژ یا حتی شبیه‌سازی کامل می‌شوند. با این قابلیت، دیگر لازم نیست ده‌ها کارت و تگ فیزیکی همراه‌تان باشد؛ می‌توانید همه را داخل گوشی خود جمع کنید و با خیال‌راحت منزل بیرون بروید.

تجهیزات خانگی مجهز به NFC

در خانه‌های هوشمند امروزی، تجهیزات مجهز به NFC روزبه‌روز بیشتر می‌شوند. قفل‌های در هوشمند و اسپیکرها و ساندبارهایی که که تنها با لمس گوشی یا ساعت کار می کنند؛ تلویزیون‌ها و اندروید باکس‌های جدید که امکان انتقال سریع تصویر یا صدا از گوشی را می‌دهند؛ دوربین‌هایی که عکس‌ها را مستقیم به گوشی منتقل می‌کنند و حتی لامپ‌ها و پریزهای هوشمند برخی برندها که با تگ یا گوشی برنامه‌ریزی می‌شوند.

06

از 09

۱۰ کاربرد مهم و واقعی NFC در زندگی روزمره

امروزه دیگر NFC تنها برای پرداخت نیست؛ بلکه با قابلیت‌های متنوع، زندگی روزمره میلیون‌ها نفر را سریع‌تر، راحت‌تر و هوشمندتر کرده است. در ادامه به ۱۰ کاربرد این فناوری می‌پردازیم.

پرداخت در فروشگاه‌ها

کاربرد اصلی NFC، ساده‌سازی پرداخت است. کافی است تنها گوشی یا ساعت خود را به کارت‌خوان نزدیک کنید؛ تراکنش در کمتر از یک ثانیه انجام می‌شود و امن‌تر از کارت فیزیکی است. اغلب سوپرمارکت‌ها، رستوران‌ها، پمپ‌بنزین‌ها و فروشگاه‌های زنجیره‌ای از این قابلیت برخوردار هستند.

بلیت‌ الکترونیکی حمل‌ونقل

در تهران و بسیاری از شهرهای بزرگ ایران، کافی است کارت مترو یا اتوبوس را پشت گوشی بگیرید تا موجودی نمایش داده شود و حتی با اپلیکیشن‌های بانکی یا «تهران‌من» مستقیما آن را شارژ کنید. در شهرهای پیشرفته‌تر جهان، اصلا نیازی به کارت نیست؛ خود گوشی یا ساعت هوشمند را به گیت مترو/اتوبوس لمس می‌کنید و کرایه به‌صورت خودکار پرداخت می‌شود.

کنترل خانه هوشمند

هوشمندسازی خانه با NFC، تنها با چسباندن یک تگ NFC کوچک کنار در، روی میز کنار تخت یا داخل ماشین، امکان‌پذیر است. برای مثال با چسباندن تگ ورودی و تنظیم آن، دستورات مختلفی مانند روشن‌شدن چراغ‌ها، باز‌شدن قفل‌ها، پخش موزیک یا فعال‌سازی ترموستات اجرا می‌شود. 

اشتراک سریع وای‌فای

با کمک NFC می‌توانید به‌جای گفتن یا تایپ‌کردن رمز طولانی وای‌فای، فقط یک تگ یا حتی گوشی خودتان را برنامه‌ریزی کنید. با انجام این کار کافی است در خانه یا کافه، تگ را روی میز بچسبانید، وای‌فای به‌صورت خودکار و بدون وارد‌کردن رمز وصل می‌شود.

باز کردن درب مکان‌های کاری یا هتل

در شرکت‌ها، دانشگاه‌ها و هتل‌های مدرن، دیگر نیازی به کارت فیزیکی نیست. کارت پرسنلی یا کلید اتاق به‌صورت دیجیتال داخل گوشی (Google Wallet، Apple Wallet یا اپ اختصاصی هتل) ذخیره می‌شود. کافی است گوشی یا ساعت را به خواننده درب نزدیک کنید تا در باز شود. در سازمان‌ها و برج‌های اداری جدید تهران نیز کارت ورود یا خروج و آسانسور هم کاملا با گوشی جایگزین شده است. 

