مهندس سابق انویدیا بزرگترین عدد اول جهان را کشف کرد

یکی از مهندسان سابق انویدیا موفق شد بزرگترین عدد اول جهان را کشف کند. این عدد ۴۱ میلیون رقم دارد و با کمک پردازنده‌های گرافیکی تأیید شده است.

به‌گزارش تک‌ناک، یکی از مهندسان نرم‌افزار سابق انویدیا، لوک دوران، با کمک پروژه جست‌وجوی توزیع‌شده اعداد اول مرسن (GIMPS) موفق شد بزرگترین عدد اول جهان را کشف کند. GIMPS پروژه‌ای جهانی است که داوطلبان از سراسر جهان با استفاده از رایانه‌های شخصی خود اعداد اول مرسن را جست‌وجو می‌کنند. اعداد اول مرسن اعدادی هستند که به‌شکل ۲ به توان n منهای یک قابل بیان‌اند (2^n-1).

کشف و تأیید عدد جدید

تامزهاردور می‌نویسد که طبق اعلامیه رسمی GIMPS، بزرگترین عدد اول جهان (۲^۱۳۶٬۲۷۹٬۸۴۱)-۱ یا به‌اختصار M136279841 نام دارد. برای تصور بزرگی این عدد، باید عدد ۲ را ۱۳۶ میلیون بار در خودش ضرب و سپس یک واحد از آن کم کنیم. این عدد بسیار بزرگ‌تر از رکورد قبلی است که شش سال پیش ثبت شده بود. گروه GIMPS در وب‌سایت رسمی خود، Mersenne.org، این موفقیت را به دورانت تبریک گفت.

نقش GPUها در کشف عدد مرسن

این کشف به‌ویژه به این دلیل مهم است که اولین کشف در پروژه GIMPS است که از قدرت پردازنده‌های گرافیکی (GPU) مراکز داده بهره برده است. طبق گزارش GIMPS، در سال ۲۰۱۷، میهائی پردا با استفاده از GPUها و برنامه‌نویسی GpuOwl، این فناوری را برای آزمودن اولیه‌بودن اعداد مرسن معرفی کرد و این نرم‌افزار را در‌اختیار کاربران GIMPS قرار داد. لوک دورانت که در سال ۲۰۲۳ به این پروژه پیوست، زیرساخت‌های لازم را برای اجرای نرم‌افزار پردا در سرورهای GPU فضای ابری ایجاد کرد.

تأیید موفقیت‌آمیز با آزمون لوکاس-لهمر

پس از یک سال آزمایش مداوم، در ۱۱ اکتبر، GPU مدل A100 واقع در دوبلین، پایتخت ایرلند، عدد M136279841 را تأیید کرد. سپس این نتیجه با پردازنده H100 انویدیا در سن‌آنتونیو تگزاس با استفاده از آزمون لوکاس‌لهمر صحت‌سنجی شد.

استفاده‌های کاربردی پردازنده‌های گرافیکی

این دستاورد نه‌تنها به‌عنوان تمرین ریاضی برای محققان و ریاضی‌دانان جالب است؛ بلکه نشان‌دهنده قابلیت‌های فراوان پردازنده‌های گرافیکی مراکز داده است. این پردازنده‌ها علاوه‌بر کاربردهای هوش مصنوعی، می‌توانند برای شبیه‌سازی‌های پیچیده و رمزنگاری و تحلیل داده‌های حجیم نیز استفاده شوند. به‌گفته کارشناسان، نسل آینده GPUها که انتظار می‌رود از قدرت بیشتری برخوردار باشند، ممکن است کشف بزرگترین عدد اول بعدی جهان را تسریع کند.