محققان دانشگاه اسکندریه مصر در تحقیقات اخیر خود نشان داده‌اند که نانوذرات طلا (AuNPs) می‌توانند به طور هدفمند به کاهش وزن کمک کنند.
به گزارش تکناک، نانوذرات طلا با تأثیر مستقیم بر بافت چربی (لیپید)، بدون آنکه ساختار عضلات را تحت تأثیر قرار دهند با چاقی مقابله می‌کنند. این نانوذرات علاوه بر کاهش وزن، خواص ضد التهابی دارند و قادر هستند سطح گلوکز خون را نیز بهبود بخشند.
فهرست مطالب
کاهش وزن چشم‌گیر با نانوذرات طلا بدون تحلیل عضلات
بر اساس این تحقیقات، دوزهای هفتگی نانوذرات طلا می‌توانند کاهش وزن قابل توجهی ایجاد کنند، که حتی ممکن است از داروهای کلاس GLP-1 نیز مؤثرتر باشد.
نکته جالب این است که برخلاف داروهای GLP-1، که اغلب با تحلیل عضلات همراه هستند، در این روش هیچ نشانه‌ای از کاهش توده عضلانی مشاهده نشده است.
نتایج این مطالعه که روی حیوانات آزمایشگاهی انجام شده است، نشان می‌دهد که نانوذرات طلا توانسته‌اند طی ۹ هفته، ۳۶ درصد از چربی را به طور هدفمند کاهش دهند.
این در حالی است که داروهای GLP-1 اغلب ۱۰ تا ۲۰ درصد از وزن بدن را کاهش می‌دهند، که بخشی از آن (تا ۲۰ درصد) شامل از دست دادن عضلات است.
با وجود این، باید توجه داشت که این تحقیقات هنوز در مرحله آزمایش روی حیوانات قرار دارد و آزمایش‌های انسانی برای تأیید این یافته‌ها انجام نشده است.
مقایسه نانوذرات طلا با داروهای موجود برای کاهش وزن
محققان در این مطالعه، اثرات نانوذرات طلا را با یک گروه تحت کنترل (بدون درمان) و داروی کاهش وزن اورلیستات (برند زنی‌کال) مقایسه کردند. موش‌های چاق شده با رژیم غذایی به گروه‌های مختلف درمانی تقسیم شدند و به مدت ۹ هفته تحت درمان قرار گرفتند. پس از این دوره، ترکیب بدنی، سلامت اندام‌ها و نشانگرهای متابولیکی آنها ارزیابی شد.
نتایج نشان داد که دوزهای هفتگی نانوذرات طلا نه تنها چربی بدن را به طور قابل توجهی کاهش می‌دهند، بلکه باعث افزایش توده عضلانی نیز می‌شوند و نشانگرهای متابولیک را بهبود می‌بخشند. همچنین بهبود سطح قند خون، کاهش التهاب و استرس اکسیداتیو از دیگر اثرات مثبت این درمان بود.
ارزیابی‌های بیشتر نیز تأیید کرد که نانوذرات طلا بافت‌های کبدی و کلیوی را ترمیم کرده‌اند، در حالی که اورلیستات اثرات منفی بر این اندام‌ها داشت.
هدف‌گیری دقیق سلول‌های چربی
محققان با استفاده از تحلیل امپدانس بیوالکتریکی (BIA) که روشی غیرتهاجمی برای اندازه‌گیری چربی بدن (FM)، توده بدون چربی (FFM) و آب کل بدن (TBW) است، دریافتند که نانوذرات طلا به طور دقیق سلول‌های چربی را هدف قرار می‌دهند.
موش‌هایی که دوز بالای نانوذرات طلا را هر هفته دریافت کرده بودند، به طور میانگین ۳۶ درصد چربی از دست دادند. این کاهش چربی بیشتر از موش‌هایی بود که دوزهای بالای نانوذرات را هر روز دریافت می‌کردند (۳۳ درصد) و خیلی بهتر از موش‌هایی بود که داروی اورلیستات مصرف کرده بودند (۱۸ درصد).
محققان اعلام کردند: «اندازه‌گیری‌های ترکیب بدنی با استفاده از کالبدشکافی، نشان داد که درمان با دوزهای بالای نانوذرات طلا به طور قابل توجهی چربی بدن را کاهش می‌دهد و توده بدون چربی را بهبود می‌بخشد. این یافته‌ها، نانوذرات طلا را به یک جایگزین بالقوه برای درمان‌های فعلی چاقی تبدیل می‌کند.»
مزایای نانوذرات طلا نسبت به داروهای موجود
در حالی که داروهای GLP-1 مانند ویگووی و اوزمپیک در کاهش وزن مؤثر هستند، اما نانوذرات طلا به دلیل اثرات ضد التهابی و آنتی‌اکسیدانی خود، همچنین توانایی تجمع در بافت‌های چربی، گزینه‌ای امیدوارکننده‌تر به نظر می‌رسند.
از سوی دیگر، اورلیستات که با مسدود کردن جذب چربی عمل می‌کند، اگرچه گزینه‌ای ارزان‌تر است، اما نتایج بلندمدت آن کمتر از داروهای GLP-1 می‌باشد و ممکن است عوارض جانبی بر اندام‌هایی مانند: کبد و کلیه داشته باشد.
پتانسیل نانوذرات طلا در آینده پزشکی
نانوذرات طلا در دهه گذشته توجه زیادی را به خود جلب کرده‌اند و تحقیقات اخیر بر اساس یافته‌های مطالعات قبلی در سال‌های ۲۰۱۸ و ۲۰۲۳ انجام شده است.
در حال حاضر، نانوذرات طلا در درمان‌های مختلفی مانند سرطان و تحویل دارو استفاده می‌شوند، اما آزمایش‌های انسانی نانوذرات طلا برای کاهش وزن هنوز انجام نشده است. این موضوع به دلیل نبود مطالعات در حوزه ایمنی و احتمال سمی بودن این ذرات است.
محققان بیان کردند: «با پیش‌بینی اینکه تا سال ۲۰۳۰ حدود ۶۰ درصد از جمعیت جهان دچار اضافه وزن یا چاقی خواهند بود، ما به شدت به درمان‌های نوآورانه نیاز داریم. اگرچه نانوذرات طلا به عنوان یک درمان چاقی پتانسیل زیادی دارند، اما تحقیقات بیشتری لازم است تا مشخص شود که آیا این ذرات برای اندام‌های انسانی خطرناک هستند یا خیر.»