اتصال اسپیکر یا هدفون

یک کاربرد مفید دیگر NFC، ساده‌سازی اتصال اسپیکر و هدفون است. کافی است فقط یک بار پشت گوشی را به محل علامت NFC روی اسپیکر یا هدفون بزنید. جفت‌سازی بلوتوث هر دو دستگاه به‌صورت خودکار انجام شده و اتصال فورا برقرار و موسیقی پخش می‌شود.

اشتراک کارت کسب‌وکار دیجیتال

به‌جای دادن کارت ویزیت کاغذی، یک تگ NFC کوچک (مانند جاکلیدی، استیکر پشت گوشی یا حتی خود گوشی) را برنامه‌ریزی کنید. با این کار، تنها با نزدیک‌کردن گوشی، اطلاعات تماس، وب‌سایت، اینستاگرام، تلگرام، لینکدین، لوکیشن دفتر و حتی کاتالوگ PDF مستقیما در گوشی طرف مقابل ذخیره یا باز می‌شود.

تنظیم خودکار پروفایل‌های گوشی

با یک تگ NFC کوچک در مکان‌های مختلف، پروفایل‌های گوشی‌ خود‌به‌خود تنظیم می‌شوند. برای مثال با تنظیم تگ ماشین و لمس آن، بلوتوث ماشین متصل، نقشه باز، موزیک پخش، اینترنت دیتا روشن یا صدای بلند تنظیم می‌شود.

تأیید هویت در دستگاه‌های مجهز به NFC

با لمس گوشی یا ساعت دارای NFC، هویت کاربر در لحظه تأیید می‌شود. درب‌های اداری، پارکینگ، گیت‌های مترو، سیستم‌های حضوروغیاب، آسانسورهای هوشمند و حتی کامپیوترهای ویندوزی، تنها با یک ضربه، باز یا لاگین می‌شوند. در ایران نیز شرکت‌ها و دانشگاه‌ها به‌تازگی کارت‌های فیزیکی را کامل حذف کرده‌اند و ورود یا خروج با گوشی یا ساعت ثبت می‌شود.

07

از 09

آینده NFC در اکوسیستم موبایل

طبق پیش‌بینی‌ها، بازار جهانی NFC از حدود ۵۰ میلیارد دلار در ۲۰۲۵ به بیش از ۱۱۵ میلیارد دلار تا ۲۰۲۹ می‌رسد. در موبایل‌ها، NFC فراتر از Apple Pay و Google Pay می‌رود و به هاب مرکزی برای هویت دیجیتال (مانند باز‌کردن درها، تأیید سن در اپ‌ها و لاگین بیومتریک) تبدیل می‌شود. 

همچنین، ساعت‌ها و گجت‌های پوشیدنی NFC (مانند دست‌بندهای هوشمند) تا ۲۰۲۵ بیش از ۴۰٪ بازار را تصاحب می‌کنند و با UWB (Ultra-Wideband) ترکیب می‌شوند تا انتقال داده در فواصل بیشتر و دقیق‌تر (مثل ردیابی دقیق در خانه‌های هوشمند) ممکن شود.

ارتقای امنیت پرداخت موبایلی

در سال ۲۰۲۵، امنیت پرداخت‌های موبایلی با NFC به سطح جدیدی رسیده و از طریق ترکیب توکن‌سازی پیشرفته، رمزنگاری end-to-end و احراز هویت بیومتریک، ریسک کلاهبرداری را تا حد زیادی کاهش داده است. 

توکن‌سازی همچنان هسته اصلی است. به این صورت که شماره واقعی کارت با یک کد یک‌بارمصرف جایگزین می‌شود و همراه با cryptogram پویا (کد رمزنگاری‌شده موقت) ارسال می‌گردد که حتی در صورت رهگیری، بی‌ارزش است.

شتاب‌گیری تبدیل کارت‌ها به نسخه دیجیتال

در سال ۲۰۲۵، تبدیل کارت‌های اعتباری و بدهی به نسخه‌های دیجیتال از طریق NFC به‌سرعت شتاب گرفته و بیش از ۶۰٪ تراکنش‌های جهانی POS را به موبایل‌ها منتقل کرده است. همچنین، کارت‌های مجازی (Virtual Cards) نیز گسترش یافته و با توکن‌سازی و رمزنگاری end-to-end، امکان اضافه‌شدن به کیف پول‌های دیجیتال را فراهم کرده‌اند که ریسک کلاهبرداری را تا ۹۰٪ کاهش می‌دهد.

نقش NFC در IoT و اینترنت اشیا

در اکوسیستم اینترنت اشیا (IoT)، NFC به‌عنوان یک فناوری ارتباطی کوتاه‌برد و امن، نقش کلیدی در حل چالش‌های اتصال، امنیت و تعامل دستگاه‌های بدون باتری ایفا می‌کند و با بیش از ۱۸.۸ میلیارد دستگاه متصل تا پایان ۲۰۲۴، به ابزاری ضروری برای جفت‌سازی سریع، احراز هویت و جمع‌آوری داده تبدیل شده است. 

برای خانه‌های هوشمند، NFC اجازه می‌دهد دستگاه‌هایی مانند قفل‌ها، لامپ‌ها یا دوربین‌های امنیتی به شبکه Matter متصل شوند. در صنعت نیز از NFC تگ‌های بدون باتری برای نظارت بر زنجیره تأمین (مانند ردیابی داروها در بهداشت یا موجودی انبارها) استفاده می‌شود. در نهایت، NFC با مصرف انرژی پایین و ادغام با بلاکچین و AR، آینده IoT را به سمت تعاملات بدون اصطکاک و ایمن هدایت می‌کند.

چشم‌انداز استانداردسازی جهانی پرداخت بدون تماس

در سال ۲۰۲۵، فناوری NFC به استاندارد غالب پرداخت بدون تماس در جهان تبدیل شده است. استانداردهای EMVCo و ISO 20022 اجرا شده و بیش از ۹۰٪ کشورهای اروپا و آسیا-اقیانوسیه کاملا interoperable هستند و تراکنش‌های مرزی با نرخ موفقیت ۹۹٪ انجام می‌شود. 

تا پایان ۲۰۲۵، ۸۸٪ دستگاه‌های POS جهانی از NFC پشتیبانی می‌کنند و ۹۵٪ تراکنش‌های بدون تماس با این فناوری است. ادغام بیومتریک در ۷۲٪ کیف‌پول‌های دیجیتال، توکن‌سازی پیشرفته و گسترش به پوشیدنی‌ها و IoT، امنیت را افزایش داده است. پیش‌بینی می‌شود تا سال ۲۰۳۰، ارزش کل تراکنش‌های بدون تماس به ۱۸.۱ تریلیون دلار برسد.

08

از 09

جمع‌بندی

فناوری NFC یکی از قابلیت‌های قدرتمند گوشی‌های هوشمند امروزی است که امکان ارتباط راحت، سریع و امن بین دستگاه‌ها را فراهم می‌کند. از پرداخت بدون تماس گرفته تا جفت‌سازی یک‌لمسی دستگاه‌ها و اشتراک‌گذاری فایل، NFC کاربردهای عملی متنوعی دارد و گوشی شما را بسیار توانمندتر و چندمنظوره‌تر می‌سازد.

با شناخت کاربرد NFC در گوشی، نحوه کارکرد آن و چگونگی استفاده درست از این قابلیت، می‌توانید تمام پتانسیل آن را آزاد کنید تا کارهای روزمره‌تان ساده‌تر شود، امنیت افزایش یابد و تجربه کلی استفاده از گوشی هوشمندتان به‌مراتب بهتر شود. 

09

از 09

سوالات متداول